O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti raqamli texnalogiya fakulteti

Ko’p o’lchovli optimallashtirishning dasturlari

Ko‟p o‟lchovli optimallashtirish masalalarini MathCad da echishning bir nechta dasturini keltiramiz.

1. dastur gradiyent bo‟yicha tushish usuli algoritmini amalga oshiradi.
Dasturiy modul sarlavhasi

ko‟rinishida bo‟ladi. Bu yerda F minimallashtiriluvchi funksiya nomi, vah boshlang‟ich nuqta va qidiruvning dastlabki qadami, -hisoblash aniqligi. Dastur taqribiy minimum nuqtasining koordinatalaridan tuzilgan ko‟p o‟lchovli vektor-

ustunni, bu nuqtadagi funksiya qiymatini va o‟tkazilgan iteratsiyalar sonini
qaytaradi.Modulning matni П.1.–chizmada keltirilgan. dastur

yordamchi moduldan foydalanadi.Bu modul birlik vektorni x nuqtadagi F funksiya gradiyenti yo‟nalishida xisoblaydi. - hosilalarni markaziy ayirma yordamida hisoblashda ishlatiladigan argument orttirmasi. Dasturiy modulning matni П.2. – chizmada keltirilgan.

2.

dasturkoordinata bo‟yicha tushish usuli bilan funksiya minimumini qidirishni amalga oshiradi. Bunda tushish yo‟nalishi bo‟yicha minimallashtirish ketma-ket parabolic interpolyatsiya usuli yordamida amalga oshiriladi.

dastur ham modul ham dagidek argumentlarga ega, faqat bu holda h argumentdan foydalanilmaydi. modulning matni П.3 – chizmada keltirilgan.

3.

dasturiymodul Nilder-Mid simpleks usuli bilan hisoblashlarni amalga oshiradi. Bu modul ham yuqoridagi keltirilgan modullardagi argumentlarni ishlatadi.Bu ham taqribiy minimum nuqtasi koordinatalari vektor-ustunini qaytaradi. Modul matni П.4– chizmada berilgan

Simplex dasturi

yordamchimodullardan foydalanadi, bularning birinchisi simpleks uchlarining koordinatalarini saralaydi, ikkinchisi vektor normasini hisoblaydi.

Rozenbrok funksiyasini minimallashtirishda dasturiy moduldan foydalanish misoli П.6- chizmada keltirilgan.