O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta-maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti kamalov sherzod xatar guruhiga mansub bolalar bilan ijtimoiy ish

Ижтимоий ва психологик ёрдам усуллари:
1. Консалтинг хизматлари
2. Тарбия
3. Ижтимоий патронаж
4. Гуруҳ ва individual машғулотлар¹⁰¹[7].
Болага ижтимоий ва ҳиссий муаммоларни ҳал қилишда ёрдам бериш турли даражада таъминланади, улардан биринчиси унинг бевосита муҳити: ота-оналар, синф ўқитувчиси, синфдошлар ва ўқитувчилар. Кейинги ёрдам даражаси таълим муассасасида махсус ташкил етилади қўллаб-қувватлаш (психологик, тиббий-педагогик маслаҳат, ўқитувчилар ва синф ўқитувчиси билан ҳамкорликда қўллаб-қувватлаш хизмати). Аммо айрим ҳолларда болага мактабдан ташқари ихтисослаштирилган ёрдам кўрсатиш зарурати туғилади. Кўмак берувчи, болалар ва уларнинг ота-оналарига ёрдам кўрсатувчи турли муассасалар билан доимий алоқада турувчи ўқитувчи бундай ҳолларда воситачи ҳисобланади. Қўллаб-қувватлаш ўқитувчи боланинг бевосита атроф-муҳит билан алоқада қолиш керак. Талабаларга ёрдам бериш ishida марказнинг барча мутахассислари ёки интеграллашган қўллаб-қувватлаш хизмати, биринчи навбатда, ижтимоий ўқитувчи ва ўқитувчи-психолог, ўқитувчилар, тиббий хизмат ва маъмурият вакиллари билан ўзаро ҳамкорлик қилади¹⁰²[1].

"Хавф гуруҳининг" болаларни individual қўллаб-қувватлашнинг ўзаро ҳамкорлигини ташкил етиш"»




IV. Иш натижаларини баҳолаш :
1. Техник хизмат кўрсатиш самарадорлигини Monitoring қилиш
* Агар муаммолар ҳал етилса: болани (оилани) "norma" гуруҳига қайтаринг»
* Агар муаммолар ҳал қилинмаса: болани individual ишнинг иккинчи босқичига қайтариш (диагностикалаш). Таъмирлаш режасини тузатиш (агар керак бўлса).
2. Ҳаракатлар самарадорлигини баҳолаш.

"Риск гуруҳи" болалари билан ишлашда оила билан parallel равишда ишлаш керак. Коррексион ишлар "хавф гуруҳи" оилалари билан parallel равишда профилактик ишлар олиб борилмаса, ижобий натижа бермайди:оила, у яшайдиган жамият, уйга ташрифлар, ота-оналар билан суҳбатлар, оилавий муаммоларнинг сабабларини аниқлаш. Хавф остида қолган оилаларнинг камчилиги ота-оналарнинг болаларни тарбиялаш бўйича билим ва кўникмаларига ега емаслиги, бир ёки иккала ота-онанинг спиртли ичимликларни, кам моддий бойликларни суиистеъмол қилишидир.

Ночор оилаларга ташриф буюришда ота-оналар билан фарзанд тарбияси ва тарбияси, оилада қулай шарт-шароитлар яратиш, соғлом турмуш тарзини тарғиб қилиш масъулияти ҳақида маърифий суҳбатлар ўтказилади.
Вазиятни таҳлил қилиб, боланинг асосий муаммоларини аниқлагандан сўнг, бу ҳолатни юзага келтирган сабаблар мажмуи аниқланади. Шу билан бирга, бир томондан, таълим муассасаси шароитида уларни ўзгартириш учун таъсир кўрсатиши мумкин бўлган сабаблар ва бошқа томондан, олдини олиш тизими органлари ва хизматларидан мутахассисларни жалб қилиш орқали билвосита таъсир кўрсатиши мумкин бўлган сабаблар аниқланади.
Олдини олиш мақсадида муаммолар юзага келгунга қадар профилактик тадбирлар ўтказилади. Олдини олиш ишлари қуйидаги босқичлардан иборат: вояга етмаганларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари ҳамда уларнинг бузилиши оқибатлари ҳақида хабардор қилиш; салбий ҳодисаларга сабаб бўлган асосий сабабларни аниқлаш ва бартараф етиш; оғишган хулқли боланинг шахсий сифатларини тиклаш ёки тузатиш.
"Хавф остида" болаларни тузатиш ва ҳимоя қилиш технологиялари оила билан ишлашни ва болага потенциал хавф туғдирадиган омилларни бартараф етишни ёки камайтиришни ўз ичига олади.