O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi d. N. Mamedova, yu. Sh. Jurayeva gaz ta’minoti tizimi (o’quv qo’llanma) Qarshi – 2021 yil

23 – rasm. Mo’rilarning bino tomida joylashishi.
Tashqi devordan o’tkazish mumkin emas, chunki tashqi devordagi kanal devorlari sovuq bo’lib, unga issiq yonish mahsulotlari ta’sir qilsa, kondensatsiya bo’lib oqib tusha boshlaydi va devor ishdan chiqadi.Mo’rilarning yaxshi tortilishini ta’minlash uchun ularning tomdan chiqib turishi (23 - rasm) quyidagicha bo’lishi kerak:

agarda mo’ri tomning eng baland joyidan (“konek”dan ) 1,5 m gacha joylashgan bo’lsa, unda mo’ri “konek” dan 0,5 m balandlikka ko’tarilishi kerak;

agarda mo’rilar “konek”dan 1,5÷3 m masofada joylashgan bo’lsa, unda mo’ri “konek” bilan barobar chiziqda joylashishi kerak;

agarda mo’rilar “konek”dan 3 m dan ortiq masofada joylashgan bo’lsa, unda “konek” dan gorizontal chiziq o’tkazib va unga nisbatan 10 ° burchak ostida qiya chiziq o’tkazamiz va mo’rilarning balandligi shu qiya chiziqgacha bo’lishi kerak (23-rasm).

Mo’rilarning qayerda joylashishidan qat’iy nazar, ularning tom sathidan ko’tarilib turishi 0,5 m dan kam bo’lmasligi kerak. Isitish pechlarining devor ichidagi mo’rilarining kesim yuzasi kamida 150 sm² bo’lishi kerak. Mo’ri ichki devorlaridan qavatlar orasidagi to’siqlarning yonuvchi masofa konstruksiyalarigacha kamida 38 sm bo’lishi kerak. Chordoq to’sinlarigacha esa kamida 25 sm bo’lishi kerak.

Maishiy gaz asboblaridan foydalanishida xavfsilik qoidalari.

Gaz plitalarini o’rnatish uchun xonaning hajmi 4 kanforakli plita uchun kamida 15 m³; uch kanforakli plita uchun kamida 12 m³, ikki kanforakli plita uchun kamida 8 m³ , gaz suv isitgichlari uchun kamida 7,5 m³ bo’lishi kerak. Agarda xonada gaz plitasi va yonish mahsulotlari mo’riga chiqaradigan hajmli suv isitgichlar o’rnatilsa, xonaning hajmi plitaga kerak bo’lgan hajmdan 6 m³ ko’p bo’lishi kerak. Masalan: 4 kanforakli plita va hajmi suv isitgich uchun xona hajmi 21 m³ bo’lishi kerak. Gaz plitasi o’rnatilgan xonaning balandligi kamida 2,2 m bo’lib, chiqarib tashlash ventilyatsiyasi kanali yoki fortuchnka bo’lishi kerak. Gaz plitasi orqasidan devorgacha masofa kamida 5 sm bo’lishi kerak. Plita oldidan qarshisidagi devorgacha kamida 1m _masofa bo’lishi kerak. Agarda oqib o’tuvchi suv isitgichlar yog’och devorga o’rnatiladigan bo’lsa, oldin devorga asbest qog’oz, uning ustidan tunka qoqiladi, shundan so’ng suv isitgichni osish mumkin.