Ma’ruza mashg‘ulotlari
№
|
Ma’ruza mavzulari
|
soat
|
|
1-semestr
|
|
1
|
Xalq og’zaki ijodi va uning o’ziga xos xususiyatlari
|
2
|
2
|
Qadimgi davr folklori.
|
2
|
3
|
Maqol va matallarning axloqIy- ta’limiy ahamiyatlari.
|
2
|
4
|
Topishmoqlar, tez aytishlar, sanamalar, so’z o’ytnlari
|
2
|
5
|
Og’zaki dramalar, qo‘g‘irchoq teatri, qiziqchilik, masxarabozlik.
|
2
|
6
|
Askiya, latifalar, loflar.
|
2
|
7
|
Xalq ertaklari, Ertaklarning janr xususiyatlari.
|
2
|
8
|
Xalq ertaklarining tasnifi.
|
2
|
9
|
O’zbek xalq qo’shiqlari xususiyatlari, turlari.
|
2
|
10
|
Marosim folklori.
|
2
|
11
|
Nomarosimiy folklor
|
2
|
12
|
Xalq dostonlari.
|
2
|
13
|
Xalq dostonlarining tasnifi.
|
2
|
14
|
O‘zbek bolalar folklori
|
2
|
|
Jami:
|
28
|
Ma’ruza mashg‘ulotlari kompyuter va proektor yordamida auditoriyada akademik guruhlar oqimi uchun o‘tiladi.
Amaliy mashg‘ulotlar
|
Amaliy mashg‘ulot mavzulari
|
soat
|
|
1-semestr
|
|
1
|
Xalq og’zaki ijodi va uning o’ziga xos xususiyatlari
|
2
|
2
|
Qadimgi davr folklori.
|
2
|
3
|
Maqol va matallarning axloqIy- ta’limiy ahamiyatlari.
|
2
|
4
|
Topishmoqlar, tez aytishlar, sanamalar, so’z o’ytnlari
|
2
|
5
|
Og’zaki dramalar, qo‘g‘irchoq teatri, qiziqchilik, masxarabozlik.
|
2
|
6
|
Askiya, latifalar, loflar.
|
2
|
7
|
Xalq ertaklari, Ertaklarning janr xususiyatlari.
|
2
|
8
|
Xalq ertaklarining tasnifi.
|
2
|
9
|
O’zbek xalq qo’shiqlari xususiyatlari, turlari.
|
2
|
10
|
Marosim folklori.
|
2
|
11
|
Nomarosimiy folklor
|
2
|
12
|
Xalq dostonlari.
|
2
|
13
|
Xalq dostonlarining tasnifi.
|
2
|
14
|
O‘zbek bolalar folklori
|
2
|
|
Jami:
|
28
|
Amaliy mashg‘ulotlar kompyuter va proektor bilan jihozlangan auditoriyada har bir akademik guruhga alohida o‘tiladi. Mashg‘ulotlar innovatsion pedogogik texnologiyalar yordamida o‘tiladi. Ko‘rgazmali va tarqatma materiallardan foydalaniladi.
Seminar mashg‘ulotlari
№
|
Mavzular
|
Soati
|
|
1-semestr
|
|
1
|
O’zbek xalq paremikasi
|
2
|
2
|
O’zbek xalq dramasi
|
2
|
3
|
O’zbek xalq eposi
|
2
|
4
|
O’zbek xalq lirikasi
|
2
|
5
|
Marosim folklori
|
2
|
6
|
O’zbek bolalar folklori
|
2
|
|
Ja`mi
|
12
|
Seminar masg‘ulotlarida talabalar ijodiy faoliyatga o‘rganish bilan birga, fan sohasidagi yangiliklar bilan tanishib tahlil qilib boradilar.
Mustaqil ta’lim
№
|
Mustaqil ta’lim mavzulari
|
Hajmi
(soatda)
|
|
1-semestr
|
|
1
|
O’zbek folklorining o’rganilish tarixi
|
2
|
2
|
O’zbek folklorining tarixiy taraqqiyot tamo-yillari
|
2
|
3
|
O’zbek folklorining janriy tarkibi va tizim
|
2
|
4
|
O’zbek marosim folklori.
|
2
|
5
|
Mavsumiy marosimlar folklori
|
2
|
6
|
Oilaviy-maishiy marosimlar folklori.
|
2
|
7
|
So’z magiyasiga asoslangan marosimlar folklori.
|
2
|
8
|
Olqishlar va qarg’ishlar
|
2
|
9
|
Mehnat qo’shiqlari.
|
2
|
10
|
Lirik qo’shiqlar.
|
2
|
11
|
Tarixiy qo’shiqlar.
|
2
|
12
|
Terma.
|
2
|
13
|
Xalq og’zaki nasri.
|
2
|
14
|
Afsona.
|
2
|
15
|
Rivoyat.
|
2
|
16
|
Naql.
|
2
|
17
|
Latifa.
|
2
|
18
|
Ertak.
|
2
|
19
|
Doston
|
2
|
20
|
Topishmoq.
|
2
|
21
|
Maqol
|
2
|
22
|
O’zbek xalq og’zaki dramasi.
|
2
|
23
|
Qo’g’irchoq teatri
|
2
|
24
|
Askiya janri tabiati va payrovlari.
|
2
|
25
|
Lof.
|
2
|
26
|
Bolalar folklori tabiati
|
2
|
|
jami:
|
52
|
Mustaqil o‘zlashtiriladigan mavzular bo‘yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlanadi va uni taqdimoti tashkil qilinadi.
Fan bo‘yicha kurs ishi o‘quv rejasida belgilanmagan.
