O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti

---

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA  

O’RTA   MAXSUS  TA’LIM   VAZIRLIGI 

 

          BUXORO  DAVLAT   UNIVERSITETI  

 

     TABIIY FANLAR FAKULTETI   

“EKOLOGIYA”  KAFEDRASI 

 

 

EKOLOGIYA TA’LIM YO’NALISHI 4-KURS  TALABASI  

HAYITOVA  UMIDANING  

ATROF-MUHIT  MUHOFAZASI  FANIDAN  

 

KURS  ISHI 

 

MAVZU: O’SIMLIKLAR VA HAYVONLARDA  

HARORATNING O’RNI

 

 

 

  

 

 

Bajardi:                                  ____________________ 

 

Ilmiy rahbar:                         _____________________ 

 

 

 

 

 

Buxoro–2015 

 

 

 

---

 

REJA 

 

1. HARORAT – EKOLOGIK OMIL SIFATIDA. 

2.HARORATNING O’SIMLIKLARGA TA’SIRI. 

3.HAYVONLARNING HARORATGA NISBATAN MOSLANISHI VA 

EKOLOGIK GURUHLARI 

XULOSA 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR  RO”YXATI 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

1.

HARORAT  –  EKOLOGIK  OMIL  SIFATIDA

  Yer  yuzida 

organizmlarni  o’sishi,  ko’payishi,  rivojlanishi  va  tarqalishi  asosiy  ekologik  omillardan 

biri  bo’lmish  haroratga,  uning  issiqlik  miqdoriga  hamda  turli  tabiiy  zonalarda  vaqt 

bo’yicha o’zgarib turishiga bog’liqdir. 

Yer  yuzasida  issiqlik  manbai  —  Quyosh  nurining  energiyasi  va  yer  ostidan 

ko’tariladigan  issiqlik  hisoblanadi.  Muhitning  harorati  to’gridan-to’gri  quyosh 

yorug’ligi  bilan  bog’liq.  Lekin,  ma’lum  darajada  boshqa  omillar  ham  bor.  Masalan, 

ma’lum  yashash  joyning  harorati,  tuproqning  yorug’likni  yutish  qobiliyati,  issiqlik 

o’tkazishi, issiqlik ushlashi, tunda issiqlik chiqarishi, namlikni tutishi hamda havoning 

bulutligi,  dengizning  issiq  yoki  sovuq  oqimlarining  yaqin  va  uzoqligi  ta’sir  qiladi. 

Bahor va yoz fasllarida tuproq va suv havzalari tomonidan issiqlikni yutib, qabul qilib, 

kuzda va qishda asta-sekin muhitga chiqarishi o’rta va yuqori keng- liklarda haroratning 

fasllar  bo’yicha  o’zgarishini  ancha  tekislab  turadi.  Quyida  shular  haqida  batafsilroq 

to’xtalib o’tsak.