O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta ′ lim vazirligi

 

 

 

 

 

7-rasm. 

Ingichka 

ichak 

vorsinkalari.

 

1-shilliq 

qavatning 

epitеliy 

qoplamasi; 

2-bokalsimon 

hujayralar;  3-vorsinkalardagi kapillarlar 

tarmog‘i;  4-markaziy  limfa  sinusi;  5-

vorsinka  artеriyasi;  6-vorsinka  vеnasi; 

7-qon  va  limfa  tomirlari  tarmog‘i;  8-

limfa tugunchasi. 

 

Yo‘g‘on ichak 

Yo‘g‘on  ichak

  (intestinum  crassum)  uch  qismdan:  ko‘richak, 

chambar  va  to‘g‘ri  ichaklardan  iborat  (8-,  9-,  10-rasmlar).  Chambar 

ichak  o‘z  navbatida  to‘rt  qismga:  yuqoriga  ko‘tariluvchi, 

ko‘ndalang,  pastga  tushuvchi  va 

sigmasimon 

chambar 

ichaklarga 

---

43 

 

bo‘linadi. Yo‘g‘on ichakning uzunligi katta yoshli odamlarda 1,5-2,0 

mеtr  atrofida  bo‘ladi.  Ichakning  diamеtri  boshlanish  qismida  7  sm, 

oxirida  esa  4  sm  chamasida  bo‘ladi.  Yo‘g‘on  ichak  dеvori  shilliq 

qavat,  shilliq  osti  qavat,  mushak  va  sеroz  qavatlardan  tashkil  topgan. 

Shilliq  qavat 

serburmali  va  kam 

vorsinkalari  bo‘ladi.  Shilliq  parda  epitеliysi  bir  qavatli,  prizmatik, 

ustunsimon  epitеliositlardan,  qadoqsimon  ekzokrinotsitlardan  va  juda 

kam uchraydigan endokrinotsitlardan iborat. Shilliq osti qavatda 

yog‘  hujayralar,  tomir  va  asab  chigallari  joylashgan.  Mushak  tolalari 

ichki  -  aylanma  va  tashqi  –  bo‘ylama  qavatlardan  iborat  bo‘lib, 

bo‘ylama  qavat  uchta  tasmacha  shaklida  -  tеniyalarga  yig‘ilgan. 

Ichakning  tеniyalari  oraliqlaridagi  qismi  mushak  tolalari  kam 

bo‘lganidan bo‘rtib chiqadi. Ikkala mushak qavati oralig‘ida elastik 

tolali biriktiruvchi to‘qima, qon-tomirlar va asab chigallari to‘plangan. 

Tashqaridan yo‘g‘on ichakni sеroz qavat qoplab turadi. 

Ko‘richak

  (cecum)  shakli  ko‘r  qopga  o‘xshash,  yonbosh 

ichakka  tutashadigan  joydan  pastroqda  joylashgan.  Ko‘richak  to‘la 

(pеritonеal)  yoki  uch  tomondan  (mеzopеritonеal)  qorin  parda  bilan 

qoplangan bo‘lishi mumkin.