O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti maktabgacha va boshlang’ich ta’lim fakulteti

4-§. Ravishlarning tuzilishiga ko‘ra turlari. 
Ravishlar tuzilishiga ko‘ra: sodda, 
qo‘shma, juft, takroriy ravishlarga bo‘linadi. 
1.Sodda ravishlar bir o‘zak morfemadan iborat bo‘ladigan a) tub: 
tez, sekin, kam;
b) yasama: 
qahramonlarcha, ojizona, yangicha, ko‘plab
singari so‘zlardan iborat bo‘ladi. 
2.Qo‘shma ravishlar mustaqil so‘zlarning birikishi orqali hosil bo‘ladi: 
har vaqt, bir zum, hech 
qachon, allamahal
.
3.Juft ravishlar umumlashtirish, taxmin kabi ma’nolarga ega bo‘ladi va quyidagicha tuziladi: 1) 
sinonim so‘zlardan: 
eson-omon, asta-sekin, ochiq-oydin, uzul-kesil
; 2) antonim so‘zlardan: 
erta-
kech, tunu kun, yozin-qishin. 

---

121 
4. Takroriy ravishlarma’noni kuchaytiradi vaquyidagicha tuziladi: 1) tub ravishlarning
takroridan: 
tez-tez, endi-endi, asta-asta, kam-kam, keyin-keyin; 
2) –ma\ -ba unsurlari yoki chiqish 
va jo‘nalish kelishiklarini olgan so‘zlar takrori asosida: 
yuzma-yuz, ketma-ket, bekordan-bekor, 
kamdan-kam, zo‘r-bazo‘r, naridan-beri. 
 
SAVOL VA TOPSHIRIQLAR 
1.
Ravishning boshqa mustaqil so‘zlar bilan umumiy va farqli belgilari nimalarda ko‘rinadi? 
2.
Ravishning ma’no jihatdan qanday turlarini bilasiz? 
3.
Ravish va sifatlarning o‘xshash xususiyatlarini tavsiflang. 
4.
Ravish va ravishdoshlarni qiyosiy tahlil qiling. 
5.
Ravishning ma’no turlarini hosil qilishda boshqa turkumlarning ishtirokini izohlang. 
6.
Ravishning tuzilishiga ko‘ra turlari xususida nimalarni bilasiz? 
 
ZARURIY ADABIYOTLAR 
1.
Ш. 
Шоабдураќмонов, 
М.Асљарова, 
А.Ќожиев, 
И.Расулов, 
Х.ДониёровЌозиргињзбекадабийтили. 1-љисм .Т., «Њљитувчи» 1980. 
2.
У.Турсунов, Ж.Мухторов, Ш.РаќматуллаевЌозиргињзбекадабийтили. Т., «Њљитувчи» 
1992. 
3.
 
М.Мирзаев, С.Усмонов, И.Расулов Њзбек тили. Т., «Њљитувчи» 1978