O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Shpet  va  Mamoli  sintezi.  Nikotin  kislotaning  etil  efirini  (11)  α-

piperidenning  N-benzoil  halqasi(12)    bilan  kondensatsiyasidan  hosil  bo‘lgan 

modda  (13)  ni  xlorid  kislota  bilan  qizdiriladi.  Bunda  laktam  halqasining  uzilishi 

yuz  beradi,  hosil  bo‘lgan  ketokislota  esa  shu  ondayoq  ajratib  chiqardi  va  benzoil 

guruh sovunlanishga uchradi (14-15). 

N

COOC

2

H

5

H

2

C

CO

N

CH

2

CH

2

H

2

C

- COC

2

H

5

-C

2

H

5

OH

N

CO

H

C

CO

N

CH

2

CH

2

H

2

C

COC

2

H

5

HOH

N

CO

H

C

COOH

H

2

N

CH

2

CH

2

H

2

C

CO

2

N

CO

H

2

C

CH

2

H

2

N

CH

2

CH

2

 

 

Bu usulda olingan ketoasos barqaror ( turg‘un) emas va anabazin nomli (16) 

to‘yinmagan  modda  hosil  bo‘lishi  bilan  yakunlanadigan  halqalanishga    osongina 

---

16 

 

uchraydi. Oxirgi modda katalitik gidrogenlanganda 2 ta vodorod atomini biriktirib 

d,l-  anabazinga aylanib asosni (17) hosil qiladi. 

N

CO

H

2

N

CH

2

CH

2

H

2

C

H

2

C

-H

2

O

N

N

H

2

N

H

 

Ratsementlarni  optik  izomerlarga  ajratish  dinitrodifen  kislotaning  optik  faol 

tuzlarini kristallash yo‘li bilan amalga oshiriladi.