O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI BOBOMUROTOVA MAHFUZA TUROBOVNA MAVZU: Umumiy semiotika va lingvosemiotika
TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI
MAGISTRATURA BO‘LIMI
LINGVISTIKA (O‘ZBEK TILI) YO‘NALISHI
TAQDIMOT
Mavzu: Umumiy semiotika va lingvosemiotika. Reja: 1. Tilga oid ayrim nuqtai nazarlar.
2. Semiotika haqida ma’lumot.
3. Lingvosemiotika.
Til nihoyatda murakkab va ko‘p tarmoqli hodisa bo‘lgani uchun u turli nuqtai nazardan tavsiflanadi: Til nihoyatda murakkab va ko‘p tarmoqli hodisa bo‘lgani uchun u turli nuqtai nazardan tavsiflanadi:
Tuzilishi, tashkil topishi nuqtai nazaridan til muayyan birliklar, ularning jami, ularni mantiqiy jihatdan bir-biri bilan bog‘lash qoidalaridir.
Vazifasi nuqtai nazaridan til insonlarning o‘zaro fikr almashish, fikrni shakllantirish, ifodalash va vositasidir
Mavjudligi nuqtai nazaridan til ijtimoiy hodisa, ijtimoiy mahsulotdir.
Informatsiya nazariyasi nuqtai nazaridan tilni kod bilan tenglashtirish mumkin.
Semiotika nuqtai nazaridan til belgilar sistemasi, u moddiy boyliklar –tovushlardan tashkil topadi
Semiotika haqida... Semiotika (yoki semiologiya) belgilar sistemasi haqidagi fan bo‘lib, belgilar, ularning tabiati, mohiyati, ko‘rinishlari, amal qilishi kabilarni o‘rganadi. Semiotikaning tekshirish ob’ekti jamiyatda qo‘llanadigan belgilar tizimi bo‘lib, bunda 2 tipdagi belgilar farqlanadi
Semiotik belgilar
Tabiiy belgilar (hodisaning tarkibiy bo‘lagi - alomatlari)
Sun‘iy belgilar shartli belgilar(yo‘l harakati belgilari)
Tildagi belgilar tizimini boshqa nolisoniy belgilar va ramzlar bilan qiyoslab o‘rganadigan (ramzlarning obrazliligi (masalan, qo‘l berish – do‘stlik belgisi), signallarning bir tomonlamaligi (masalan, trevoga signali) ) fan lingvosemiotika. Tildagi belgilar tizimini boshqa nolisoniy belgilar va ramzlar bilan qiyoslab o‘rganadigan (ramzlarning obrazliligi (masalan, qo‘l berish – do‘stlik belgisi), signallarning bir tomonlamaligi (masalan, trevoga signali) ) fan lingvosemiotika. Til grafik belgilar sifatida ham, (yozuv, harf vositasida), tovushli belgilar sifatida ham (og‘zaki so‘zlashuv, tovush vositasida), harakatli belgilarning o‘rnida ham qo‘llana oladigan ko‘p tarmoqli belgilar sistemasidir. Shuning uchun tilni belgilarning belgisi deb atash mumkin. Til grafik belgilar sifatida ham, (yozuv, harf vositasida), tovushli belgilar sifatida ham (og‘zaki so‘zlashuv, tovush vositasida), harakatli belgilarning o‘rnida ham qo‘llana oladigan ko‘p tarmoqli belgilar sistemasidir. Shuning uchun tilni belgilarning belgisi deb atash mumkin. E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT! E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!
Do'stlaringiz bilan baham: |