|
I.3 BTR extiyot kismlar individual (guruxli) tuplami, asboblar va jixozlari
Ekipaj akzolari tomonidan mashinalarga texnik xizmat kursatish va kup xajmda bulmagan kamchiliklarni bartaraf etish, xar bir mashina uzi bilan olib yuradigan asbob-uskunalar tuplamiga ega bulishi kerak. Jangovar mashinalar esa, ayrim kup talab kilinadigan extiyot kismlar bilan takminlanadi. SHuning uchun, bulinma kuchma texnik xizmat kursatish vositalaridan uzokda joylashgan bulsa, ekipaj akzolari tomonidan mashinalarning ishdan chikkan joylarini dala sharoitlarida amalga oshiradilar.
Shaxsiy tuplamdan tashkari, bulinmalar extiyot kism va asbob- uskunalarning gurux tuplamiga ega bulishlari kerak. SHuning uchun, bulinmalar kuchma texnik xizmat kursatish vositalaridan uzoklarda xarakat kiladigan bulsa, ekipaj akzolari mashinalarning ishdan chikkan joylarini dala sharoitida, mashina ishdan chikkan joyida amalga oshiradi.
Shaxsiy tuplamdan tashkari, bulinmalar foydalanishdagi asbob- uskunalar va extiyot kismlarning gurux tuplamlarini xam oladi. Xar bir 10-30 jangovar mashinaga bir dona gurux tuplami beriladi.
Extiyot kismlar, mashinalarning turli sharoitlarda foydalanishdagi chidamliyligiga karab tanlanadi. Bunday axborotlarni maxsus tajribalardan va kushinlarda texnikalardan foydalanish jarayonidagi xulosalarni tuplash orkali olinadi.
Shaxsiy mashinalarda olib yuriladigan extiyot kism va asbob - uskunalar.
Shaxsiy mashinalarda olib yuriladigan extiyot kism va asbob- uskunalar (EKAU), ekipaj azolari tomonidan mashinalarga xizmat kursatish va kamchiliklarni tuzatish uchun muljallangan. EKAU yordamida kuyidagi ishlar amalga oshiriladi:
mashinaning agregat, tizimlari, mexanizmlari va kurollariga texnik xizmat kursatish;
yurish kismi va boshka mexanizmlariga, ayrim ishdan chikkan detallarini almashtirgan xolda, joriy tamirlash ishlari;
mashinalar engil botishlarida uz-uzini chikarish va shatakka olish;
suv tusiklaridan utishdan oldin mashina kobigini germetik zich yopish;
mashina va uskunalarni giloflash va berkitish.
EKAU jixozlarini foydalanishiga karab turib kuyidagilarga ajratish mumkin:
mexanik-xaydovchining asbob-uskunalari;
kurol-aslaxa extiyot kismlar va asbob-uskunalari;
aloka vositasi extiyot kismlar va asbob-uskunalari;
kuzatuv va yoritish asboblari, extiyot kismlar va asbob-uskunalari;
elektr-maxsus jixozlar, extiyot kismlari va asbob-uskunalari;
maxsus kalitlar va uskunalar;
kazish asboblari;
tabel buyumlari.
foydalanish ashyolarini tukish va tuldirish uskunalari;
umumiy vazifali extiyot kismlar.
Jangovar mashinalarning EKAUlar ruyxati mashinaning butlash ruyxatida kursatilgan, bu xujjat mashina formulyari, mashinadan foydalanish yuriknomasi va kursatmalar bilan birgalikda saklanadi. Avtomobillarda xaydovchining asboblari va tabel jixozlari mashina pasportida kursatilgan.
Asboblar - mashinaga tekshirish, maxkamlash, rostlash, montaj va demontaj ishlari uchun muljallangan. Kursatilgan ishlarni amalga oshirish uchun, yassi, kundalang yuzasi bilan ishlatiladigan va xar xil ulchamlardagi maxsus kalitlar, katta va kichik buragichlar, sumbalar (borodok), ombirlar tuplami, bolga va boshka asboblar.
Jixozlar - mashinalarni yokilgi, moy va sovutish suyukliklari bilan tuldirish (chelak, filgtr, kuygich), kichik ulchamli tuldirish agregati (MZA-3), kuyuk (konsistent) moylarni tuldirish uchun plunjerli shprits, kerosinli shprits, yokilgi va moy tukish shtutseri, shatakka olish pulat arkonlari va boshkalarni uz ichiga oladi.
Extiyot kismlar - mashinalarda tez-tez uchrab turadigan kamchiliklarni bartaraf etish uchun, kerakli bulgan detal va ashyolarni uz ichiga oladi.Ularga elektr chiroklar, saklagichlar, kistirmalar, shaybalar, traklar, zanjirlarga barmoklar va boshkalarni uz ichiga oladi.