Fan bo‘yicha talabalar bilimini baholash va nazorat qiilish me’zonlari
Baholash usullari
|
Test, yozma ishlar, og‘zaki so‘rov, prezentatsiyalar
|
Baholash mezonlari
|
5 “a’lo” baho
xulosa va qaror qabul qila olish;
ijodiy fikrlay olish;
mustaqil mushohada yurita bilish;
olgan bilimlarini amalda qo`llay olish ko`nikmalariga ega bo`lish;
mavzular mohiyatini to`la bilish va aytib bera olish;
boy uslubiy tasavvur va fikrlashga ega bo`lish;
fanga oid termin va tushunchalarni izohlay olish
4 “yaxshi” baho
mustaqil mushohada yurita olish;
auditoriyada olgan bilimlarini amalda qo`llay ola bilish;
mavzular mohiyatini bilish, aytib berish;
fanga oid termin va tushunchalarni izohlay olish;
3 “qoniqarli” baho
uslubiy xolatlar mohiyatini tushunish;
mavzular mohiyatini bilish, aytib berish;
fanga oid termin va tushunchalarni izohlay olish;
2 “qoniqrsiz” baho
uslubiy xolatlar mohiyatini tushunib yetmaslik;
fan bo’yicha aniq tasavvurga ega bo`lmaslik;
fanga oid termin va tushunchalarni izohlay bilmaslik;
|
|
reyting baholash turlari
|
maks.ball
|
o‘tkazish vaqti
|
|
oraliq nazorat og‘zaki savol –javob shaklida qabul qilinadi
|
5
|
|
|
yakuniy nazorat yozma ish shaklida qabul qilinadi.
|
5
|
|
|
jami
|
5
|
|
Asosiy va qo‘shimcha adabiyotlar hamda axborot manbaalari
Boychechak // O`XI. Ko`p tomlik. Bolalar fol`klori. Mehnat qo`shiqlari. To`lovchi va nashrga tayyorlovchilar: O. Safarov, K.Ochilov T.: G`ASN, 1984, 76-75-b.
Murodov M. Qarg`ish va olqish // Sarchashmadan tomchilar. T.: FACH, 1984, 123-133-b.
Oy oldida bir hlduz. O`zbek halq marosim qo`shiqlari. Nashrga tayyorlovchi M.Jo`raev.T.: G`ASN, 2000.
.O`raeva D. O`zbek motam marosimi fol`klori. T.: “Fan”, 2004.
Alpomish. O`zbek xalq qahramonlik yeposi. Akademik nashr. T.: “Fan”, 1999.
Go`ro`g`lining tug`ilishi. “Go`ro`g`li” dostonlari . To`rt jildlik. I kitob. T.: “YOzuvchi”, 1996.
Imomov K., Mirzaev T., Sarimsoqov B., Safarov O. O`zbek xalq og`zaki poetik ijodi // Darslik. T.: «O`qituvchi», 1990.
Jabborov I. O`zbek xalqi yetnografiyasi. T.: O`qituuvchi, 1994.
Safarov O.O’zbek xalq og’zaki badiiy ijodi. Toshkent-2009
Internet saytlari
www. tdpu. uz
www. pedagog. uz
www. Ziyonet. uz
www. edu. uz
www. Natlib. uz
tdpu-INTERNET. ped.
TESTLAR
Qаysi qаtоrdа fоlklоrgа хоs хususiyat nоto`g`ri sаnаlgаn?
А) Fоlklоr –jаmоа ijоdi.
V) Fоlklоr - оg`zаki ijоd.
S) Fоlklоrning ijоdkоri - хаlq.
D) Аn`аnаviylik - fоlklоrning yashаsh tаrzi.
Е) Kаttаyu kichik fоlklоr jаnrlаri vеrsiyadа kеng tаrqаlgаndir.
«Fоlklоr» аtаmаsi o`zbеk fоlklоrshunоsligigа kim tоmоnidаn vа qаchоn оlib kirilgаn?
А) Hоdi Zаrif tоmоnidаn, 1935 yildа
V) SH.Rаjаbiy tоmоnidаn, 1934 yildа
S) H.Zаrif tоmоnidаn, 1939 yildа
D) H.Zаrif vа SH.Rаjаbiylаr tоmоnidаn, 1935 yildа
Е) T.Mirzаеv tоmоnidаn, 1968 yildа
Fоlklоrni fаn sifаtidа o`rgаnish qаchоn vа qаеrdа bоshlаngаn?
А) Аngliyadа, XVII аsrning 2-yarmidа
V) Rоssiyadа, XVIII аsrning 2-yarmidа
S) Rоssiyadа, XIX аsrning 2-yarmidа
D) Аmеrikаdа, ХХ аsrning 1-chоrаgidа
Е) Frаntsiyadа, XVII аsrning 1-chоrаgidа
Fоlklоrshunоslik nimаdаn bоshlаnаdi?
А) Fоlklоr nаmunаlаrini yozib оlishdаn.
V) Fоlklоr mаtnshunоsligidаn.
S) Ilmiy ekspеditsiya tаshkil etishdаn.
D) Fоlklоr аsаrini tаdqiq etishdаn.
Е) To`g`ri jаvоb yo`q.
O`zbеk хаlq оg`zаki ijоdigа fоlklоristik mаqsаdlаrdа qiziqish, ulаrni yozib оlish vа o`rgаnish ishlаri qаchоndаn bоshlаngаn?
А) ХХ аsrning 20-yillаridаn
V) ХХ аsrning 30-yillаridаn
S) ХХ аsrning 40-yillаridаn
D) ХХ аsrning 50-60 yillаridаn
Е) XIX аsrning II yarmidаn
Islоm shоir Nаzаr o`g`li bilаn uzоq yillаr dаvоmidа ish оlib bоrgаn fоlklоrshunоs kim?
А) Hоdi Zаrif D) Buyuk Kаrimоv
V) Shаrif Rizо Е) T.Mirzаеv
S) Mаnsur Аfzаlоv
O`zbеk хаlq ertаkchiligi vа ertаkchilаri hаqidаgi dаstlаbki kuzаtishlаrni оlib bоrgаn оlim kim edi?
А) Buyuk Kаrimоv D) Kоmil Imоmоv
V) Mаnsur Аfzаlоv Е) G`.Jаlоlоv
S) Hоdi Zаrif
V.M.Jurmunskiy vа H.T. Zаrifоv yarаtgаn «O`zbеk хаlq qаhrаmоnlik epоsi» kitоbi nеchа bоbdаn ibоrаt?
А) 2 bоbdаn D) 5 bоbdаn
V) 3 bоbdаn Е) 6 bоbdаn
S) 4 bоbdаn
«O`zbеk хаlq ijоdi» ko`p tоmligini nаshr etish qаchоndаn bоshlаndi?
