O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti axmedova Dildora Bahodirovna

TEKSHIRISH SAVOLLARI
 
 
1.Fonema va fonologiya atamalarini izohlang. 
2.Fonologiya sathining taraqqiyotida qaysi olimlar qanday nazariyalarni 
yaratganlar? 
3.Fonema va tovush munosabati haqida nima bilasiz? 
4.Fonologik ziddiyatlar deganda nima tushuniladi va ularning qanday turlari bor? 
5.Fonema va tovush munosabatida invariant 
–
variant dialektikasi qanday aks 
etadi? 
6.Fonema variantlari ma’no farqlash xususiyatiga egami? 
7.Barcha tillarda unli va undosh fonemalar soni bir xilmi? 
8.Grafema nima? Uning fonema bilan munosabati qanday? 
9.Quyidagi jumlani izohlang : 
Har qanday tovush fonema varianti , har qanday harf grafema variantidir. 
10. Rus tilshunosi N.S. Trubeskoyning fonologiya sohasidagi nazariyasi qanday 
ahamiyatga molik ? 
 
 
1.Til oldi unlilar berilgan javobni toping. 
A. o, a B. o, a, u C. o, a, i D. a, e, i 
2.Ochiq bo‘g‘indan birida faqat til undoshi berilgan so‘zni toping. 
A. bahona B. mamnun C. vafodor D. faqat 
3.
Yam-yashil 
so‘zida nechta unli va nechta undosh tovush bor? 
A. 3 ta unli, 3 ta undosh B. 5 ta unli, 5 ta undosh C. 3 ta unli, 5 ta undosh
D. 4 ta unli, 4 ta undosh 
4.Qaysi qatorda lab undoshlari berilgan? 
A. x, g B. j, k C. h, ng D. b, m 
5.Lab undoshlari ishtirok etgan yasama so‘zni toping. 
A. savlat B. gulzor C. ommabop D. oshiq 
6.Qaysi so‘z tarkibida portlovchi undosh mavjud? 
A. sababsiz B. suvsiz C. yuzsiz D. foizsiz 
7.Qaysi jarangli undosh o‘z jarangsiz jufti bilan birga sirg‘aluvchi tovushlarga 
mansub bo‘ladi? 
A. b B. d C. k D. z 
8. B va p undoshlari uchun birlashtiruvchi belgi noto‘g‘ri berilgan javobni toping. 
A.lab undoshlilik, portlovchilik B.jarangli-jarangsizlik C. lab undoshlilik

---

33 
D.portlovchilik 
9. Gullar quyoshsiz ochilmaydi. Ushbu gapda qanday unli qatnashmagan? 
A.tor unli B. o‘rta keng unli C.keng unli D. lablangan unli 
10.Qaysi jarangli undoshlar sirg‘aluvchilarga mansub emas? 
A. k, t B. b, n C. v, z D. j, g‘