O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi a. A. Omonov, T. M. Qoraliev

Tovar, moliyaviy aktivlar narxlari va foiz stavkalarining keskin tebranishi. Bunday holatda banklar kredit va bozor risklarini aniqlashda, omonatchilar va nazorat organlari bank moliyaviy holatini baholashda noaniqliklarga duch keladi. 1980 yillarda Shvesiyada kredit bozorini liberalizatsiya qilish natijasida kredit spekulyatsiyasi va moliyaviy bozorda narxlarning asossiz oshishi jiddiy bank inqiroziga olib kelgan.

Bank tizimida inqirozlar vujudga kelishining tashqi iqtisodiy omillariga to‘xtalib o‘tadigan bo‘lsak, 1980 yillar boshlarida rivojlanayotgan mamlakatlarda bank inqirozlari neft va boshqa asosiy eksport tovarlari narxining tushib ketishi bilan bog‘liqdir. Shuningdek, bank inqirozlarini keltirib chiqarishda Ronald Reygan ma’muriyatining qat’iy inflyatsiyaga qarshi siyosati sharoitida G‘arb mamlakatlari tomonidan tashqi qarzlarga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha foiz stavkalarining keskin oshishi ham muhim rol o‘ynadi. Foiz stavkalarining keskin oshishi va milliy valyutalarning keskin devalvatsiyasi banklar to‘lovga layoqatsizligining kelib chiqishiga sabab bo‘ldi.