O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi fargo’na davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Olinishi. Sanoatda natriyning suyuqlantirilgan yuzlarini elektroliz qilib olinadi. Masalan, nartiy xlorid suyuqlanmasi tegishli ionlarga dissotsiatlanadi:

NaCl=Na⁺ + Cl^-

Doimiy tok o‘tkazilganda bu suyuqlanmadagi nartiy ionlari katodga tortiladi va elektron qabul qilib, erkin holda ajraladi; xlor ionlari anodga tortiladi va elektron berib erkin xlor gazi holida ajralib chiqadi.

Na⁺ + ē = Na⁰; 2Cl^- + 2ē = Cl⁰₂; Cl^- +Cl^- = Cl₂

Fizik xossalari. Natriy — yumshoq, kumushrang metall. Uning zichligi 0,971g/cm³, suyuqlanish harorati 97,79 ⁰C va qaynash harorati 883 ⁰C ga teng. Tipik metallar kabi natriy ham elektr va issiqlik o‘tkazuvchanlikka, metall yaltirog‘ligiga, plastiklikka ega. Nartiy alangani o‘ziga xos rangga bo‘yaydi ya‘ni sariq rangga kiritadi. Bu xususiyatlardan ularning birikmalarini aniqlashda foydalaniladi.