O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi, andijon davlat tibbiot instituti

Virusli gepatitlarni tasnifi. 
A. 
Siklik kechishi bo‘yicha:
 
I. Siklik shakli: 
1. O‗tkir GB - belgisiz (inapparant va subklinik), sariqsiz, (sitoliz 
yoki xolestazning ustun kelishi); 
2. O‗tkir GB xolestatik sindrom bilan. 
II. Persistirlanuvchi shakli: 
1. VGB tashuvchilik – surunkali belgisiz shakli(HBsAg va virusning boshqa 
antigenlarini tashuvchilik); 
2. Surunkali virusli gepatit B, integrativ fazasi.
III. Kuchayib boruvchi (Progressivlanuvchi) shakli:
1. Yashinsimon (fulminant) gepatit; 
2. O‗tkir osti gepatit;
3. Surunkali virusli gepatit B, replikativ fazasi (jigar sirrozi bilan). 
IV.
Virusli gepatit B, o‗tkir yoki surunkali mikst, A, C, D, E, G virusli gepatitlar 
bilan hamkorlikda.
B.
 Og‘irligi bo‘yicha
:
yengil, o‗rtacha og‗ir, og‗ir kechishi.
V.
Asoratlari
:
qo‗zg‗alish, retsidivlar, gemorragik va shish-assitik sindromlar, 
o‗tkir jigar yetishmovchiligi (O‗JE) - jigar ensefalopatiyasi (prekoma I, II, koma), 
assotsiatsiyalashgan infeksiya (o‗t yo‗llari yallig‗lanishi, pnevmoniya, ichak 
flegmonasi, sepsis va b.).
G.
Oqibatlari
: 
to‗liq sog‗ayish va qoldiq belgilar bilan (postgepatit sindrom, o‗t 
yo‗llari diskineziyasi, gepatofibroz), o‗lim.
 
 
 
 
 
ENTERAL VIRUSLI GEPATITLAR 
Virusli gepatit A 

---

102 
Virusli gepatit A 
-
fekal-oral yo‗l orqali yuqadigan, organizmni 
intoksikatsiyasi, modda almashinuvini buzilishi, jigarni zararlanishi bilan 
kechadigan va ba‘zan sariqlik bilan namoyon bo‗ladigan kasallik. Gepatit A 
qo‗zg‗atuvchisini birinchi bo‗lib S.Feynston va hammual. tomonidan 1973 y. 
eksperimental 
zararlantirilgan 
xohlovchilarning 
ekskretlarida 
aniqlagan. 
Zamonaviy klassifikatsiya bo‗yicha ularni Hepatovirus turkumiga, Picornaviridae 
oilasiga kiritilgan. Morfologik Virus A 27-30 nm. diametrdagi sferik tanacha, 
qobiqsiz tuzilgan. Virus genomi chiziqsimon, bir zanjirli RNKdan iborat, 7500 
nukleotidli asoslardan iborat, umumiy molekulyar vazni 2,2 Md. Virus A tashqi 
muhit omillariga eng chidamli odam viruslaridan biri xisoblanadi. 60°C da bir soat 
davomida to‗liq saqlanadi, faqat 10-12 soat ichida qisman zararsizlanadi, biroq, 
qaynatilganda bir necha daqiqalarda virusning parchalanishi kuzatiladi. Virus A 
oddiy xona sharoitidagi (25°C va 42% namlik) qattiq yuzalarda quritilganda bir 
oygacha yuqumliligini saqlaydi. Dezinfeksiyalanuvchi vositalarga sezgir: xloramin 
2,0-2,5 mg/l. konsentratsiyasida VGA yuqumliligini 15 daqiqada, 3% formalin - 5 
min. (25°C) to‗liq yo‗qotadi.