А) 1960 yildаn D) 1967 yildаn
V) 1964 yildаn Е) 1970 yildаn
S) 1965 yildаn
Fоlklоr аsаrlаridа hаjviy yo`nаlishni mахsus tаdqiq etgаn оlim kim?
А) M.Qоdirоv D) M.Аlаviya
V) H.Rаzzоqоv Е) B.Sаrimsоqоv
S) K.Imоmоv
O`zbеk urug`lаrining оtа-bоbоlаri qаysi hаyvоnlаrni o`zigа tоtеm (himоyachi) dеb sаnаb kеlgаn.
А) Ilоn vа ho`kizni D) Bo`ri vа ilоnni
V) Оt vа itni Е) Tuya vа ho`kizni
S) Оt vа bo`rini
Qаdimgi O`rtа Оsiyo хаlqlаrigа оid qo`shiq vа tеrmаlаrning nаmunаlаri sаqlаnib qоlgаn аsаr nоmini tоping?
А) «Аvеstо» D) “YAtimаtut-dаhr”
V) «Dеvоnu lug`оtit turk» Е) “Tаriхi Buхоrо”
S) «Bоburnоmа»
Fоlklоrning eng qаdimgi jаnrlаri qаysilаr?
А) Ertаk, dоstоn, qo`shiq D) Kinnа, tоpishmоq, dоstоn
V) Lоf, lаtifа, nаql Е)Аskiya,qo`shiq, оg`zаki drаmа
S) Mif, аfsоnа, ertаk
Mo`g`ul bоsqinchilаrining istilоlаri tаsvirlаngаn аsаr qаysi qаtоrdа to`g`ri ko`rsаtilgаn?
А) «Оychinоr» dоstоnidа D) “Tulumbiy” dоstоnidа
V) «Guldursun» rivоyatidа Е) “Muqаnnа” аfsоnаsidа
S) «О ysuluv» dоstоnidа
O`zbеk fоlklоrigаginа хоs bo`lgаn jаnrlаr qаysi qаtоrdа ko`rsаtilgаn?
А) Dоstоn, lаtifа D) Lоf, аskiya
V) Nаql, rivоyat Е) Lаtifа, nаql
S) Оg`zаki drаmа, lоf
Fоlklоr jаnrlаridаn qаysilаrining ijrоsi prоfsеssiоnаl tаyyorgаrlikni tаqоzо etаdi?
А) Dоstоn, ertаk, аskiya D) Аskiya, аfsоnа, rivоyat
V) Tоpishmоq, ertаk, rivоyat Е) Lоf, lаtifа, qo`shiq
S) Qo`shiq, dоstоn, tеrmа
Qаysi хаlq shоiri mаrdikоrlikdа bo`lib, o`z tааssurоtlаri аsоsidа dоstоn yarаtgаn?
А) Islоm shоir D) Po`lkаn shоir
V) Fоzil shоir Е) Nurmоn Аbduvоy o`g`li
S) Ergаsh Jumаnbulbul o`g`li
O`zbеk fоlklоridаgi drаmаtik jаnrlаr qаysilаr?
А) Lоf, tеrmа, o`lаn
V) Оg`zаki drаmа, аskiya, lоf.
S) Qo`g`irchоq tеаtri, yor-yor, lаpаr
D) Lаtifа, nаql, dоstоn
Е) Kinnа, bаdik, аfsun
Kuylаb vа rаqsgа tushib ijrо etilаdigаn fоlьklоr jаnri qаysi?
А) Qo`shiq D) Tеrmа
V) Lаpаr Е) Dоstоn
S) O`lаn
Qаysi jаnrlаr jаmоа ijrоsidа kuylаnаdi?
А) Yor-yor, o`lаn D) O`rim qo`shiqlаri, dоstоn
V) Tаriхiy qo`shiq, lаpаr Е) Tеrmа, lаpаr
S) Kеlin sаlоm, qo`shiq
Hоzirgi birоr jаnr bilаn munоsаbаtgа kirishоlmаydigаn, so`nib kеtgаn jаnrlаr ko`rsаtilgаn jаvоbni bеlgilаng:
А) Qo`shiq, dоstоn D) Lаpаr, o`lаn
V) Kinnа, tеrmа Е) Yоr-yor, kеlin sаlоm
S) Bаdik, “Sust хоtin”
Kashta turlari qaysi javobda noto`g`ri ko`rsatilgan?
A) Bosma E)Jimalay
B) Sanama F) Ilma
D) O`rmak
O`roqchilar o`rim paytida o`rim qo`shiqlaridan tashqari yana qaysi mashhur dostondan parchalar kuylaganlar?
A) “Alpomish”dan E) “Oysuluv”dan
B) “Kuntug`mish” F) “Erali va Sherali”dan
D) “Yozi bilan Zebo”dan
Qo`l tegirmonini ishlatish jarayonida kuylanadigan qo`shiqlar qanday nom bilan turkumlashtirilgan?
A) “Ho`p” qo`shiqlari E) “Ho`p maydalar”
B) “Yorg`ichoq qo`shiqlari” F) O`rim qo`shiqlari
D) “Maydagul”
Xotin – qizlar ip yigirish mashg`uloti vaqtida qanday qo`shiqlarni kuylashgan?
A) Bo`zchi qo`shiqlarini E) O`rmak qo`shiqlarini
B) Kashta qo`shiqlarini F) Sarboz qo`shiqlarini
D) Urchuq qo`shiqlarini
Mokiga murojaat motivi qaysi mehnat qo`shiqlarida asosiy o`rin tutadi?
A) Urchuq qo`shiqlarida E) Bo`zchi qo`shiqlarida
B) O`rmak qo`shiqlarida F) Charx qo`shiqlarida
D) Tikuvchilik qo`shiqlarida
Marosimga aloqasiz qo`shiqlarni aniqlang.
A) Yig`ilar E) O`lanlar
B) Lirik qo`shiqlar F) Yor-yorlar
D) Kelin salomlar
A.Navoiy qaysi asarida qo`shiq janri xususida alohida to`xtalgan?
A) “Mezonul –avzon” da E) “Mahbubul-qulub”da
B) “Hayratul abror”da F) “Muhokamatul-ulg`atayn”da
D) “Mufrodot”da
O`zbek xalq lirik qo`shiqlarida ramzning qo`llanishini maxsus tarqiq etgan fol’klorshunos nomi qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan?
