O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim

Garvard step-testi. Bu testni amalga oshirishda jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanuvchilar yosh, jinsiga bog’liq holatda ma`lum balandlikdagi zinapoyalarga chiqib tushish orqali organizmlarini funktsional holatlarini tekshiriladi. Zinapoyaning balandligi erkaklar uchun 50,8 sm bo`lib, ayollar uchun esa 43 sm ni tashqil etadi. Bu balandlikka chiqib tushish erkaklar uchun minutiga 30 marta bo`lib, 5 minut davomda mashq bajariladi. Ayollarda esa shu yuqorida ko`rsatilgan mashg’ulot 4 minut davomida bajariladi. Ushbu metodni bolalarda bajarilganda, ularni jinsi va yosh xususiyatlarini hisobga olinadi. Jumladan, 8 yoshgacha bo`lgan o`g’il va qiz bolalarga zinapoyani balandligi 35 sm dan iborat bo`lib,mashqni bajarish vaqti 2 minutdan iborat va bunda minutlik chiqib tushish

soni 30 martadan iboratdir, 8-12 yoshgacha bo`lgan bolalar va qizlarda zinapoya balandligi 35 sm, bajarish vaqti 3 minutlik chiqib tushish soni 30 martadan iborat bo`ladi, 12-18 yoshli qizlar uchun zinapoya balandligi 50 sm, ishni bajarish vaqti 4 minut va minutlik chiqib tushish soni 30 martadan iborat bo`ladi.

Tekshiriluvchi mashqni bajarib bo`lgandan so`ng quyidagi formula orqali Garvard sten-testi indeksi (GSTI) topiladi.

Bu quyidagi formula orqali ifodalanadi:

ГСТИ 

t 100

( f₁ 

f ₂ 

f ₃ )  2

Bunda t - zinapoyaga chiqish-tushish vaqti; f₁ -tiklanish davrining 60-90 sekundlar orasidagi 30 sekundlik tomir urish soni; f₂- tiklanish davrining 120-150 sekundlar orasidagi 30 sekundlik tomir urish soni va f₃ - tiklanish davrining 180- 210 sekundlaridagi tomir urish sonidan iboratdir. GSTI - natijalari 50 dan kam bo`lsa juda yomon, 51-60 gacha bo`lsa yomon, 61-70 gacha bo`lsa etarli, bordiyu 71-80 bo`lsa yaxshi, 81-90 juda yaxshi va u 90 dan yuqori bo`lsa a`lo deb xisoblanadi. GSTI- sport turi og’irligiga bog’liq holatda oshib boradi. Jumladan gimnastikaga nisbatan sportchi chidamlilik talab qiladigan turlarida yuqori darajada bo`ladi. Jumladan chang’ichilar, yuguruvchilar va velosipedchilar uning natijasi 100-200 va undan yuqori bo`ladi.