Barcha EKAU mashinaning ust iva ichki kismlariga butlash ruyxatida belgilangan tartibda maxsus kutilarda joylashtiriladi.
Jangovar gurux mashinalaridagi EKAU lardan foydalanish, fakat taktik ukuv mashgulotlarida va jangovar vaziyatlarda ruxsat etiladi. Ukuv jangovar, ukuv-saf va transport guruxi mashinalaridagi EKAU, agar omborlardan olishning imkoni bulmasa, mashina EKAU laridan foydalanishga ruxsat etiladi. Barcha foydalanilgan va ishdan chikkan, yukotilgan EKAU kiska fursatlarda, birinchi imkoni topilgan zaxoti, foydalanganidan 30 kun utmasdan joyiga keltirilishi kerak. Mashinalardagi etishmayotgan EKAU maxsus ruyxatda olib boriladi. Extiyot kismlar va asbob-uskunalar butlash ruyxati buyicha xisob kilinadi. Ishlatilgan va yaroksiz xolga kelib kolgan asbob-uskuna va extiyot kismlari tuzilgan dalolatnoma asosida kism komandirining buyrugi asosida xisobdan chikariladi.
EKAU lar bilan tuldirish xarbiy kism tegishli xizmatlari tomonidan talabnomalar asosida olib boriladi. Ayrim asbob va jixozlarni, mashinalardan foydalanish va ushlab turish uchun ajratilgan mablag xisobidan sotib olishga ruxsat etiladi.
Mashinalarni urta ta’mirlash junatish vaktida EKAUlar bulinmalarda olib kolinadi, kapital ta’mirlash junatish vaktida esa mashinalar bilan junatiladi. Ayrim EKAU texnik talablar asosida mashina bilan birga junatilmasligi mumkin, foydalanishga yarokli EKAUlar ukuv jangovar, ukuv-saf va transport guruxi mashinalarini tuldirish yoki bulinmalar saklashdagi mashinalariga texnik xizmat kursatish vaktidagi foydalanishda foydalanish mumkin.
Kafolat muddatini utamagan EKAUlar, xammasi tamirlash korxonalariga topshiriladi va ruyxatdan chikarish mumkin emas.
Mashinalarni bir kismdan ikkinchi bir kismga topshirish vaktida EKAUlar bilan tulik taminlangan bulishi kerak. Agar kism va kushilmalar omborlaridan tuldirishning iloji bulmasa, jangovar va saf guruxi mashinalarida - 50 %gacha, ukuv jangovar va ukuv-saf guruxi mashinalarida - 70%gacha butlash ruyxatida kursatilgan EKAU kam bulishiga ruxsat etiladi.
Mashinalarda EKAUlarini olib yurish, ularning ulchamlari va ogirligi sababli chegaralangan. SHuning uchun, ayrim asbob-uskunalar va extiyot kismlar bulinmalarga, kismlarga va kushilmalarga foydalanish yoki gurux tuplami xisobida 10,30 va bundan kup mashinalarga beriladi. Bu tuplamlar korxonalarda tayyorlanib, kismlarga yangi mashinalar bilan tuldiriladi.
Extiyot kismlarning gurux tuplami bulinmalarning mashinalariga texnik xizmat kursatish va aniklangan kamchiliklarni bartaraf etishni joriy takmirlash xajmida olib borishga muljallangan. Uning tarkibiga kiruvchi asboblarga talab, mashina 1000 km yurganidan sung yoki ayrim mexanizm va detallar ishdan chikkanidan sung extiyoj sezadi. Masalan: etaklovchi gildiraklarni joyini ungdan chapga almashtirish. Bunday ishlarni amalga oshirish uchun, xar bir mashinaga katta ulchamda va ogir asboblarni olib yurish zarur emas. Bunday asbob-uskunalarni gurux tuplamini komandirning kurol-aslaxa buyicha urinbosari kul ostida ushlashi etarli, ekipaj akzolariga dala sharoitida mashinalarga texnik xizmat kursatish va takmirlash uchun texnik xizmat kursatish mashinalarida saklanadi. Xar xil asbob-uskunalardan tashkari, ularga dvigatellarni boshka manbadan ut oldirish simlar tuplami, tayanch gildiraklarni joylashtirish va ajratib olish uchun maxsus ajratkichlar va boshkalar, shular jumlasidandir.
Kam foydalaniladigan foydalanish va gurux tuplami asboblari kismning zirxli texnika va avtomobil omborlarida saklanadi, kismning takmirlash extiyot kismlar tuplami bilan birga olib yuriladi.
Foydalanish va gurux tuplami EKAU foydalanish jarayonida, belgilangan tartibda ruyxatdan chikariladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