A) Sh.Turdimov E) M.Alaviya
B) B.Sarimsoqov F) F.Rayhonov
D) A.Musaqulov
O`zbek xalq lirik qo`shiqlarini ilk bor ilmiy tadqiq etgan qo`shiqshunos olim kim?
A) T.Mirzaev E) H.Zarif
B) M.Alaviya F) D.Qozoqov
D) Z.Husainova
Asosiy mazmunini ishq-muhabbat motivlari, insonning ruhiy olami va ichki kechinmalarini tasvirlash tashkil etuvchi qo`shiq turi qanday nom bilan yuritiladi?
A) Satirik qo`shiqlar E) Tarixiy qo`shiqlar
B) Marosim qo`shiqlari F) Mehnat qo`shiqlari
D) Lirik qo`shiqlar
Qaysi qo`shiqlar to`plami o`zbek xalq ijodi seriyasida chop etilmagan?
“Gulyor”
“Oq olma, qizil olma”
“Sovet davri xalq qo`shiqlari”
Kelinoy qo`shiqlari
“Boychechak”
Yakka isyonkor obrazi yaratilgan tarixiy qo`shiqning nomi qaysi javobda ko`rsatilgan?
A) “Alpomish” E) “Jizzax qo`zg`oloni”
B) “Nurali” F) “Nomoz”
D) “Mardikor”
“Botirxon zulmi” qo`shig`ida qaysi zolim podsho qiyofasi fosh etilgan?
Buxoro amiri Nasrulloxon
Qo`qon xoni Amir Umarxon
Buxoro amiri Olimxon
Qo`qon xoni Muhammadalixon
Xiva xoni Olloqulixon
1916 yildagi mardikorlikka olish voqeasi munosabati bilan yaratilgan qo`shiqlar nomi qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan?
“Xon zulmi”, “Ahmad Botir”
“Ming la`nat”, “Nikolay qon jallob”
“Xonavayron bo`lsin Xivaning xoni”, “Ming la`nat”
“Boshing kesilsin-u, qoning to`kilsin”, “Xon zulmi”
“Elat botir”, “Tursunoy marsiyasi”
Qaysi javobda avtobiografik xarakterdagi termalar to`g`ri ko`rsatilgan?
“Do`mbiram”, “Nima aytay”, “Go`ro`g`li”
“Do`mbiram”, “Dutorim”, “Kunlarim”.
“Dutorim”, “Bormi jahonda”, “Armoning qolmasin”
“Kunlarim”, “Armonim qolmadi”, “Go`ro`g`li”
“Kunlarim”, “Tarjimai hol”, “Nima aytay”
O`zbek fol’klorshunosligida terma janrini qaysi olim maxsus tadqiq qilgan?
A) B.Sarimsoqov E) M.Alaviya
B) T.Mirzaev F) M.Jo`raev
D) A.Musaqulov
Qaysi fol’klor janri doston kuylashga kirish vazifasini bajaradi?
A) Qo`shiq E) Maqol
B) Еrtak F) Terma
D) Topishmoq
Termalarda baxshi nimani ilhom manbai, yaqin ko`makdoshi sifatida ta`riflaydi?
A) Do`mbirani E) Yorni
B) Kitobni F) So`zni
D) Qalamni
Qaysi atoqli mumtoz shoirning pand-nasihat ruhidagi g`azallari xalq orasida didaktik terma sifatida kuylanib kelingan?
A) Maxtumqulining E) H.Boyqaroning
B) A.Navoiyning F) Haziniyning
D) Islom shoirning
Qаysi qаtоrdа bаhоrgi mаvsumi bilаn bоg`liq mаrоsim nоto`g`ri ko`rsаtilgаn?
А) Chоy mоmо D) Yas-yasun
V) Shох mоylаr Е) Sust Хоtin
S) Nаvro`z
Qаysi hukmdоrlаr dаvridа Nаvro`z bаhоrdа emаs, yozdа nishоnlаngаn?
А) Sоsоniylаr dаvridа D) Хоrаzmiylаr dаvridа
V) Аhmоniylаr dаvridа Е) Sоmоniylаr dаvridа
S) Qоrахоniylаr dаvridа
Qаysi jаvоbdа Nаro`z dаsturхоnigа qo`shilаdigаn tаоmlаr to`g`ri sаnаlgаn?
А) Sumаlаk, sib, sеdоnа, sut, sirkа, sаmsа, sinjid
V) Sipаnd, sib, siyohdоnа, sinjid, sirkа, sаrimsоq,sаbzi
S) Sumаlаk, sib, sut, sоmsа, sipаnd, sаriyog`, sinjid
D) Sаriyog`, sib, sipаnd, sinjid, sеdоnа, sаbzi, sаmsа
Е) Sumаlаk, sоmsа, sаbziy, sеdоnа, sаriyog`, sut, sipаnd
«Qizlаr bаzmi» mаrоsimining qаysi jаnrgа munsub аsаr ijrо etilаdi?
А) Lаpаr D) Аytishuv
V) Qo`shiq Е) Kеlin sаlоm
S) Yor-yor
O`zbеk mоtаm mаrоsimigа аlоqаdоr jаnr qаysi jаvоbdа nоto`g`ri ko`rsаtilgаn?
А) Yig`ilаr D) Yo`qlоvlаr
V) Mоtаm yor-yori Е) O`lim аllаlаri
S) O`lаnlаr
Хоrаzmdа sunnаt to`yini аlqоvchilаr qаndаy nоm bilаn yuritilаdi?
А) Kаyvоni D) Chаmаnchi
V) Dаsturхоnchi Е) Go`yandа
S) Ustа
Nаvоiy zаmоnаsidа yor-yorlаr qаndаy nоm bilаn аtаlgаn?
А) Chinkа D) To`y qo`shig`i
V) Аyolg`u Е) O`lаn
S) Qo`shiq
O`lаnlаrdаgi bоsh mаqsаd nimаdаn ibоrаt?
