O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi abu ali ibn sino nomidagi buxoro davlat tibbiyot instituti

Mioplegik sindrom 
Ko'pchilik qollarda mioplegiya xurujlari u yoki bu kasallikning yoqud dori-darmonlar 
bilan davolashning asoratlari sifatida paydo bo'ladi va unga nasliy kasallikning 
fenonusxasi sifatida qaraladi.
Bu kasallikka qammadan ko'p tireotoksikoz, giperaldosteronizm, me'da-ichak 
kasalliklarining asoratlari, buyraklar kasalliklari, gipotalamik sindrom sabab bo'ladi. 
Dori-darmon (medikamentoz) mioplegiyasi tafovut qilinadi.
Ularning patogenezi turlicha. Masalan, giperaldosteronizmda kaliy tanqisligiga uning 
siydik bilan ko'plab ajralishi sabab bo'ladi, bu mushakning zo'r berib toliqishiga olib 
boradi, uning zaminida mioplegiya xuruji paydo bo'ladi. Me'da-ichak kasalliklarida 
mioplegik sindromlar ich ketganda kaliyning yo'qolishi natijasida yuzaga kelgan 
gipokaliemiya oqibati qisoblanadi. Buyraklarning kasalliklari qam gipo-, qam 
giperkaliemik qolat va xurujning tegishlicha turi bilan kechishi mumkin. Medikamentoz
turi (diuretiklar, ich suradigan dorilar) shunga boqliqki, organizmdan kaliyning 
chiqarilishiga imkon beradi. 
Paroksizmal mioplegiyani davolash 
Davolash qat'iy ravishda mioplegiyanng turiga qarab qiyosiy ravishda olib boriladi. 
Gipokalemik turni davolashda parqez katta aqamiyatga ega. Sutkalik ratsionning umumiy 
kaloriyasini chegaralash, osh tuzini kamroq iste'mol qilish tavsiya etiladi. Kaliyga boy 
maqsulotlarni quritilgan mevalar, bargak, qora olxo'ri, pishloq, sut maqsulotlari va 
boshqalarni eb turish tavsiya etiladi. Faqat birgina parqez ovqatlar bilan kasallik 

---

206 
davolangan qollari ma'lum. Bemorlarning oqir jismoniy meqnat qilishi, sovqotishi va isib 
ketishi aslo mumkin emaC. 
Mioplegiyani davolash uchun ma'lum bo'lgan eng yaxshi preparat kaliy tuzlari 
qisoblanadi. Odatda xuruj paytida kaliy xloridning 10%li eritmasini qar 1-2 soatda 1-2 
osh qoshiqdan ichib turish buyuriladi, shunda xurujning to'xtab, orqaga qaytishi ancha 
tezlashadi. Veroshpironni 100-200 mgdan qar kuni, diakarbning sutkalik dozasini 0,25-
1,25 g dan buyurish foyda beradi. Kaliy tutib koluvchi preparat - triamteren 0,1-0,2g dan 
bir-ikki marta yaxshi kor qiladi. 
Paroksizmal mioplegiyaning giperkaliemik turini davolashda shuni qisobga olish kerakki, 
kaliyni juda ko'p tutadigan maqsulotlar xurujni rivojlantirib yuboradi. Ovqatga uglevodlar 
va osh tuzini ko'proq miqdorda qo'shish tavsiya etiladi. 
Giperkaliemik turda xurujlarni to'xtatish uchun glyukozani insulin bilan yoki kaltsiy 
xlorid venaga yuboriladi. Xurujlarning oldini olish uchun saluretiklar buyuriladi: 
gipotiazid bir qaftada 5 kun 2,5 mgdan, diakarb qar kuni 0,25-0,75 g dan. 
V- adrenoretseptorlarning stimulyatori simpatomimetik -salbutamol yaxshi samara beradi. 
Xurujni to'xtatish uchun preparatni (2-4m) 200-400 mgdan ingalyatsiya qilinadi. 
Normokaliemik tur bilan oqrigan bemorlarni davolashda ovqatga qar kuni 8-10 
grammdan osh tuzi qo'shish tavsiya etiladi. Natriyni tutib turuvchi gormon 
flyuorogidrokortizon qar kuni 1 ml dozada berilganda samarasi yaxshi bo'lgan. Diakarb 
qar kuni 0,25 g dozada 2-3 maqal yaxshi yordam beradi. Deksametazonni qar kuni 
0,0005 g dozada ichiladi.