O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi farg’ona politexnika instituti

Tana o'lchamlarining tasnifi




1-usul. Nuqtalar orasidagi masofani 3 tekislikdan biriga proyeksiyalab o'lchash ko'ndalang diametr yoki diametr deb ataladi. Bu ko'ndalang o'lchamlar gavda va uning alohida o'l-chamlari uzunliklarini aniqlaydi. Gavdaning alohida o'lchamlari nuqtalarning yerdan o'lchangan balandligining ayirmasiga qarab topiladi. Bundan tashqari bu usulda old va orqa proyeksion diametrlari topiladi. Bular ko'krak, bel, bo'ksa, bo'yin, son va h.k. pastbalandlikdagi chiziqlar va ko'ndalang proyeksion diametrlar bo'lib, 3 ta tekislik sistemasida aniqlanadi.
2- usul. Ikki nuqta orasidagi eng qisqa masofani topish. Bu o'lchashlar to'g'ri diametrlar deb ataladi. Masalan: 2 ta akromial nuqtalar orasidagi masofa, 4 yelka kengligining diametri, 2 ta bo'ksa nuqtalari orasidagi masofa, 4 chanoq kengligining diametri hisoblanadi.
3- usul. O'lchash tana sirti bo'ylab o'tkaziladi va 4 yoyli o'lchashlar deb ataladi. Bu bo'yin, bel, son, bo'ksa aylanalaridir. Bundan tashqari bu yerga tana sirti bo'ylab o'lchanuvchi ko'k­rak, orqa kengliklari, orqaning belgacha uzunligi, oldning bel-gacha uzunligi kabi ko'ndalang va bo'ylama o'lchamlar kiradi. Bular antropometrik o'lchamlardir.
Kiyimlarni konstruksiyalashda ishlatiladigan antropometrik o'lchamlar dasturi o'z ichiga 60—100 tagacha o'lchamlarni qamrab oladi. Odam tanasini ifodalaydigan oichamlarning tasnifi 9.2-jadvalda keltirilgan.


Nazorat uchun savоllar:

1.Antropometriya haqida tushuncha bering

2 Antropometrik tadqiqot uslublarini ayting
3. Antropometrik o'qlar, tekisliklar, chiziqlar turlari
4. Antropometrik nuqtalar turlari
5.Odamning gavda o'lchamlari va shakliga xosbelgilarni ayting
10 . MAVZU


Antropometrik asboblar. O’lchash tartibi.


REJA

1.