А) Kuyovni tа`riflаsh D) Аytishuvdа g`оlib chiqish
V) Kеlinni tа`riflаsh Е) Bаrchа jаvоblаr to`g`ri
S) Kеlin-kuyovgа tilаk bildirish
Fоlklоrshunоslikdа duо-аytimlаr mа`nоsidа qаysi аtаmа qo`llаnаdi?
А) Аfsun D) Kinnа
V) Оlqish Е) Bаdik
S) Qаrg`ish
Insоn bаdаnigа turli tоshmаlаr tоshgаndа o`qilаdigаn аytimlаr qаndаy jаnriy аtаmа bilаn yuritilаdi?
А) Kinnа D) Gulаfshоn
V) Bаdik Е) Ko`ch - ko`ch
S) Аfsun
Suq, hаsаd, kеk, o`ch, хusumаt tа`siridа хаstаlаngаn bеmоrlаrni dаvоlаshdа аytilаdigаn аytimlаr qаndаy jаnriy аtаmа bilаn yuritilаdi?
А) Bаdik D) Duо
V) Gulаfshоn Е) Kinnа
S) Suqlаmа
Qаysi qаtоrdа so`z mаgiyasigа аlоqаdоr jаnr nоto`g`ri ko`rsаtilgаn?
А) Bаdik D) Qаrg`ish
V) Kinnа Е) Qo`shiq
S) Оlqish
Kеng оmmаviy tаrzdа ijrо etiluvchi, so`z sеhrigа аsоslаnuvchi o`zbеk mаrоsim fоlklоri jаnri qаysi jаvоbdа to`g`ri ko`rsаtilgаn?
А) Оlqish D) Аfsun
V) Kinnа Е) Burеy-burеylаr
S) Bаdik
Mаgiya ilmi vа mаgiya ko`rinishlаri izоhlаb bеrilgаn “Оltin butоq” аsаrining muаllifi nоmi qаysi jаvоbdа bеrilgаn?
А) V.M.Jirmunskiy D) E.B.Tеylоr
V) J.J.Frеzеr Е) V.P.Pеtrоv
S) А.Vеsеlоvskiy
“Titrоq”, “lаrzа” so`zlаridаn kеlib chiqqаn vа so`z sеhrigа аsоslаnuvchi mаrоsim fоlьklоri jаnri nоmi qаysi jаvоbdа ko`rsаtilgаn?
А) Kinnа D) Bаdik
V) Аfsun Е) Qаrg`ish
S) Оlqish
«Olti urug`ning oshin bersin, Luqmoni Hakim yoshin bersin, qushday quyib bersin, tovday uyib bersin». Ushbu olqish kimga qarata aytilgan?
A) Bemorga E) Anaxitaga
B) Luqmoni haqimga F) Hazrat Aliga
D) Taom egasiga
Qaysi janrning etakchi belgisi kishilarga ezgu niyatlar tilashdan iborat?
A) Qarg`ishning E) Dostonning
B) Olqishning F) Qo`shiqning
D) Maqolning
Qarg`ishlar poetikasida qaysi ifoda vositasi keng qo`llanadi?
A) Ramz E) Tazod
B) Metafora F) Parallelizm
D) O`xshatish
Miflarda inson-buqa Gavomard ko`rinishida tasvirlanadigan obraz qaysi?
A) Axriman E) Odami Od
B) Kayumars F) Anaxita
D) Jamshid (Yima)
Qaysi javobda fol’klorning eng qadimiy janri ko`rsatilgan?
A) Qo`shiq E) Lof
B) Latifa F) Doston
D) Mif
Qadimgi odamning borliq, olam jumboqlari, tabiat va koinot sirlarini bilishga intilishi, bu boradigi ilk tasavvur-tushunchalari, xudolar, pahlavonlar haqidagi qarashlari asosida paydo bo`lgan xalq hikoyalari qanday janriy nom bilan yuritiladi?
A) Mif E) Doston
B) Еrtak F) Naql
D) Topishmoq
Xalq og`zaki nasri namunasi ko`rsatilgan javobni belgilang.
A) Doston E) Askiya
B) Lapar F) Mif
D) Qo`shiq
Hayot voqeligini xayoliy uydirmalar asosida bayon etuvchi og`zaki asarlar qanday nomlanadi?
A) Afsona E) Naql
B) Еrtak F) Doston
D) Rivoyat
Afsonalarni kim “Haqiqatdan xabar beruvchi yolg`on hikoyalar” deb ta`riflagan?
A) K.Imomov E) Aristotel’
B) M.Jo`raev F) M.Koshg`ariy
D) Beruniy
O`tmishda “saw” so`zi bilan yuritilgan fol’klor janri qaysi?
A) Afsona E) Doston
B) Rivoyat F) Qo`shiq
D) Еrtak
Professional ijrochilikka asoslanmagan, keng ommaviy ijro etiluvchi janr ko`rsatilgan javobni belgilang:
A) Doston E) Kinna
B) Еrtak F) Terma
D) Afsona
Urug`-qabila, xalq va elatlarning kelib chiqishi va nomlanishi haqida hikoya qiluvchi afsonalar qanday nom bilan yuritiladi?
A) Toponimik afsonalar E) Tarixiy afsonalar
B) Geneologik afsonalar F) Diniy afsonalar
D) Mifologik afsonalar
Qaysi epik janr hayotiy voqealarni hayotiy uydirmalar vositasida aks ettiradi?
A) Rivoyat E) Doston
B) Mif F) Еrtak
D) Afsona
“To`maris” va “Shiroq” asarlari qaysi janrda yaratilgan?
A) Tarixiy qo`shiq E) Rivoyat
B) Tarixiy afsona F) Еrtak
D) Doston
Aholi yashaydigan joylar nomining kelib chiqish sabablarini izohlovchi rivoyatlar qandoy nom bilan yuritiladi?
A) Tarixiy rivoyatlar E) Oronimik rivoyatlar
B) Gidronomik rivoyatlar F) Еtnonimik rivoyatlar
Oykonomik rivoyatlar
Qaysi janrdagi fol’klor asarining yakunida qissadan hissa chiqariladi?
A) Еrtakda E) Dostonda
B) Afsonada F) Rivoyatda
D) Naqlda
Naqllarning yuzaga kelishi va shakllanishida qaysi fol’klor janrlari muhim manba sifatida xizmat ko`rsatadi?
