O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o„zbek tili va adabiyoti universiteti

Darsning turi:
Yangi ma‟lumot berish.
Darsning metodi:
Aralash, “Charxpalak”, “Davom ettir!”, “Kim to„gri 
bajaradi?” usullari
Darsning jihozi:
Aniqlovchi va uning turlari aks etgan chizma.
Darsning borishi:
I. Tashkiliy qism amalga oshiriladi.
Salomlashiladi, davomat aniqlanadi.
II.O„tilgan mavzuni “Aqliy hujum” usulida mustahkamlanadi. 
1.To„ldiruvchi deb nimaga aytiladi? 
2.To„ldiruvchi qaysi bo„lakka bog„lanadi? 
3.To„ldiruvchini hokim bo„lakka bog„lovchi vositalar.
4.Hol deb nimaga aytiladi? 
5.Gapning bosh bo„laklari haqida ma‟lumot bering. 
6.To„ldiruvchining tagiga qanday chiziq chiziladi. 
 
 

---

54 
III. Yangi mavzu bayoni
ni taqdimotlar orqali tushuntirish mumkin. 
Bugungi mavzuni boshlashdan oldin o„quvchilarga topshiriq beriladi. Gapda
“Qanday?” so„roqqa javob bo„luvchi so„zlarni o„quvchilar topadilar va shu
haqida o„z fikrlarini bildiradilar. O„quvtuvchi tomonidan umumlashtiriladi.
Hokim bo„lakdan anglashilgan arakatning qandayligi, kimga yoki nimaga
tegishligi, qarashli ekanligini bildirib, qanday?, qanaqa?, qaysi?, qancha?, 
qancha?, necha?, kimning?, nimaning? kabi so„roqlariga javob bo„luvchi gap 
bo„lagiga aniqlovchi deyiladi. Qovunning og„iri shirin bo„ladi. Aniqlovchi 
ma‟nosiga ko„ra ikki xil bo„ladi. 
1.Sifatlovchi aniqlovchi. 
2.Qaratqich aniqlovchi.
Tahlilda aniqlovchilar ostiga to„lqinli chiziq
( )
chiziladi.
Maktabimizning 
katta va chiroyli
bog„i bor.
Bilimli va huharli kishi hamma joyda azizdir.
IV. Yangi mavzuni mustahkamlash.
Darslikdagi mashqlar, savol-javoblar
asosida bugungi mavzuni mustahkamlaymiz. 150- mashq o„qiladi va 
o„quvchilar o„z fikrlarini bildiradilar bu mashq bahs-munozara tarzida 
bajariladi. Matnga mos sarlavha qo„yiladi. “Charxpalak” usulidan foydalanib, 
tarbiyaviy maqsadni amalga oshirish mumkin. “Davom ettir!” usulidan 
foydalanib, mavzuga mos maqol va she`rlar aytiladi. 
sifatlovchi
aniqlovchi 
Qaratqich
aniqlovchi 

---

55 
2-topshiriq ham shartidagidek bajariladi.