O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus, kasb-hunar ta`limi markazi, buxoro viloyat o`rta maxsus ta`lim boshqarmasi buxoro davlat universiteti qoshidagi 4-son akademik litsey

246.Drozofila so`lak bezi hujayrasidagi mutatsiya shuni ko`rsatadiki, bitta xromosoma noto`g`ri 
taqsimlandi va xromosomalar 7 ta bo`lib qoldi. Shunda azotli asolarning soni 12,5 % ga kamaygani 
ma`lum bo`ldi. Drozofilaning har bir xromosomasida o`rtacha 4000 ta fosfat kislota borligi hisobga 
olinsa, yo`qotilgan xromosomaning uzunligi qancha? 
 
247.DNK zanjirida 228 ta purin azotli asoslari mavjudligi ma`lum bo`lsa, DNK zanjiri nechta 
aminokislotadan iborat oqsilni sintezlaydi? 
248.DNKda har bir nukleotidning molekulyar massasi 330 deb olinsa, molekulyar massasi 18800 D DNK 
fragmenti nechta aminokislotani kodlashga yetadi? 
249.DNK da 846 ta vodorod bog`lar borligi ma`lum bo`lsa va bu bog`larning 42% I A-T orasida joylashgan 
bo`lsa, DNKdagi A nukleotidlarning umumiy molekulyar massasi qancha?(har bir nukleotidning massasi 
330) 
250.DNKda har bir nukleotidning molekulyar massasi 330 ligi ma`lum bo`lsa, insulin sintezi uchun javob 
beradigan genning molekulyar massasi qancha? 
251.Normal odam organizmi oshqonosti bezi Langergans orolchalaridagi hujayradan insulin sinteziga javob 
beradigan gen ajratib olindi. Agar xromosomaning umumiy uzunligi 2202 A
0
ekanligi ma`lum bo`lsa, shu 
xromosomadagi dezoksiribozalar necha foizga kamaygan? 
252.DNK zanjirida 832 ta H bor. G-S juftligi 44 %ni tashkil etsa, DNKda nechta dezoksiriboza bor va u 
nechta aminokislotadan iborat oqsilni sintezlaydi? 
253.DNK ma`lum fragmentida spiral 9 marta buralgan. DNK fragmentining uzunligi qancha (A
0) 
va unda 
nechta dezoksiriboza bo`ladi? 
254.DNK fragmentida 500 ta dezoksiriboza bo`lib, dezoksiribozalarning 20 %i timing tegishli ekanligi 
ma`lum bo`lsa, DNK zanjirida nechta vodorod bog`I mavjud? 
255.DNK zanjirida purin va pirimidin asoslar yig`indisi 400 bo`lib, 1:1,2 nisbatda ekanligi ma`lum bo`lsa, 
DNK dagi H sonini toping?
256. DNK zanjirida 832 ta H bor. A-T juftligi 44% ni tashkil etsa, DNK da nechta fosfat kislota qoldig`I bor 
va u nechta aminokislotadan iborat oqsilni sintezlaydi? 
257. DNK molekulasida 1230 ta guanin nukleotidlari mavjud bo`lib umumiy nukleotidlarning 33 % ni 
tashkil etsa, DNK ning shu fragmentining uzunligini toping?(nm) J:1267,2 
258.Ma`lum bir oqsil bo`lagida 41 ta peptid bog` bor. Shu oqsil haqida axborot saqlovchi DNK dagi 3-. 6-, 
7- juft nukleotidlar deletsiyaga uchradi. Shundan so`ng hosil bo`lgan oqsildagi aminokislotalar sonini 
aniqlang? J:42 
259.Sekvoya hujayrasi yadrosida replikatsiya va translatsiya jarayonlarida polinukleotidlar tarkibida necha 
xil nukleotid bo`ladi? J:4 

