Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi fargʻona politexnika instituti “ishlab chiqarishda boshqaruv” fakulteti «iqtisodiyot»

1-diagramma

2021- yilning yanvar-fevralida oziq-ovqat mahsulotlari 1,8 % ga qimmatlashib, 2020- yilning mos davridagi ko‘rsatkichga nisbatan 0,6 bandga va 2019- yilning yanvar-fevralidagi ko‘rsatkichga nisbatan 3,1 bandga past bo‘ldi.
Joriy yilning fevral oyida nooziq-ovqat mahsulotlar INIning oy davomidagi o‘sish darajasi 0,6 % ni tashkil etdi. O‘tgan yilning fevral oyida ushbu ko‘rsatkich joriy ko‘rsatkichga mos bo‘lgan bo‘lsa 2019- yilning fevral oyida joriy ko‘rsatkichdan 0,9 foiz bandga yuqori bo‘lgan.⁵
Biz yuqorida keltirgan inflyatsiyaning iqtisodiy va ijtimoiy salbiy oqibatlari qo`shimcha ravishda mamlakatning tashqi iqtisodiy aloqalarga ham faol ta`sir ko`rsatadi. Inflyatsiya darajasi yuqori mamlakatlar bilan qo`shimcha sug`urta va turli kafolatlar asosida o`zaro munosablar olib boradilar. Xalqaro amaliyotda ushbu munosabatlar savdoning kamsitilishi yoki diskriminatsiya deb nomlangan. Mamlakat iqtisodiyotiga ayniqsa jilovlanmagan (giperinflyatsiya) juda salbiy ta`sir etadi. Buning natijasida iqtisodiy va ijtimoiy qarama-qarshiliklar keskinlashadi, aholi o`rtasida xukumatga bo`lgan norozilik kuchayadi. Shuning uchun, xukumat qarama-qarshiliklarni ijobiy hal qilish, milliy pul tizimining barqarorlashtirish uchun oqilona ishlab chiqilgan inflyatsiyaga qarshi chora tadbirlarni amalga oshirilishi lozim bo`ladi.
Iqtisodiy va ijtimoiy ziddiyatlarning kuchayishiga olib keladigan inflyatsiya, ayniqsa giperinflyatsiya, davlatdan inflyatsiyani engish va pul tizimini barqarorlashtirish choralarini ko'rishni talab qiladi. Inflyatsiyani engib o'tish - bu normal iqtisodiy rivojlanish va pul-kredit tizimlarining samarali ishlashi uchun zarur shartdir. Ammo inflyatsiyani pasaytirishni o'zi uchun maqsad, ishlab chiqarishni avtomatik ravishda oshirish usuli deb hisoblash mumkin emas. Inflyatsiyani pasaytirish va ishlab chiqarishni ko'tarish jarayonlari bir-biriga bog'liq bo'lganligi sababli bir vaqtning o'zida o'tishi kerak. Bu, ayniqsa, Rossiya sharoitlari uchun to'g'ri keladi. Rossiyadagi inflyatsiyaning uzayishi bu ishlab chiqarishni o'sishini ta'minlamagan muvaffaqiyatsiz umumiy iqtisodiy siyosatning natijasidir, ammo pul massasining keskin cheklanishi inflyatsiyani pasaytirishga vaqtincha ta'sir ko'rsatdi.