A) Еrtaklar va dostonlar E) Qo`shiqlar va ertaklar
B) Maqollar va ertaklar F) Rivoyatlar va latifalar
D) Afsona va miflar
aysi fol’klor janri yaqin va O`rta Sharq xalqlari orasida “Zarbulmasal” deb yuritiladi?
A) Еrtak E) Rivoyat
B) Naql F) Latifa
D) Afsona
Muhokamaga sabab bo`lgan voqeani tasdiqlash yoki axloq qoidalarini buzib ish yuritayotgan shaxsni ogohlantirish uchun aytiladigan fol’klor asari qanday nom bilan yuritiladi?
A) Maqol E) Doston
B) Еrtak F) Afsona
D) Naql
Yagona hajviy qahramon obrazi bilan bog`liq janr qaysi?
A) Lof E) Naql
B) Latifa F) Satirik qo`shiqlar
D) Askiya
Echimi tasodifan ko`tarilgan kulgi-qahqaha yoki so`z o`yiniga asoslangan janr ko`rsatilgan javobni belgilang:
A) Yig`i E) Latifa
B) Еrtak F) Naql
D) Topishmoq
Qoraqalpoq latifalari qahramoni nomi qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan?
A) O`mirbek E) Kal
B) Aldar ko`sa F) Bahlul
D) Mullo Nasriddin
O`zbek latifalarida Nasriddin afandi obrazini maxsus tarzda tadqiq qilgan fol’klorshunos kim?
A) B.Sarimsoqov E) H.Razzoqov
B) K.Imomov F) M.Jo`raev
D) F.Yo`ldosheva
Dastlab “etuk” shaklida yuritilgan janr qaysi?
A) Maqol E) Еrtak
B) Afsona F) Naql
D) Rivoyat
Qaysi ertaklarning syujetida inson zoti aralashmaydi?
Hayvonlar haqidagi ertaklarda
Sehrli ertaklarda
Maishiy ertaklarda
Satirik ertaklarda
Bunday ertaklar yo`q.
“Mitti polvonlar” haqidagi ertaklar ularning qaysi ichki turiga mansub hisoblanadi?
A) Sehrli ertaklarga E) Maishiy ertaklarga
B) Hajviy ertaklarga F) Qahramonlik ertaklariga
D) Majoziy ertaklarga
Maishiy ertaklarning bosh qahramoniga xos bo`lmagan belgi qaysi javobda ko`rsatilgan?
A) Aqlli E) Odobli
B) Tadbirkor F) Bahodir
D) Sirli kuchga ega
“O`zbek satirik ertaklari” kitobining muallifi kim?
A) G`. Jalolov E) K.Imomov
B) M.Afzalov F) M.Jo`raev
D) B.Karimov
«Kuntug`mish» dostonining qaysi tipga mansubligi qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan?
A) Maishiy –romanik doston E) Kitobiy doston
B) Tarixiy doston F) Jangnoma doston
D) Ishqiy-romanik doston
Go`ro`g`lining keksaygan davri va Sulduz tog`ida g`oyib bo`lishi voqeasi «Go`ro`g`li» turkumidagi qaysi dostonda tasvirlangan?
A) «Avazxon» dostonida E) «Ero`g`li» dostonida
B) “Hasanxon” dostonida F) «Rayhon arab» dostonida
“Nurali” dostonida
Go`ro`g`lining ota-onasi nomi to`g`ri ko`rsatilgan javobni toping.
A) Ravshan, Bibi Hilol E) Hilol Bibi, To`liboy sinchi
B) To`liboy sinchi. Oysha F) Rustam, Bibi Hilol
Д) Ganjumbek, Oysha
Go`ro`g`lini tarbiyalab voyaga etkazgan cho`ponning ismi kim?
A) Ravshan E) Rayhon
B) Qayqubod F) Rustam
D) Qultoy
Xorazm versiyasidagi “Go`ro`g`li” turkumi dostonlarining miqdori qancha?
A) 40 dan ziyod E) 38 ta
B) 20 dan ortiq F) 120 dan ortiq
D) 100 dan ortiq
Go`ro`g`li va Chambil yurtining doimiy tashqi dushmanlari kimlar?
Rayhon arab, Bektosh arab, Xunxorshoh
Shohdorxon, Rayhon arab, Bektosh arab
Ahmad Sardor, Shohdorxon, Rayhon arab
Hasanshoh, Shodmonbek, Xunxorshoh
Doniyorxo`ja, Shodmonbek, Bektosh arab
«Kuntug`mish» dostonida yozma adabiyotga xos qaysi janr namunalari uchraydi?
A) G`azal E) Muxammas
B) Ruboiy F) Qit`a
D) Tuyuq
Tarixiy voqealar va shaxslar nomi bilan bog`langan dostonlar qaysi javobda to`g`ri sanalgan?
A) «Oychinor», «To`lg`anoy» E) «Tulumbiy», «Alpomish»
B) «Oysuluv», «Alpomish» F) «Nurali», «Xurshidoy»
D) «Go`ro`g`li», «Rayhon arab»
Qissa, hikoya, sarguzasht, ta`rif va maqtov ma`nolarida ishlatiladigan fol’klor atamasini aniqlang:
A) Naql E) Doston
B) Afsona F) Еrtak
D) Rivoyat
O`zbek folk’lorining eng yirik hajmli janri qaysi?
A) Еrtak E) Rivoyat
B) Doston F) Tarixiy qo`shiq D) Afsona
Тopishmoqlarni o`rganishda o`zbek fol’klorshunosligida kimning xizmatini alohida ta`kidlash mumkin?
A) A.Musaqulov E) B.Karimov
B) B.Sarimsoqov F) T.Mirzaev
D) Z.Husainova
Qanaqa topishmoqlarning javobi sanash va hisob-kitob qilish asosida topiladi?
A) Masala-topishmoqning E) Topishmoq qo`shiqning
B) So`roq topishmoqning F) Topishmoq ertakning
D) Topishmoq o`yinning
“Abdulloxon-beustixon” topishmog`ining javobi va asosiy g`oyasi qaysi qatorda to`g`ri ko`rsatilgan?
A) Zuluk, ijtimoiy g`oya E) Qurt, axloqiy g`oya
B) Burga, sotsial g`oya F) Chumoli, siyosiy g`oya
D) Bit, sinfiy g`oya
Topishmoq aytishuvida javob topilmaganda nima qilanadi?
Topuvchiga tanbeh beriladi.
Topuvchiga jarima solinadi.
Topuvchi “shahar” beradi.
Topuvchi o`yindan haydab yuboriladi.
Hamma javoblar to`g`ri.
Topishmoq aytishuvida “shahar” olish aytimi kim tomonidan aytiladi?
Topishmoq aytuvchi tomonidan
Topishmoqni topa olmagan kishi tomonidan
Keksa chol tomonidan
Oqsoqol tomonidan
Tomoshabin –tinglovchi tomonidan
“Jumboq, jumoq va jummoq” istilohlari qaysi fol’klor janriga nisbatan qo`llanadi?
A) Topishmoqqa E) Naqlga
B) Maqolga F) To`g`ri javob yo`q
D) Еrtakka
Ko`p predmetli topishmoqlarning eng murakkab turi qanday nom bilan yuritiladi?
A) Chiston E) Chaldirmoq
B) Masala-topishmoq F) Muammo
D) Jumboq
“Tom ustida qo`shchiroq” –topishmog`ining javobi to`g`ri ko`rsatilgan qatorni belgilang.
A) Bosh E) Oy va qiz
B) Ko`z F) Qosh
D) Oy
Xalq maqollarini qaysi jihatlariga ko`ra tasnif qilish mumkin?
A) Mazmuniga ko`ra E) Poetik tabiatiga ko`ra
B) Tuzilishiga ko`ra F) Barcha javoblar to`g`ri
D) Yаratilgan davriga ko`ra
Xalq maqollarida qaysi badiiy-tasvir vositasi ko`p uchraydi?
A) Metafora E) Tazod
B) Metanimiya F) Tarse`
D) O`xshatish
Maqollar fol’klorshunoslikda qaysi turga kiritiladi?
A) Lirik turga E) Liro-epik turga
B) Nasriy turga F) Dramatik turga
D) Paremik turga
Xalqning axloqiy qarashlari va turmush tajribalaridan tug`ilgan saboqlarni ifoda etuvchi janrlarni belgilang:
A) Maqol va naql E) Latifa va lof
B) Еrtak, askiya F) Doston, topishmoq
D) Afsona, lof
“Rohatning onasi.....” maqoldan qaysi so`z tushib qolgan?
A) Farog`at E) Maishat
B) Boylik F) Ishrat
D) Mehnat
Maqol janri namunalari el orasida qanday nomlar bilan yuritilgan?
A) Otalar so`zi E) Zarbulmasal
B) Hikmatli so`z F) Barcha javoblar to`g`ri
Oqillar so`zi
O`zbek xalq maqollarini ilk bor yozib olish va kitobat qilish kimning nomi bilan bog`liq?
A) M.Koshg`ariy E) Gulxaniy
B) H.Vamberi F) Zamaxshariy
D) Z.Husainova
Xalq orasida to`qilgan sahnaviy asarlar qanday atama bilan nomlanadi?
A) Og`zaki drama E) Askiya
B) Qo`g`irchoq teatri F) Masxarabozlik
D) Lof
Masxaraboz va qiziqchilar teatrida nimalar asosiy o`rin tutadi?
A) Dramaturgiya E) Qiziqchi aktyorlar
B) Sahna bezagi F) Barcha javoblar to`g`ri
D) Musiqa
Arabcha kulish, sharh va tanqid qilish ma`nolarini anglatuvchi san`at atamasi berilgan javobni toping?
A) Masxaraboz E) Komik aktyor
B) Qiziqchi F) Askiyachi
D) Muhabbiz
“Qo`g`irchoq” so`zi A.Navoiy davrida qanday shaklda istifoda etilgan?
A) Zocha E) O`xshashchiq
B) Zochak F) Qoborchuq
D) Lo``bat
Qo`g`irchoqlar qo`lga kiyilib, barmoqlar vositasida harakatlantiriladigan qo`g`irchoq teatri qanday nomlanadi?
A) Chodir jamol E) Qo`g`irchoq o`yini
B) Fonus xayol F) Qo`g`irchoqbozlik
D) Chodir xayol
“Chodir xayol” qo`g`irchoq teatri mohiyati qaysi javobda to`g`ri belgilangan?
Unda qo`g`irchoqlar ip yordamida harakatlantiriladi.
Unda qo`g`irchoqlar qo`lga kiyilib, barmoqlar vositasida
harakatlantiriladi.
Qo`g`irchoqlar qora parda orqasida harakatlantiriladi.
Qo`g`irchoq yoki qo`l barmoqlarining soyasi devorga tushuriladi.
A va D
O`zbek fol’klorshunosligida xalq qo`g`irchoq teatrining tabiati, turlari, tarixi, repertuari, personajlari tarkibi va qo`g`irchoqbozlari mahorati xususida qator salmoqli tadqiqotlar yaratgan olim nomi qaysi javobda ko`rsatilgan?
A) H.Razzoqov E) H.Zarif
B) M.Qodirov F) M.F.Gavrilov
D) L.A. Perepelitsina
XY asrda “Qo`g`irchoqbozlar bayoni” xususida maxsus fikr yuritgan olim nomi qaysi javobda ko`rsatilgan.
A) Husayn voiz Koshifiy E) Umar Xayom
B) A.Navoiy F) Zayniddin Vosifiy
D) Husayn Boyqaro
Qochirim so`zlarni ilg`ab olish va unga javob topa bilish san`ati qanday yuritiladi?
A) Askiya E) Topishmoq
B) Lof F) Maqol
D) Latifa
Muayyan mavzu atrofida ijro etiladigan askiyalar askiyaning qaysi turi hisoblanadi?
A) Tutal E) “Bo`lasizmi”
B) Rabbiya F) Safsata
D) Payrov
Arabcha “zakiy” so`zidan olinib, “so`zamol, zakovatli, o`tkir zehnli” degan ma`nolarni anglatuvchi janr atamasi qaysi javobda berilgan?
A) Lof E) Maqol
B) Latifa F) Matal
D) Askiya
Syujeti dialog asosida qurilgan janrni belgilang.
