О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi e. D. Yusupov, Z. K. Kusharov

Tashkilotning axborot resurslari 
Rasmiylashtirilgan axborot va bilimlar 
Rasmiylashtirilmagan 
axborotlar 
Hujjatlashtirilgan 
axborotlar-
turli  boshqaruv  funksiyalarini 
bajarish 
jarayonida 
qо‘llaniladigan  о‘zaro  bog‘liq 
hujjatlar majmuidir 
Hujjatlashtiril-
maydigan 
axborotlar 
Bilim, 
kо‘nikma, 
tasavvurlar, xodimlar 
 
Keng  ma’noda,  hujjat  har  qanday  shaklda  -  matn,  yozuv,  rasm  yoki 
ularni  identifikatsiya
61
lashga  imkon  beruvchi  rekvizitlarga  ega  bо‘lgan, 
ularning  kombinatsiyasi  shaklida  saqlangan  ma’lumotlarga  ega  bо‘lgan 
moddiy vosita  hisoblanadi. Unlar har qanday vaqt va makonda ommaviy 
foydalanish  va  saqlash  uchun  mо‘ljallangan  bо‘lishi  kerak.  Boshqarish 
amaliyotida hujjat juda keng tushuncha emas. 
Hujjat-bu  muayyan  qoidalarga  muvofiq  rasmiylashtirilgan  va 
belgilangan tartibda tasdiqlangan, boshqaruv uchun foydalaniladigan biror 
narsa  yoki  haqiqatni  tasdiqlovchi  qog‘oz  yoki  elektron  shakldagi  axborot 
xabaridir
62
. 
Ixtiyoriy  yо‘nalishdagi  tashkilot  о‘zining  faoliyati  davomidagi  ishi 
haqidagi  ma’lumot  kо‘rsatkichlari  majmui  bilan  tavsiflanadi.  Har  qanday 
kо‘rsatkich  iqtisodiy  ma’noga  ega  (masalan,  savdo  hajmi),  о‘z  nomi  va 
raqamli  xarakteristikasi  (qancha  sotilgan,  qachon)ga  ega  bо‘ladi. 
Kо‘rsatkichlar asosida bir yoki bir nechta kо‘rsatkichlarni о‘z ichiga olishi 
mumkin  bо‘lgan  hujjatlar  tuziladi.  Hujjatlarni  kо‘chirish  va  ular  bilan 
tashkilotda ishlash natijasida -  Hujjatlarni aylanishi yuzaga keladi. Hujjat 
aylanishi-bu  hujjatlarni  yaratish,  talqin  qilish,  topshirish,  qabul  qilish  va 
arxivlash,  shuningdek  ularning  bajarilishini  nazorat  qilish  va  ruxsatsiz 
kirishdan  himoya  qilish  tizimidir  (boshqarish  uchun  hujjatlarni 
shakllantirish  va  ulardan  foydalanish  tartibi).  Jarayon  hujjatlar  bilan 
bog‘liq  harakatlar  ketma-ketligini  anglatadi.  Menejer  tegishli  tartib-
qoidalarni  belgilash  uchun  hujjatlashtirilmagan  ma’lumotlardan  ham 
foydalanadi. 
                                                           
61
 
Idеntifikatsiya
 - 
 noma'lum ob'ektning o'ziga xosligini belgilar tasodifiyligi asosida aniqlash; tanib olish. Manba: 
https://ru.wikipedia.org/wiki/
 Idеntifikatsiya
 
 
62
 А. М. Лялина Теория менеджмента: Учебник для вузов. Стандарт 3-го поколения. — СПб.: Питер, 2009. 
— 212 с.: ил. — (Серия «Учебник для вузов»). 

---

154
 
 
Menejmentni  axborot  bilan  ta’minlashda  hujjatlar  turli  toifalarga 
ajratiladi: 
1. 
Nomi bilan
: 
- harflar; 
- kо‘rsatmalar; 
- telegramma, telefonogramma; 
- arizalar; 
-  buyruqlar,  farmoyishlar,  qarorlar,  kо‘rsatmalar,  topshiri?lar, 
bayonnomalar; 
- topshiriqlar; 
- eslatmalar, aktlar, tilxatlar; 
- xarakteristikalar; 
- ma’lumotnomalar; 
- sertifikatlar va boshqalar ; 
2.