O'zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti fizika fakulteti Optika kafedrasi Optika fanidan


а б Rasm 3. To'lqinlarning o'zaro ta'siri



Download 285,08 Kb.
bet5/11
Sana10.07.2022
Hajmi285,08 Kb.
#771229
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
O\'zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi s[1] 123

а б

Rasm 3. To'lqinlarning o'zaro ta'siri
a - tutilmagan to'lqinlar (o'zaro bekor qilish); b - kogerent to'lqinlar (to'lqin amplitüdlarining qo'shilishi)
To'lqinlarning muvofiqligi va bu to'lqinlarning manbalarini matematik jihatdan aniqlash mumkin. E bo'lsin - birinchi yorug'lik nurlari tomonidan yaratilgan elektr maydoni, E - ikkinchi. Faraz qilaylik, nurlar A fazosining biron bir nuqtasida kesishadi. Keyin superpozitsiya printsipiga ko'ra, A nuqtadagi maydon kuchi quyidagicha :
E = E + E 2
Interferentsiya va diffraktsiya hodisalarida ular miqdorlarning nisbiy qiymatlari ustida ish olib borganligi sababli, biz miqdor bilan keyingi operatsiyalarni bajaramiz - yorug'lik intensivligi, u I uchun mo'ljallangan va quyidagiga teng :
I = E .
I qiymatini oldindan belgilangan E qiymatiga o'zgartirsak, biz quyidagilarga erishamiz :
I = I + I + I 12 ,
bu erda I - birinchi nurning intensivligi,
- ikkinchi nurning intensivligi.
12 ning oxirgi muddati yorug'lik nurlarining o'zaro ta'sirini hisobga oladi va interferentsiya davri deb nomlanadi. Bu atama tengdir :
12 = 2 (E * E ).
Agar biz mustaqil yorug'lik manbalarini olsak, masalan ikkita yorug'lik lampasi, unda kundalik tajriba shuni ko'rsatadiki, I = I + I , ya'ni hosil bo'lgan intensivlik haddan tashqari nurlarning intensivliklarining yig'indisiga teng va shuning uchun aralashish muddati yo'qoladi. Keyin ular nurlar bir-biriga mos kelmaydi deyishadi, shuning uchun yorug'lik manbalari ham mos kelmaydi. ketma-ket kelgan Nurlar bog'liq bo'lsa, to'siq muddatli nolga teng emas va shuning uchun I  + I . Bunday holda, kosmosning ba'zi nuqtalarida hosil bo'lgan intensivlik I, boshqalarida - I va I intensivligidan kamroq bo'ladi . Keyin to'lqinlarning shovqini ro'y beradi, ya'ni yorug'lik manbalari bir-biriga bog'lanib qoladi.
Fazoviy muvofiqlik tushunchasi ham muvofiqlik tushunchasi bilan bog'liq. Elektromagnit to'lqinlarning ikkita manbasi, ularning o'lchamlari va nisbiy holati shovqin tasvirini olishga imkon beradi, ular fazoviy kogerent deyiladi. 
Lazerlarning ularning nurlanishining izchilligi bilan chambarchas bog'liq bo'lgan yana bir ajoyib xususiyati energiya to'plash qobiliyatidir - vaqt, spektrda, kosmosda, tarqalish yo'nalishi bo'yicha konsentratsiya. Birinchisi, optik generatordan keladigan nurlanish yuzga yaqin mikrosaniyani tashkil qilishi mumkinligini anglatadi. Spektrdagi kontsentratsiya lazerning spektral chizig'ining kengligi juda tor ekanligini anglatadi. Bu monoxromatik.
Lazerlar, shuningdek, juda kichik tafovutli yorug'lik nurlarini yaratishga qodir. Qoida tariqasida, bu qiymat 10 -5 radga etadi. Bu shuni anglatadiki, Oyda Yerdan yuborilgan bunday nur taxminan 3 km diametrli nuqta beradi . Bu lazer nurining energiyasini kosmosda va tarqalish yo'nalishi bo'yicha kontsentratsiyasining namoyonidir 


Download 285,08 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish