t
ba’zan
d
ga
o‘tadi:
tuz > duz, o‘t > o‘d
kabi. Bu o‘tishlar adabiy orfografiyada ifodalanmaydi.
Arab, rus yoki fors-tojik tillaridan o‘zlashtirigan so‘zlardagi qator undoshlar
tarkibidagi t tovushi talaffuzda ko‘pincha tushib qoladi:
g‘isht > g‘ish, pastqam >
pasqam, taksist > taksis
kabi. Bu o‘zgarish yozma nutqda aks etmaydi.
D
tovushi
til oldi, portlovchi, jarangli undosh tovush bo‘lib, so‘zning
boshida (devor, do‘kon, dala), o‘rtasida (shabada, sodda, to‘da) va oxirida (qasd,
hudud, gard ) kela oladi. So‘z oxirida kelgan
d
tovushi talaffuzda hamma vaqt
jarangsizlashadi va
t
tovushiga o‘tadi:
Asad>Asat, Samarqand>Samarqant,
Xo‘jand>Xo‘jan
t kabi. Bu tovush ham o‘zlashma so‘zlar tarkibidagi qo‘sh
undoshlar ichida kelganda tushib qolishi mumkin:
farzand>farzan, baland>balan.
Do'stlaringiz bilan baham: |