O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi farg‘ona davlat universiteti

: 
 
 
Amaliy  ko’nikma 
Nizoni 
hal 
etishning 
pedagogik 
usullari
:...
 
 
Pedagogik nizoni hal qilishning pedagogik va ma’muriy usullariga doir 
Venn diagrammasini to’ldirish. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
10Mavzu:O’qituvchi mimik va pantomimik mahorati
 
 
“
O’qituvchining  mimika  va  pantomimikasi”mavzusida  Aqliy  hujum  metodini 
o’tkazish. 
Mimikabu… 
Mimik 
ifodaning 
asosiy belgilari 
Pantomimika –
bu… 
Pantomimikaning 
asosiy belgilari 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Mimika va  pantomimikaning qiyosiy   tahlilini Tsxemasi  jadvali asosida 
amalga oshirish. 
 
 
 
 
 
Nizoni hal 
qilishning 
pedagogik 
usullari
: 
 
Nizoni hal 
qilishning 
ma’muriy 
usullari: 
Umumiy 
jihatlari: 
 

---

190 
 
Mimikaning imkoniyatlari 
 
Pantomimikaning 
imkoniyatlari 
 
Xulosa 
 
 
Muloqotning  noverbal  vositalari  yordamida  munosabatni  ifoda  etsih 
texnikasiga doir Venn diagrammasini to’ldirish. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Noverbal 
muloqot
 
Verbal muloqot 
Umumiy 
jihatlari: 
 
 

---

191 
 
11Mavzu: Nutq texnikasi: nafas olish va ovoz
 
 
Notiqlik texnikasi: nafas olish, tovush, diktsiya, tembr, ritmikani aniqlashda  
muqobilini tanlash testi.
 
Tovushning  hajmi,uning  chegarasi  juda  yuqori  va  past 
ton bilan aniqlanadi 
Ritmika 
Tovush  bo’yog’i,  yorqinligini    namoyon  qilib,  nutqning 
chiroyli, mayin, jozibali, o’ziga xosligini ta’minlaydi 
Diapazon 
So’z, bo’gin, tovushning aytilishidagi to’g’ri va aniqligi 
To’g’ri nafas olish 
Ayrim  bo’g’inlarni  gapirishdagi  to’liq  davomiylik, 
nutqning tashkil qilish jarayoni 
Tembr 
Nutq  texnikasi  bo’yicha  ishlab  chiqilgan  mashqlar 
turkumiga  kirib,  o’qituvchi  ravon  nutqining  muntazam 
shakllanishini ta’minlaydi 
Diktsiya 
 
 “Nutqning to’g’riligi va ravonligi” bo’yicha “Aqliy hujum” metodini o’tkazish. 
Nutqning 
to’g’riligi 
va 
ravonligi 
Nutqning 
aniqligi va 
ta’sirchanligi 
Nutning 
mantiqiyligi 
Nutqning 
tozaligi va 
ifodaliligi 
O’qituvchi 
madaniyati 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

192 
 
“O’qituvchining nutq malakasini shakllantirish yo’llari” mavzusida 
FSMU metodini  o’tkazish. 
 
 
“O’qituvchining nutq malakasini shakllantirish yo’llari” 
FIKRINGIZNI BAYON ETING 
 
FIKRINGIZNIISBOTLOVCHI SABABKO’RSATING 
 
MISOLKELTIRING 
 
 
FIKRINGIZNI UMUMLASHTIRING 
 
 
O’qituvchining nutq malakasini shakllantirish yo’llari:Til  va nutqning 
qiyosiy tahlilini Tsxemasi  jadvali asosida amalga oshiriladi. 
Tilning imkoniyatlari 
 
Nutqning imkoniyatlari 
 
Xulosa 
 
Fonatsion  nafas  olishni  va  ovozni  rivojlantirishga    doir  “Nima  uchun?” 
metodini bajarish. 

---

193 
 
 
 
Nutqning asosiy xususiyatlarini tushunchalar tahlili asosida yoritish 
Tushunchalar 
Tushunchalar 
mazmuni
 
Kasbiy faoliyatingizdagi 
o’rni
 
To’g’ri nafas olish 
 
 
 
Yuqori nafas olish 
 
 
 
Diafragma 
ishtirokida 
nafas olish 
 
 
Nutqiy nafas 
 
 
 
Diologik nafas olish 
 
 
 
 
12mavzu: O’qituvchi mehnatini  ilmiy asosda tashkil etish
 
Yosh o’qituvchilar mehnatini ilmiy asosda to’g’ri tashkil etish 
yo’nalishlarini aniqlashga doir toifalash jadvali 
O’qituvchi kasbiga 
O’z kasbiy mahorat 
O’quvchilar guruhi 
 
 
 
 
Nima uchun? 
Nima uchun? 
 
