O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi, andijon davlat tibbiot instituti

Tashxisoti.
Bemorning qusuq moddasi, medani yuvilgan suvi sterillangan 
bankaga yig‗ilib, laboratoriyaga jo‗natiladi. Zaharlanishga sababchi deb gumon 

---

80 
qilingan ovqat mahsulotlari ham sterillangan idishda laboratoriyaga yuboriladi. 
Najasdan Myuller muhiti va tuzli suyuqlikka ekma olinadi. Ularning hammasidan 
laboratoriyada bir xil mikrob topilishi, uning kasallik sababchisi ekanini ko‗rsatadi. 
Topilgan mikrob kulturasi laboratoriyada biroz muddat saqlab turiladi. 
Kasallikning 5-6 kunidan boshlab, bemor qoni zardobi bilan o‗sha kultura o‗rtasida 
serologik (agglyutinatsiya) reaksiya qo‗yilsa, 1:40 va undan yuqori titrda ijobiy 
natija olinishi tashxisini tasdiqlaydi. 
Davolash. 
Dietoterapiya
– 
stol № 4. Ovqat toksikoinfeksiyalarida dastlabki 
tibbiy yordamni o‗z vaqtida ko‗rsatish muhim xisoblanadi. Birinchi soatlarda 
me‘dani yaxshilab yuvib, ichakni tozalansa, ko‗p hollarda bemorni ahvoli 
yaxshilanadi, kasallik belgilari yo‗qoladi. Boshqa hollarda esa bemorning 
og‗irlashib qolishiga yo‗l qo‗yilmaydi. Me‘da-ichaklarni tozalagandan so‗ng 
regidron eritmasi ichirib turish yaxshi samara beradi. Tozalovchi klizma, 
adsorbentlar: 
faollashtirilgan 
ko‗mir, 
smekta, 
Bektit 
– M beriladi. 
Fermentoterapiya – mezim forte, kreon, festal. Simptomatik davo – serukal, 
spazmolitiklar. 
III-IV darajali degidratatsiya alomatlari bo‗lganida, tomir orqali Atsesol, 
Trisol, Regidratonik, Ringer tuzli eritmalar suvsizlanish darajasiga qarab 1000- 
2500 ml va undan ko‗proq quyiladi. 
Ovqat toksikoinfeksiyalarini davolashda antibiotiklar qo‗llanilmaydi. Bemor 
ahvoli yaxshilanib, ich kelishi yahshilangandan so‗ng shifoxonadan chiqarish 
mumkin.
Kasallikni oldini olish.
Ovqat toksikoinfeksiyalarining profilakgikasi 
salmonellyozlardagiga o‗xshash. Kasallik oldini olishda shahsiy gigienaga rioya 
qilish katta ahamiyatga ega. Tibbiyot xodimlari bu qoidani, ayniqsa yosh bolali 
onalarga uqtirishi kerak. Ovqatdan zaharlanish hodisasi ma‘lum jamoada qayd 
etilgan bo‗lsa, shubha qilinayotgan ovqat mahsulotini iste‘mol qilgan barcha jamoa 
tashkilotlarida kasallik alomati bor-yo‗qligi surishtiriladi va 1-2 kun tibbiy
kuzatuvga olinadi. Ovqat tayyorlash bilan bog‗liq xizmatchilar ichak guruhi 
mikroblariga tekshiruvdan o‗tkaziladi va ularda kasallik belgilari bor-yo‗qligiga 

---

81 
e‘tibor qilinadi. To‗y, ma‘raka va boshqa katta yig‗inlarda tayyorlanadigan taom 
tez iste‘mol qilinishi kerak. Oshpazlar esa tibbiy ko‗rik va ichak guruhi 
mikroblariga tekshiruvdan o‗tgan bo‗lishi kerak.