O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro muhandislik-texnologiya instituti

Elektron apparatlarini konstruktsiyalarini sathlari. 
 
Hozirgi  zamon  elektron  apparatlarini  konstruktsiyasi  modul  negiziga  asoslangan 
bulib,  modulligi  to`rtta  asosiy  va  ikkita  qo`shimcha  satxlarga  bo`linadi. 
Konstruktivlashni  modulli  negizi  deganda  eA  qurilmalarini  modulini  – 
konstrutsiyasini  konstruktiv  va  funktsional  o`zaro  almashinuvi  asosida  loyihalash 
tushiniladi. 
Modul – konstruktsiyasida qo`yilgan vazifani bajaradigan, funktsional tugallangan 
va  konstruktiv  jihatga  ega  bo`lgan  hamda  o`xshash  modullar  bilan  va  qurilmadagi 
past  sathdagi  modullar  bilan  ulanish  uchun  konstruktsiya  elementlari  va  mexanik 
ulanishlar bilan taminlangan apparaturani tarkibiy qismi. 
Konstruktivlashni  moduli  negizi  eA  larini  elektron  sxemalarini  funktsional  va 
konstruktiv tugallangan,  ma`lum  vazifalarni bajaradigan  qism  sxemalarini  bloklarini 
nazarda  tutadi.  Bunday  qism  sxemalari  soddaroq  sxemalarga  modullar  ko`rinishiga 
bo`linadi.  Bitta  sathdagi  modullar  qandaydir  konstruktsiya  asosida  o`zaro 
birlashadilar. 
Zamonoviy eA konstruktsiyasi modullarni biron – bir perorxiyasini, ya`ni pastdan 
yuqoriga joylashgan modullar tartibini nazarda tutadi (predstavlyaet saboy). 
Modullarni to`rtta asosiy va ikkita qo`shimcha sathlarga ajratadi. Asosiy deganda 
har  –  xil  apparatlarda  keng  qo`llaniladigan  modullash  sathi  tushiniladi.  Qo`shimcha 
modullash deganda hamma vaqt emas, maxsus apparatlarda foydalanadigan modullar 
sathi tushiniladi. 
1.14 – rasmda modullarni perorxiyasi va ularni qurilmalari keltirilgan, bu erda har 
– xil sathdan modullar ikkilangan vertikal chiziqlar bilan ajratiladi. 
Nulli sathdagi modul-elektron kompanent (mikrosxemalar, rezistorlar) bo`ladi. 

---

Birinchi sathdagi modul – almashtiradigan tipik element (TEZ) elektrik ulagichlar 
va nulli sathni moduli o`rnatilgan birlamchi platadir (PP). 
 
 
 
 
 
Ikkiinchi  sathdagi  modul  –  asosiy  konstruktsiyasida  birinchi  sathdagi  modullar 
bilan ulaniladigani bo`lgan paneldir. 
Uchinchi sathni moduli – bloklar yoki 4.2-4.3- rasmlar o`rnatiladigan stoyka. 
0.5  –  sathli  modul  korpussiz  mikrosxemalar  joylashgan  pedlojkadan  tashkil 
topgan mikroto`plam. 
2.5  sathli  moduli  –  6  –  8  joylashadigan  ramadir.  Bu  razmeri  katta  bo`lmagan 
birinchi sathni modullarini apparat o`rnatiladigan reja. 
Sistemani  hamma  modullari  konstruktiv,  elektrik  va  eksplutatsiya  qilish 
parametrlari bo`yicha o`zaro mos tushadigan bo`lishlari kerak. 
Elektron  apparatlarga  bazali  tashuvchilarni  konstrutsiyasi  degan  tushincha 
qo`llaniladi.  Bu  shunday  detallar  yoki  detallar  to`plamiki,  apparaturani  tashkil 
etuvchilarini  joylashtirish,  montaj  qilish  hamda  tashqi  ta`sir  sharoitida  eA  turg‘un 
ishlashini taminlaydi. 
Bazali  tashuvchi  konstruktsiya  deganda  ma`lum  vazifani  bajaradigan  har-xil  eA 
yaratish  uchun  xizmat  qiladigan  standartli  tashuvchi  tushiniladi.  Bazali 
tanishuvchining kanstruktsiyasida eA rivojlantirish uchun, unga yordamchi modullar 
qo`shish uchun zaxirali joylar bo`ladi.