O‘zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mаxsus tа’lim

Frontal va nofrontal tajriba-amaliy mashg’ulotlar.

Tajriba-amaliy mashg’ulotlar frontal va nofrontal o’tkazilishi mumkin.

Tajriba-amaliy mashg’ulotlarni frontal tashkil etish quyidagi afzalliklarga ega: o’qituvchini guruhdagi talabalarga rahbarlik qilishi va mashg’ulotning bajarilishini kuzatib turishi osonlashadi; butun guruhga bitta mavzu bo’yicha yo’riqnoma berish mumkin bo’ladi. Bu usulning kamchiliklari jumlasiga o’quv xonasida juda ko’p bir xil asbob-uskunalar yoki tarqatma materiallar bo’lishini talab etilishi kiradi.

O’quv materialini darslarda o’rganishdan oldin yoki o’rganish bilan bir vaqtda bajariladigan tajriba-amaliy ishlar frontal o’tkazilishi maqsadga muvofiqdir. Tegishli o’quv materialini o’rganishni tugallovchi tajriba-amaliy mashg’ulotlar ham frontal o’tkazilishi mumkin.

Bunda tajriba-amaliy mashg’ulotlarning mazmuni ayrim guruhlar uchun har xil bo’ladi. Nofrontal shaklda tashkil etilgan tajriba-amaliy mashg’ulotlar qo’yidagi kamchilikga ega: ishlarni tashkil qilish va unga rahbarlik qilish ma’lum darajada qiyin bo’ladi, chunki o’qituvchi barcha talabalarga umumiy ko’rsatma berish va natijalarni jamoa bo’lib muhokama qilish imkoniyatiga ega bo’lmaydi. Shunga
qaramay umumkasbiy va maxsus fanlarni o’rganishda nofrontal tajriba-amaliy mashg’ulotlar ko’p hollarda o’tkaziladi,chunki bunda hamma talabalar uchun bir turdagi jihoz va moslamalarni bo’lishi shart emas.
Tajriba-amaliy mashg’ulotlar davomida talabalar ma’lum bir jarayonni kuzatadilar, tavsiflaydilar, kattaliklarni o’lchaydilar, hisoblaydilar, biror hodisa bo’yicha eksperimentlar o’tkazadilar, natijalarni umumlashtiradilar, tahlil qiladilar, mexanizm va yig’ma birikmalarni qismlarga ajratadilar-yig’adilar, rostlaydilar, sozlaydilar, nazorat qiladilar.
Umumkasbiy va maxsus fanlarni o’rganishda o’tkaziladigan tajriba-amaliy mashg’ulotlarini quyidagi 8.1-jadvaldagi ko’rinishda guruhlash mumkin.
8.1-jadval Maxsus fanlardan tajriba-amaliy mashg’ulotlarining mazmuniga ko’ra
guruhlari