O'zbekiston Respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi Fargʻona Davlat Universiteti Lingvistika (ingliz tili) yoʻnalishi I bosqich magistranti Davronova Ziyodaxonning



Download 85,5 Kb.
bet4/4
Sana12.06.2022
Hajmi85,5 Kb.
#657007
1   2   3   4
Bog'liq
Grammatik kategoriya

O'zgaruvchan kategoriya
Fe'lning ma'lum bir shakldagi fe'lga xos ma'lum shakllari bor, -ib, -a, -u, -gach, -guncha, -gani (harakat belgisini ko'rsatish), - (va) sh, - (u) v. , - moq atributlari ot (predmet), -gan, -(a)r sifatdoshga xos (ob'ekt-belgi) vazifalari.
Bu shakllarning nominatsiyasi turlicha bo‘ladi: nokategorik shakllar, funksional shakllar, ko‘rinish kategoriyasi, sifatdosh, ergash gap, harakat nomi, turkum, o‘zgaruvchi turkumi kabi atamalar qo‘llaniladi. Biz muammoning mohiyatini to‘liq aks ettiramiz, bu shakllar “... umumiy xususiyat fe’llarning o‘zgarishi tufayli” (Mengliev B. Morfologik vositalarning ma’naviy xususiyatlari va sintaktik imkoniyatlari: t.f.n. diss. .muallif. ) "o'zgaruvchi" atamasini topdi.
Ravishdoshning shakllari uchta kichik guruhga bo'linadi:
6. -(i)b, -a(y) fe'lni fe'lga bog'laydi, uzluksizlik belgisi bilan farqlanadi.
7. -gach, -guncha, -ganda fe'lni zamon ma'nosi jihatidan farq qiluvchi fe'l bilan bog'laydi.
8. -gani (-gali) maqsad ma'nosini ifodalashda farq qiluvchi fe'l bilan fe'lni bog'laydi.
Ko‘rinib turibdiki, olmoshga xos bo‘lgan “fe’lning fe’l bilan bog‘lanishi” nuqtai nazaridan barcha ravishlar bir xil bo‘lib, ularning farqlari zamon, uzluksizlik, sabab ma’nolariga asoslangan bo‘lib, bu olmosh uchun kategorial deb bo‘lmaydi. olmosh.
Ravishdoshdagi kabi harakat otlaridagi -moq, -uv, -ish shakllarini harakat nomi turkumining alohida shakllari deb bo`lmaydi. Chunki ular ish-harakat nomiga xos bo‘lgan umumiy ma’noning bir bo‘lagini emas, balki bir butunlikni ifodalaydi (fe’lga otli xususiyat berib). Harakat otlari shakllarining birlik shakl emas, balki umumiy shaklning alohida varianti ekanligi ham yordamchi shakllarga qaraganda ancha yaqqol namoyon boladi. Chunki boshqa turkumlarning ma’naviy xossalarida sifatdosh shakllaridagidek murakkablik yo‘q.
Sifatning -gan, -ar, -uvchi shakllari, -mas olmoshining inkor shakli fe'lga sifat xususiyatini berish vazifasini - predmet xususiyatini ifodalashga moslash, farqlari zamon, uslubda. , modallik. Bular alohida shakllar emas, balki sifatning bir shaklining variantlari.
Shunday qilib, toifali o'zgaruvchilarning 3 ta shakli mavjud. Uch shaklning har biri fe'lning o'zgarishi bilan tavsiflanadi - unga turli xil xususiyatlar to'plamini beradi. Shunday qilib, ular bir xil vazifani bajaradilar. Ammo turli toifalarga xos bo'lgan farqlar ham mavjud.
Download 85,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish