O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti pedagogika fakulteti

O’zbekiston Respublikasi
Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi
Buxoro Davlat Universiteti
5A110902-pedagogika va psixologiya yo’nalishi
1-bosqich magistaratura talabasi
NARZULLOYEV YASHIN

Fan:Shaxs psixologiyasi va kouching

O’qituvchi:Jumayev.U.S

Buxoro-2021

3-Mavzu: Z.Freydning psixoanalitik ta’limoti.
Reja:
3.1. Klassik psixoanaliz va uning modifikatsiyalari.
3.2. Z.Freydning psixoanalitik nazariyasi
3.3. Ong darajasi
3.4. Ongsizlik soha
3.5. Shaxsning rivojlanishi
Klassik psixoanaliz va uning modifikatsiyalari.
Klassik psixoanalizda Z.Freydning shaxsga doir qarashlari mujassamlashgan.Uning ilmiy faoliyatini affektiv jarohat modeli, topik va strukturaviy modellardan iborat uch bosqichga ajratish mumkin. Freyd bo’yicha psixoseksual rivojlanish bosqichlari. K.Yungning Analitik psixologiyasi. Psixika tuzilmasi. Arxetiblar va psexik funksiyalar tushunchalari. Individuatsiya va uning bosqichlari. A.Adlerning Indivitual psixologiyasi. Nomukammallik komplekisi va nomukammallik komplekisi. Shaxslik va konstruktiv ustuvorlik hamda sotsial qiziqishlar, ijodiy Men Hayot maqsadi va yashash uslubi tushunchalari. Psixoanalizning olti tamoyili. Zamonaviy psixoanaliz:ego- psixologiya(X.Gartmann,A. Freyd, E. Erikson), ob’ekt munosabatlar psixologiyasi(M. Klyayn, M.Balit, X. Koxut). Psixoanalitiklar ishida alaqadorlik va mustaqillik masalalari. (Dj. Boulbi, M.Maler). Ko’chish va qarshilik ko’rsatish. Ko’chishreaksiyalarining tiblari, Ko’chishning asosiy ekementlari.
Z.Freydning psixoanalitik nazariyasi
Z. Freyd g’arb madaniyatiga chuqur ta’sir ko’rsatdi. Kit Stanovichning fikriga ko’ra, agar ko’chadagi 100 insondan so’rasangiz taniqli pisixologning nomini bilishadi. Freydning klinik psixologiya va psixiatriyadagi ilmiy qarashlarini alohida o’ringa ega. Z.Freyd nimani o’rgandi? U she’riyat, pesa va falsafaga juda qiziqishi bo’lganligi sababli, o’z tadqiqotlari uchun vaqtni bekorga sarflamadi.U tibbiyot yo’nalishida tahsil olgandan so’ngra xususiy amaliyot bilan shug’ullanadi. U amaliyotda nevrologik sababga ega bo’lmagan ruhiy o’zgarishga ega bo’lgan patsientlarga duch keldi. Masalan, baquvvat bo’lsada, patsient qo’ldagi sezgilarni yo’qolishining sababini Z.Freyd insonning aqliga bog’liqligini aniqladi. Bunday holatda patsientni davolash yo’li uning o’z-o’ziga munosabatini o’zgartirishda degan xulosaga keldi.
Freydning kuzatishlari qator nevrologik buzilishlarning psixologik sabablari mavjudligi to’g’risidagi xulosaga olib keldi. Bu orqali Freyd ongsizlikni kashf qildi. Uning fikricha ko’zi ojizlik yoki karlik, beixtiyor ko’rmaslik va eshitmaslik xohishi insonga keskin xavotirlikni uyg’otar ekan. Freyd gipnoz ongsizlikka yo’l, deydi va patsientlarni davolashda undan foydalandi. Gipnoz patsientlari gipnoz tufayli o’zlarining anglab bo’lmas qobiliyatlarini ochdilar. So’ngra u patsientlar o’zlarini ruhiy yengillashishlariga imkon beruvchi erkin assotsiatsiya usulini olib kirdi. Ushbu usulga ko’ra patsient o’zining dardlarini bayon etadi. Bu esa patsientlarga ruhiy yengillik olib keldi. Freyd ruhiy buzilishlarning zamini, bugungi bezovtalanishlarning sababi patsientlarning o’tmishi bilan bog’liq, bolalikdagi tuyg’ulariga borib bog’lanishini ta’kidladi. Kasalliklarning ongsizlik sabablariga tayangan shaxs nazariyasini psixoanaliz davolash metodi bilan bog’ladi. Freyd nazariyasining umumiy ko’rinishi quyidagi rasmda ko’rsatilgan.
Id, Ego va super Ego (Id (U), Ego (Men), Super - Ego (Kayvoniy – Men )
Freyd topografik modeldan foydalanib, psixik hayotni uch darajasini ajratdi:

• 
  Ong,
  
• 
  Ongoldi,
  
• 
  Ongsizlik,