Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tа'lim vаzirligi fаrgʼonа dаvlаt universiteti tаbiiy fаnlаr fаkulteti biologiyа yoʼnаlishi

2.BOB. MATERIAL VA METODLAR.
2.1. Mitoxondriya ichki membranasi o'tkazuvchaiiLigining o'zgarishini aniqlash
Mitoxondriyalaming shishish kinetikasi (1 mg oqsil/ml SI) aniqlash 28⁰C haroratda 540 nm to'lqin uzunlikda 3 ml hajmli kyuvetadagi mitoxondriya suspenziyasining optik zichligining o'zgarishiga asoslanadi. Energiyalangan mitoxondriyalar uchun inkubasiya muhiti tarkibi quyidagicha: 125 mM KC1, 10 mM tris-HCl, 2,5 mM KH₂PO₄, 1mM EGTA, 5 mM glutamat, 1 mM malat, pH 7,4; energiyalanmagan mitoxondriyalar uchun esa - 0,24 M saxaroza, 10 mM tris-HCl, 1mM EGTA, 1 mkM rotenon, pH 7,4. Muhit tarkibidagi kalsiy konsentrasiyasini aniqlash uchun Ca²⁺-EGTA buferidan foydalanildi.
2.2. Mitoxondriyalar ichki membranasining turli kationlar uchun o'tkazuvchanligining o'zgarishini aniqlash
Mitoxondriya membranasi passiv transport turli tuzli eritmalarda (2.1jadval) ularning energiyaga bog'liq bo'lmagan shishish kinetikasi bo'yicha baholanadi. Elektrolitlar ishtirokidagi osmotik shishish muhim ahamiyatga ega. Mitoxondriya matriksiga anion va kationlaming kirishi natijasida organella ichida osmotik bosimning oshishiga sabab bo'ladi, lekin bu diffuziya potensialiga bog'liq emas. Mitoxondriya ichki membrana orqali H⁺- o'tkazuvchanlikni aniqlash uchun ammoniy nitratning izoosmotik eritmasidan foydalanildi. Mitoxondriya membranasi NO₃^- va NH₃⁺ ionlari uchun yaxshi o'tkazuvchanlikka ega, lekin NH⁺ ionlari uchun o'tkazuvchan emas.

2.1-jadval
Jigar mitoxondriyasi ichki membranasining passiv o'tkazuvchanligini о’rganish uchun inkubasiya muhitlari

O'rganiladigan o'tkaziuchanlik	Muhitning asosiy komponentlari	Вufer (pH-7.4)
Vodorod	130 mM NH4NO3	10 mM tris-NO3
Natriy	130 mM NaNO3	10 mM tris-NO3
Kaliy	130 mM KNO3	10 mM tris-NO3
Magniy	86 raM Mg(NO3)2	10 mM tris-NO3
Kalsiy	86 raM Ca(NO3)2	10 mM tris-NO3