A) Lof E) Topishmoq
B) Doston F) Ramz
D) Maqol
Lof janrining eng xarakterli badiiy-tasviriy vositasi qaysi?
A) Tazod E) Metafora
B) O`xshatish F) Ramz
D) Mubolag`a
Kuchli mubolag`aga asoslanishi va tabiatida epiklik va dramatiklik o`zaro uyg`unlashib ketishi bilan ajralib turuvchi fol’klor janri qaysi?
A) Latifa E) Еrtak
B) Lof F) Afsona
D) Askiya
Еrkalovchi motivdagi rasm-rusum qo`shiqlariga nisbatan o`zbek bolalar fol’klorida qanday atama qo`llanadi?
A) Еrkalamalar E) Aytim-olqishlar
B) Ovutmachoqlar F) Allalar
D) Qiziqmachoqlar
Ajdodlarimizning animistik e`tiqodlari asosida shakllanib, hamon yashab kelayotgan bolalar fol’klori janri qaysi?
A) Yаlinchoqlar E) Sanamalar
B) Hukmlagichlar F) Tegishmachoqlar
D) Guldur-guplar
Ibtidoiy totemistik qarashlar zamirida shakllangan bolalar qo`shiqlari qanday nomlanadi?
A) Yаlinchoqlar E) Aytim-olqishlar
B) Guldur-guplar F) Cheklashmachoqlar
D) Hukmlagichlar
Harakatga omuxta zavqdan jilolangan bolalar ilk qo`shig`i qanday atama bilan turkumlanadi?
A) Qiqillamalar E) Alla
B) Sanamalar F) Еrkalamalar
D) Ovutmachoqlar
O`zbek bolalar og`zaki poeziyasida yumoristik sayqali baland qofiyadosh laqablar qanday atama bilan yuritiladi?
A) Masxaralamalar E) Tegishmachoqlar
B) Arazlagichlar F) To`rtliklar
D) Yаrashtirgichlar
Sofiya safon,
Boshida chapon.
To`yga borar,
Bedasturxon. - Bu she`r tegishmachoqlarning qaysi turiga mansub?
A) Portret-tegishmachoq E) Еpigramma- tegishmachoq
B) Uyaltiruvchi tegishmachoq F) Laqab- tegishmachoq
D) Masxaralama- tegishmachoq
Bolalar fol’klori namunalaridan qaysi biri bolakaylarning ijtimoiy hodisaga tanqidiy munosabatini ifodalovchi janr hisoblanadi?
A) Masxaralama E) To`rtlik
B) Guldur-gup F) Hukmlagich
D) Tegishmachoq
Chorlamalarning badiiy vazifasi qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan?
Bolalarning o`yindagi galini aniqlaydi.
Bolalarni o`yinga chorlash uchun kuylanadi.
Bolalarni o`yindan tarqatib yuborishda kuylanadi.
Urishib qolgan bolalarni yarashtirish uchun kuylanadi.
Bolalarni bahslashishga chorlash uchun kuylanadi.
Qaysi javobda sanamalarga xos xususiyat noto`g`ri ko`rsatilgan?
Sanamalar – o`yinboshi badihalaridir.
O`yin boshlashda navbatda (galda) turuvchini aniqlash
uchun aytiladi.
O`yinning umumiy yo`nalishiga poydevor soladi.
O`yinga kompozitsion asos bo`ladi.
Barcha javoblar to`g`ri.
O`yin fol’kloriga mansub bo`lmagan janr ko`rsatilgan javobni toping.
A) Chorlama E) Tarqalmachoq
B) Sanama F) Tegishmachoq
D) Cheklashmachoq
Qaysi fol’klor janri bolalar oldiga gapirmaslik, jim turish shartini qo`yadi?
A) Guldur-gup E) Cheklashmachoq
B) Tez aytish F) Hukmlagich
D) Chandish
Nutq tovushlari alliteratsiyasiga asoslangan bolalar fol’klori janri qaysi?
A) Topishmoq E) Guldur-gup
B) To`rtlik F) Chandish
D) Tez aytish
Bolalarning so`zda laqillatish uchun aytiladigan she`rlari qanday nomlanadi?
A) Chandish E) Masxaralama
B) Cheklashmachoq F) Tez aytish
D) Tegishmachoq
Ko`rsatilgan janrlardan qaysi biri “onalik fol’klori”ga mansub emas?
A) Alla E) Yаlinchoq
B) Еrkalama F) Qiziqmachoq
D) Ovutmachoq
ISHCHI FAN DASTURIGA MUVOFIQ BAHOLASH
MEZONLARINI QO‘LLASH BO‘YICHA USLUBIY KO‘RSATMALAR
Baholash usullari
|
Test, yozma ishlar, og‘zaki so‘rov, prezentatsiyalar
|
Baholash mezonlari
|
5 “a’lo” baho
xulosa va qaror qabul qila olish;
ijodiy fikrlay olish;
mustaqil mushohada yurita bilish;
olgan bilimlarini amalda qo`llay olish ko`nikmalariga ega bo`lish;
mavzular mohiyatini to`la bilish va aytib bera olish;
boy uslubiy tasavvur va fikrlashga ega bo`lish;
fanga oid termin va tushunchalarni izohlay olish
4 “yaxshi” baho
mustaqil mushohada yurita olish;
auditoriyada olgan bilimlarini amalda qo`llay ola bilish;
mavzular mohiyatini bilish, aytib berish;
fanga oid termin va tushunchalarni izohlay olish;
3 “qoniqarli” baho
uslubiy xolatlar mohiyatini tushunish;
mavzular mohiyatini bilish, aytib berish;
fanga oid termin va tushunchalarni izohlay olish;
2 “qoniqrsiz” baho
uslubiy xolatlar mohiyatini tushunib yetmaslik;
fan bo’yicha aniq tasavvurga ega bo`lmaslik;
fanga oid termin va tushunchalarni izohlay bilmaslik;
|
|
reyting baholash turlari
|
maks.ball
|
o‘tkazish vaqti
|
|
oraliq nazorat og‘zaki savol –javob shaklida qabul qilinadi
|
5
|
|
|
yakuniy nazorat yozma ish shaklida qabul qilinadi.
|
5
|
|
|
jami
|
5
|
|