O‘zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat

Politologiyaning ob’ekti. Uning ob’ektini jamiyatning siyosiy tizimi, siyosiy institutlar va turli guruhlar tashkil qiladi. Uning predmetini esa siyosat, siyosiy munosabatlar va hokimiyatning rivojlanish qonuniyatlari tashkil qiladi. Fan sifatida politologiya 2,5 - 3 ming yillik tarixga ega bo’lib, u siyosiy tafakkurning ilk ko’rinishlari shaklida paydo bo’lgan. Keyinchalik u mustaqil fan sifatida yuzaga keldi. U o’z shakllanish jarayonida boshqa mavjud ijtimoiy fanlar kabi mustaqil o’rganadigan o’z masalalari doirasini ham vujudga keltirdi. Politologiyaning asosiy mavzui hokimiyatni, siyosat hokimiyatni o’rganishni nazarda tutadi.
Politologiya fani muayyan vazifalarni, ya’ni funktsiyalarni amalga oshiradi. Ularga asosan quyidagi: 1) nazariy; 2) metodologik; 3) amaliy va 4) bashorat qilish vazifalarini kiritish mumkin.
1. Politologiyaning nazariy funktsiyasiga, uning predmetidan kelib chiqqan holda, siyosatni o’rganish asosida asosiy nazariy kontseptsiyalarni, qoidalarni ishlab chiqish nazarda tutiladi. Buni siyosatshunoslik fan sifatida amalga oshiradi. Siyosiy hayot va jarayonlar muayyan siyosiy qoidalarga tayanadi va unga ehtiyoj sezadi. Bugungi siyosiy qarashlar va qoidalarning yagona mafkuraga asoslanish g’oyasi asossiz va siyosiy fikr rivojiga zid ekanligini ko’rsatadi. Siyosiy institutlar xilma-xilligi, siyosiy plyuralizm, avtoritarizm va totalitarizm g’oyasiga zid ravishda, aholining jamiyat siyosiy hayotiga kengroq ishtirok etishini ta’minlamoqda.
2. Politologiyaning metodologik funktsiyasi: uning mohiyati siyosiy hayotni to’g’ri anglash, baholash va bilish uslublari bilan qurollantirishdadir. Siyosiy hayot, siyosiy jarayonlarni amalga oshirishda turli qatlamlar, guruhlarning ishtirokini va o’rnini differentsial tahlil etish; turli xil siyosiy institutlarning faoliyatini tarkibiy-funktsional tahlil etish; siyosiy tuzilmalar darajalarini, siyosiy jarayonlar elementlarining o’zaro aloqalarini tizimiy va yaxlit holda o’rganish, siyosiy bashoratni amalga oshirish orqali muhim metodologik vazifani bajaradi.