O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi, andijon davlat tibbiot instituti

Asoratlar
. Zaharlanish va ko‗plab qon ketishi natijasida o‗tkir yurak va qon 
tomirlar yetishmovchiligi, zotiljam rivojlanishi mumkin. 
Tashxisoti.
Kasallikning o‗tkir boshlanishiga, epidemiologik anamnezni 
puxta yig‗ishga e‘tibor berish lozim. Hozirgi vaqtda kasallikning virusologik va 
serologik (KBR, PGAR) aniqlash usullaridan foydalaniladi, lekin bular asosan 
retrospektiv diagnostik ahamiyatga ega. 
Differensial tashxis qilishda xirurgik va ginekologik kasalliklarni nazarda 
tutish kerak, lekin bu hastaliklarda isitmaga hos bo‗lgan siklik kechish 

---

226 
kuzatilmaydi. Noto‗g‗ri tashxis qo‗yish, ko‗pincha ehtiyot bo‗lish chora-
tadbirlarini ko‗rmasdan turib, tezda operatsiya o‗tkazishga olib keladi. 
Kasallikning turli davrlarini leptospiroz, o‘latning septik turi, kuydirgining ichak 
shakli, boshqa gemorragik isitmalar va sepsisdan ajrata bilish zarur. 
 
Rasm 36. Gemorragik belgilar (SDS dan). 
Оег тагидаги 
петехиялар
Кон босимини улчовидан сунг 
пайдо булган петехия
 
Rasm 37. Gemorragik istimalarda toshmalar (CDCdan). 
 
Davolash
. Gemorragik isitma bilan og‗rigan bemorlarni umumiy qoidalar 
bo‗yicha davolash asosida olib boriladi. Isitmani tushirish uchun 60—180 ml. 

---

227 
miqdorda giperimmun immunoglobulin va immun zardobi tavsiya etiladi. 
Bemorlarni kasalxonaga qabul qilishda kasalxona ichi infeksiyasi, hatto parenteral 
yo‗l bilan yuqishi mumkinligini esda tutish zarur. Kasallik o‗chog‗ida deratizatsion 
va dezinseksion chora-tadbirlar o‗tkaziladi. 
 
OMSK GEMORRAGIK ISITMASI (OGI)
Kasallik tabiy o‗choqli, uncha ko‗p tarqalmagan, kam uchraydigan yuqumli 
kasalliklar qatoriga kiradi.