O`zbekiston respublikasi Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi farg‘ona davlat universiteti

Аҳолининг такрор барпо бўлиши.
Аҳоли такрор барпо бўлиши ва унинг брутто ва нетто коэффициентлари. Аҳоли табиий ўсишининг ҳақиқий (истинний) коэффициенти. Стационар аҳоли ва стабил аҳоли назарияси. Стационар аҳоли. Стабил аҳоли. Аҳоли стабилизация жараёни.


Аҳоли миграцияси
Миграция ҳақида тушунча. Миграция турлари: доимий, вақтинчалик ва маятниксимон (моккисимон), уларнинг шакллари ва хусусиятлари. Миграция турлари. Миграцияни ҳисобга олиш. Ички ва ташқи, ихтиёрий ва мажбурий миграциялар. Миграциянинг алоҳида ҳудудлар ва давлатларнинг ижтимоий-иқтисодий ривожланишига таъсири. Миграция омиллари: сиёсий, миллий-этник, диний, иқтисодий, ижтимоий, экологик ва бошқалар. Ташқи миграции. Эмиграция, Миграция тушунчаси ва классификацияси. Миграция ўлчами. Миграция самарадорлиги. Аҳолининг ёш бўйича ҳаракатини ўрганиш. Миграция ва аҳоли такрор барпо бўлиши. Миграцияни ҳисобга олиш усуллари ва кўрсаткичлари. Меҳнат миграцияси.


Аҳоли прогнози
Аҳоли прогнозининг вазифалари. Доимий такрор бўлиш режимида аҳоли келажагини ҳисоблаш. Ўлим сабаблари бўйича ўлимни прогноз қилиш. Аҳоли ва миграциянинг келгусидаги сонини ҳисоблаш. Когорт бўйича туғилганларни келгусидаги сонини аниқлаш. Прогноз турлари тўғрисида. Ёш силжитиш методи асосида демографик жараёнларни прогноз қилиш.


Демографик сиёсат
Демографик сиёсат моҳияти, мақсади ва вазифалари. Демографик сиёсат ўтказиш усуллари. Иқтисодий усул орқали аҳолини бошқариш. Оилани режалаштириш. Дунё мамлакатлари аҳолиси ўртасида ўтказиладиган аҳоли сиёсати турлари.


Амалий машғулотларни ташкил этиш бўйича кўрсатма ва тавсиялар:
Амалий машғулотларда талабалар турли жадваллар устида ишлаш, демографик кўрсаткичларни бевосита ҳисоблаш, олинган натижаларни таҳлил қилиш асосларини ўрганадилар.

Амалий машғулотларнинг тахминий тавсия этиладиган мавзулари:

• 
  Аҳоли ўртача йиллик сонини ҳисоблаш, ўсиш ва кўпайиш суръатларини аниқлаш
  
• 
  Демографик коэффициентлар бўйича ҳисоб-китобли амалий иш.
  
• 
  Дунё ва минтақалар бўйича аҳоли динамикасидаги ўзгаришларни аниқлаш.
  
• 
  Аҳоли умумий, механик ва табиий кўпайишини ҳисоблаш.
  
• 
  Дунё мамлакатлари аҳолиси такрор барпо бўлиш хусусиятларини очиб бериш.
  
• 
  Демографик инқироз ва демографик портлаш босқичидаги давлатларни ажратиб тадқиқ этиш.
  
• 
  Аҳоли репродуктив майлини ўрганиш мақсадида анкета-сўров саволлари тузиш ва баҳолаш.
  
• 
  Аҳоли ўлими жадвалини тузиш.
  
• 
  Ўзбекистон вилоятлари бўйича демографик кўрсаткичлар жадвалини тузиш ва унинг асосида таҳлил ёзиш.
  
• 
  Аҳоли сони прогнозини қилиш.
  

Фан учун ишчи дастур тузиш жараёнида мазкур мавзулар рўйхатидан амалий машғулотлар учун ажратилган соат хажмига мос холда мавзулар танлаб олинади. Амалий машғулотларни ташкил этиш бўйича кафедра профессор-ўқитувчилари томонидан кўрсатма ва тавсиялар ишлаб чиқилади. Унда талабалар асосий маъруза мавзулари бўйича олган билим ва кўникмаларини амалий масалалар ечиш орқали янада бойитадилар. Шунингдек, дарслик ва ўқув қўлланмалар асосида талабалар билимларини мустаҳкамлашга эришиш, тарқатма материаллардан фойдаланиш, илмий мақолалар ва тезисларни чоп этиш орқали талабалар билимини ошириш, масалалар ечиш, мавзулар бўйича кўргазмали қуроллар (жадваллар, графиклар) тайёрлаш ва бошқалар тавсия этилади.