Nima uchun? 
 
Nima uchun? 
 
Fonatsion nafas 
olishni va ovozni 
rivojlantirishga  
doir 
mashqlarining 
zaruriyati
 

---

194 
 
oid faoliyat 
elementini hosil qilish 
bilan ishlay olish 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Shaxsiy xususiyatlarning o’qituvchi mehnatiga ta’siriga doir Assisment 
metodi 
 
Test. 
Hozirgi 
zamon 
ilmiy 
nazariy 
va 
metodologik  tizimlariga  tayangan  holda 
ta’kidlash  joizki,  o’qituvchi  mehnatiga 
ta’sir qiluvchi hamda  ijtimoiy xususiyatga 
ega  bo’lgan  muhim  yo’nalishlaridan  biri 
o’qituvchining.... 
A.Ob’ektiv shaxsiy xususiyatlari. 
V.Kasbiy xususiyalari. 
S.Shaxsiy va kasbiy xususiyatlari. 
 
O’qituvchining kasbiy mahoratini 
aniqlashga doir muammoli vaziyat. 
Sinf  o’quvchilaridan  biri  doim  ertalab 
darsga kechikib keladi. Bunga odatlanib 
qolish 
yomon 
ekanligi 
qanchalik 
tushuntirilmasin, 
u 
bu 
odatini 
tashlamadi. 
Simptom 
O’qituvchi mehnatiga ta’sir qiluvchi, 
uning sifat va samaradorligiga ta’sir 
etuvchi omillar: 
 
 
O’qituvchining pedagogik texnikasi: 
 
 
 
 
Amaliyko’nikma 
O’qituvchi  kasbiy  mahoratini  asosini 
tashkil etuvchi komponentlar:...
 
 
 
 
Quyidagi  fikrlar  bilan  tarnishing  va  nuqtalar  o’rniga  mos  jumlalarni 
qo’ying. 
………….
 
jarayoni  o‘qituvchining  pedagogik  mahorati  doirasida 
ma’lumotlarni qayd qilish darajasida kechadi, bunda refleksiyaning passiv shakli 
ustuvorlik  qiladi.  O‘qituvchi  pedagogik  faoliyatida  yuzaga  kelayotgan  turli 

---

195 
 
qiyinchiliklar  va  muammolarning  sabablarini,  erishilayotgan  yutuqlar  va 
natijalarni shunchaki qayd qilib boradi. 
………..
  jarayoni  o‘qituvchining  o‘z  faoliyati  va  unda  o‘ziga  nisbatan 
«metapozitsiya»  (noaniq  pozitsiyada)da  turib, o‘ziga tashqaridan  qarash,  o‘zini 
kuzatish  malakasini  ko‘zda  tutadi.  Bunda,  interiorizatsiya  (tashqi  omillarning 
ichki  omillarga o‘tishi) hodisasi  amalga oshadi, kasbiy  qiyinchiliklarning  kelib 
chiqish  sabablari  rasmiylashtiriladi;  faoliyatdan  ko‘zlanadigan  asosiy  maqsad 
aniqlanadi,  refleksiv  –  «MEN»  shakllanadi.  Bu  o‘qituvchining  dolzarb 
rivojlanish zonasi bilan bog‘liq.  
………..
  jarayonida  boshlang‘ich  daraja  kasbiy  ehtiyojlarni  hisobga  olib 
belgilanadi  va  jadal  imkoniyatlar  asosida  faoliyat  rejalashtiriladi.  Strategik, 
taktik  va  tezkor  vazifalar  shakllantiriladi.  Haqiqiy  «MEN»  va  ideal  «MEN» 
nisbatlanadi. Bu o‘qituvchining eng yaqin rivojlanish darajasi bilan bog‘liq.  
………..
 
jarayonida 
o‘qituvchining 
kasbiy 
faoliyati 
davomida 
takomillashtirilgan 
pedagogik 
mahorati, 
refleksiyalangan  (ya’ni  avval 
foydalanilgan  va  ularning  samaradorligini  baholash  natijasida  tobora  optimal 
bo‘lib chiqqan metodlar) harakat usullari va metodlarining o‘sishi sodir bo‘ladi. 
……...
  o‘qituvchi  pedagogik  faoliyati  jarayonida  nazariy  va  amaliy 
tajribalar  asosida,  o‘z  –  o‘zini  kasbiy  jihatdan  nazorat  qilib,  pedagogik 
mahoratini  yanada  takomillashtirib  borishning  ikkinchi  shakli  boshlanishini 
nazarda tutadi.