O`zbekiston respublikаsi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti pedаgogikа fаkulteti boshlаng`ich tа’lim аsoslаri kаfedrаsi

UMUMIY XULOSA VA TAKLIFLAR

Boshlang`ich sinf o`qish kitoblarining yangi avlodiga xos xususiyatlaridan biri ularda ilmiy-ommabop matn va maqolalarning ko`plab berilishidir. Jumladan, mustaqillik, yurt qahramonlari, ulug` allomalar hamda ma’naviyatimiz o`zanlarini belgilovchi dolzarb mavzudagi ijtimoiy ahamiyatga molik maqolalar yosh avlod dunyoqarashida o`ziga xos burilish yasaydi. Ya’ni, ularning tafakkur olami boyishi, shiddat bilan taraqqiy etayotgan ona-Yurtimizga nisbatan yuksak faxr-iftixor uyg`onishiga zamin hozirlaydi. Qolaversa, bunday maqolalarning janriy xususiyatlariga e’tibor qaratish yanada muhim. Shu nuqtai nazardan magistrantimiz e’tibor qaratgan mavzu ancha dolzarb. Ushbu maqolada muallif hali fanda ozining izchil tadqiqotiga, e’tirofiga ega bo`lmagan ilmiy-ommobop maqolalar haqida fikr yuritadiki, bu kelajakda albatta o`z samarasini beradi.

Biz amalga oshirgan tadqiqot boshlang`ich sinf o`quvchilarining kelajakdagi tafakkur taraqqiyoti, jismonanyetuk, ma’naviy barkamol bo`lib voyaga yetishi uchun muhim vosita bo`lib xizmat qiladi. Bizning asosiy maqsadimiz o`qish kitoblaridagi ilmiy-ommabop maqolalarining salmog`i haqida ma’lumot berish emas, ana shu janr namunasidan dars jarayonida foydalanish, ularni qanday usullar bilan olib boorish maqsadga muvofiqligini oydinlashtirishdir.

Ushbu tadqiqot filologiya, pedagogika, metodikaga oidligi bilan e’tiborga sazovor. Shuningdek, ommaviy axborot vositalari, fan va ta’lim, nazariy bilimlarning integratsiyalashuvini ko`rish mumkin. Biz tadqiqot ishimizda ta’limda qiziqtirish, optimallashtirish, ketma-ketlik, ta’lim va tarbiya tafakkurini rivojlantirish kabi tamoyillarga asoslandik. Boshlang`ich sinf o`qish darslarida ilmiy-ommabop maqolalarni o`tishga ajratilgan soatlarni aniqlab chiqdik va ularning katta-kichikligidan, mavzu-mundargijasidan qat’iy nazar 1 soatdan o`tishga rejalashtirilganiga guvoh bo`ldik.

Agar o`qish darslarida ilmiy-ommabop matn va maqolalarni mavzusiga, o`quvchining yoshiga qarab murakkab yoxud, soddaligiga ko`ra dars soati ajratilsa, maqsadga muvofiq bo`lardi.

Shuningdek, 1-4-sinf o`quvchilari hammasi bo`lib 45 ta ilmiy-ommabop matn va maqola o`qir ekanlar va ularga ajratilgan dars soati ham shuncha miqdorni tashkil etadi. Bu umimiy foyiz hisobida oz miqdor ekanligi o`qituvchilar bilan o`tkazilgan so`rovnoma natijasidan ma’lum bo`ldi. Kelajakda ularning umumiy miqdori badiiy va didaktik matnlarga tenglashtirilsa, o`quvchilarning ilmiy tafakkuri, dunyoqarashi, vatanparvarlik hissi yanada ortgan bo`lurdi.