Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta'lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti «muqobil energiya manbalari» kafedrasi

2.10-masala



2.11-masala.

Yechish:

1.

2.

2.12-masala.

Yechish:

2.13-masala.

Yechish:

Ikkinchi parallel tarmoqdagi tokning tashkil etuvchilari

I_a1=I₁Cosφ₁=72,8·0,317=23a;

I_p1=I₁Sinφ₁=72,8·0,95=69a

Birinchi parallel tarmoqdagi tokning tashkil etuvchilari

I_a2=I₂Cosφ₂=64·0,833=53,2a;

I_p2=I₂Sinφ₂=64·0,355=35,4a

Umumiy tokning tashkil etuvchilari

I_a=I_a1+ I_a2=23+53,2=76,2a;

I_p =I_p1+ I_p2=69+35,4=104,4a

Zanjirning umumiy toki

2.14-masala.

Yechish:

2.15-masala.

Yechish:

Elektrodvigatelning toki

Trigonometrik jadvallardan topamiz:

φ₁=53⁰10¹ va Sin φ₁=0,8

Elektrodvigatel tokining reaktiv tashkil etuvchisi

I_p1=I₁Sin φ₁=61,4·0,8=49,1a

Cosφ=0,9 da dvigatel bilan kondensatordan iborat qurilma tok iste’mol qiladi.

Trigonometrik jadvallardan quyidagilarni topamiz. Sosφ=0,9 ga φ=25^o50’ burchak va Sinφ=0,436 mos keladi.

Qurilmadagi tokning reaktiv tashkil etuvchisi

I_p=I₂Sinφ=41·0,436=17,9a

Kondensatorni ulash natijasida tok reaktiv tashkil etuvchisining kamayishi

I_c=I_p1- I_p2=49,1-17,9=31,2a

Kondensatorning reaktiv qarshiligi

Bundan qidirilayotgan sig’im

2.16-masala.

Yechish:

Bir oy davomida sarflangan aktiv energiya

O‘sha vaqt ichida sarflangan reaktiv energiya

Mustaqil yYechish uchun masalalar

2.1-masala. Agar o‘zgaruvchan tokning chastotasi f=400 gts; 25 kgts; 2 kgts; 40 kgts; 1250 kgts bo‘lsa, signalning davrini toping.

J: 2,5·10^-3 s; 0,04·10^-4 s; 0,5·10^-3 s; 25·10^-3 s; 0,8·10^-3 s.

2.2-masala. T=0,2 s; 1 s; 40 ms; 50; 250; 0.8mks davrlarga ega bo‘lgan o‘zgaruvchan sinusoidal signalning f chastotasini aniqlang. J: 5 gts; 1 gts; 25 gts; 20 kgts; 4 kgts; 1,25 mgts

2.3-masala. Davrlari T=2,5·10^-4; 10^-3; 20·10^-2; 5·10^-5 ; 8·10^-4 ; 4·10^-6 sek bo‘lgan sinusoidal tokning burchak chastotasini toping. J: 25120·s^-1; 6280 s^-1; 31,4 s^-1; 125600 s^-1; 7850 s^-1; 1,57·10⁶ s^-1;

2.4-masala. Agar o‘zgaruvchan tokning burchak chastotasi

ω=3140; 942; 12560; 5024; 94200; 10048·1/sek bo‘lsa, signalning chastota va davri topilsin.

J: 500 Gts-2·10^-3 sek; 150 gts-6,68·10^-3 sek; 2000 gts -5·10^-4 sek; 800 gts -1,25·10^-3 sek; 15 kgts - 6·6,80·10^-6 sek; 1600 gts – 0,625·10^-3 sek.

2.5-masala. O‘zgaruvchan tok generatori 2800 ayl/min aylanish chastotaga ega. Agar generatorning qutblar jufti 6 teng bo‘lsa, elektr tokining burchak chastotasi, davri va chastotasini toping.

J: f=280 gts; T=0,0036 sek; ω=1750·1/sek

2.6-masala. Kuchlanishi U=220 V bo‘lgan o‘zgaruvchan tok tarmog’iga quvvati R=600 Vt li elektr plita ulangan. Elektr plitaning toki, qarshiligi va t=3 soat ishlash mobaynida iste’mol qilgan energiya miqdorini aniqlang.

J: I=2,73 A; Z=r=80,6 Om; W=1,8 kvt

2.7-masala. Stator cho‘lg’amlarida sanoat chastotasida tok ishlab chiqarayotgan generator rotorining aylanish tezligi 125 ayl/min bo‘lsa, generatorning juft qutblar soni va ishlab chiqarayotgan tokning davri aniqlang.

2.8-masala. Iste’molchining toki va kuchlanishining oniy qiymatlari

i=18Sin(785t-30⁰)A,

U=210Sin785tB

Tokning va kuchlanishning amplituda va haqiqiy qiymatini va ularning boshlang’ich fazasini toping.

T=0 uchun vektordiagrammasini quring.

J: I_M=18 A; U_M=210 B; I=12,9 A; U=149 B; ψ_i=-30^o; ψ_u=0.

2.9-masala. Kuchlanishi U_nom=127B va quvvati R_nom=40 vt bo‘lgan elektr lampani kuchlanishi U=220 voltli tarmoqqa ulash uchun qanday sig’imli kondensatorni elektr lampa bilan ketma-ket ulash kerak?

Kondensatordagi kuchlanish, reaktiv va to‘la quvvat, shuningdek, zanjirning quvvat koeffitsiyenti aniqlang.

J: U_c=179B; Q_c=56,3 Ba_p; S=69 Ba; Cosφ=0,58

2.10-masala. Fabrika bir oy ishlashi davomida uning aktiv energiya schetchigi 245000 kvt·soat, reaktiv energiya schetchigi esa 140000 kVar soatni ko‘rsatadi.

Fabrikaning o‘rtacha quvvat koeffitsiyenti aniqlang.

J: Cosφ=0,7