---

124 
260.Agar Eco RI restiktaza fermenti E. coli bakteriyasining xromosoma DNK sini 22 joyidan tanlab kesgan 
deb hisoblasak, bu jarayonda nechta fosfodiefir bog`I uzilgan? 
261.AGGUUCAAGGCGUAAGCGC nukleotidlar ketma-ketligiga ega i-RNK molekulasidan taskari 
transkripsiya asosida sintezlangan DNK qo`sh zanjiridagi purin asoslari sonini aniqlang 
262.Sulining ikkiata nogomologik xromosomasida segmentlar tartibi quyidagicha: 1-xromosomada – 
VYGMABCFHNIE, 2-xromosomada – XZOPQRSTUVWJLKD. Agar 1-xromosomada avval inversiya, 
keyin 1- va 2-xromosoma o`rtasida translokatsiya sodir bo`lgan bo`lsa, segmentlar joylashuvi tartibini 
aniqlang 
263.Sitoxrom oqsili 979 ta peptid bog`dan iborat. Shu oqsil sintezi uchun javongar DNK qo`sh zanjirida 
adeninli nukleotidlar umumiy nukleotidlarning 20 % ini tashkil etadi. Adenin va timin nukleotidlar orasida 2 
ta vodorod bog`, guanin va sitozin o`rtasida 3 ta vodorod bog` bo`lishi ma`lum bo`lsa, ushbu DNK 
bo`lagidagi guanine va sitozin orasidagi vodorod bog`lar sonini (a), oqsil sinteziga javobgar DNK 
fragmentidagi fosfodiefir bog`lar soni(b)ni toping
264.Oqsil molekulasining 
spiral ko`rinishida har bir aminokislota o`zidan keyingi to`rtinchi aminokislota 
bilan vodorod bog` orqali bog`lanadi. Vodorod bog`larining 40 % i adenin va timinlar o`rtasida bo`lgan va 
tarkibida 60 ta adenin bo`lgan DNK molekulasidan sintezlangan 
–spiral shakldagi oqsil tarkibidagi 
aminokislotalarning necha foizi ikkita aminokislota bilan vodorod bog` orqali bog`lanadi? 
265.Talaba probirkada 3 xil organizmning somatik xromosomalarini aralashtirdi. Unga maxsus fermentlar 
bilan ishlov berilganda 220 ta xromatidalar hosil bo`ldi. Bu probirkadagi ikkita kariotip o`simlik bo`lgani 
ma`lum. Probirkadagi uchala organizmning shu probirkadagi xromosoma nisbatlari 1:3:2,875 ga teng bo`lsa, 
uchinchi organizm hujayrasi meyoz bo`linishining anafaza II bosqichida jami DNK lar miqdorini toping 
266.Drozofila so`lak bezi hujayrasidagi mutatsiya shuni ko`rsatdiki, bitta xromosoma noto`g`ri taqsimlandi 
va xromosomalar 7 ta bo`lib qoldi. Shunda azotli asoslarning soni 12,5%ga kamayganligi ma`lum bo`ldi. 
Drozofilaning har bir xromosomasida o`rtacha 4000 ta fosfat kislota borligi hisobga olinsa, yo`qotilgan 
xromosomaning uzunligi qancha A
o
? 
267.Probirkadagi DNK molekulasi massasi o`lchanganda 3,96 . 10
5
dalton ekanligi qayd etildi. Bu DNK 
bo`lagini restiktaza fermenti bilan ishlov berilganda, X ta erkin nukleotidlar hosil qildi. Xuddi shunday 
probirkada drozofilla DNK si ma`lum bir nukleotidlarni ligaza fermenti ishtirokida aralashtirildi. DNK 
molekulasining massasi 6,6
10
5 
D bo`lib qoldi(vodorod bog`i uzilgan nukleotidlar (1) : drozofila 
nukleotidlari (2,667)). Hosil bo`lgan DNK ning har bir ipida nukleotidlar 1:1 nisbatda va bu fragmentda 
hammasi bo`lib 500 ta adenin nukleotidi mavjud. Shu adenin nukleotidlarning Y tasi drozofilaniki bo`lsa, 
“restiktaza ta`sir etmagan : drozofila A nukleotidlari” ni toping(X=2Y, har bir nukleotidning massasi 330 D) 
268.DNK tarkibida 70 ta guanine bo`lib, u mumiy nukleotidlarning 20%ini tashkil qiladi. Shu DNK dagi 
vodorod bog`lar soni monosaxaridlardagi uglerod atomlaridan necha marta kam?J:4,16 
269.DNK dan transkripsiyalangan i-RNK tarkibidagi nukleotidlarning 40% I o`zida purin asosi tutadi, 
qolgan 540 tasi esa pirimidin asosi tutuvchi nukleotidlardir. Agar translatsiya rugashini bildiruvchi triplet 
aminokislotalarni kodlamasligini hisobga olinsa, shu translatsiya uchun nechta t-RNK qatnashadi? 
270.Oqsilning molekulyar massasi 6600, bitta aminokislotaning o`rtacha og`irligi 120 ga teng. Shu oqsil 
sinteziga javobgar DNK bo`lagidagi jami nukleotidlarning 20% ini adeninli nukleotidlar tashkil qilsa, 
guaninli nukleotidlar sonini aniqlang.J:99 
271.
RNK tarkibida quyidagicha A,G,S,U bo`lib, A larning U larga nisbati 1:2; G ning Sga nisbati 1:3; U ning G ga 
nisbati 1:2 bo`lsa, sh RNK sintezlangan DNK ning qo`sh zanjiridagi A larning (%) ni toping?J:7,9% 
272.DNK dagi A soni jami fosfodefir bog`larga nisbatan 700 taga,G soni esa 646 taga kam bo`lib shu DNK dagi 
1152 vodorod bog` bo`lib,shu DNK dagi G soni aniqlang.J:252 

---

125 
273.DNK birinchi zanjiridagi A soni shu zanjirdagi T,G,S yeg`indisidan 9 marta,T,S yig`indisdan 5 marta,G,S 
yeg`indisidan esa 7 marta kam bo`lib shu DNK ni ikkinchi zanjiridagi T soni 120 tani tashkil qilsa u holda shu 
DNKni ikkinchi zanjiridagi G soni aniqlang.J:360 
274.DNK dagi A soni G soniga nisbatan esa 2 barobar kam.Shu DNK dagi vodorod bog`lar va purinlar soni 1750 
ta farq qilsa u holda shu DNK dagi S sonini aniqlang.J:700 
275.DNK dagi purinlar soni vodorod bog`larga nisbatan 1700 taga kam bo`lib shu DNK ga transpozon kelib 
qo`shilgandan keyin vodorod bog`lar soni 3360 tani tashkil qildi yani 20 % ga ortdi.Nukleotidlar esa 20,91% 
ortdi.Transpozon tarkibidagi A sonini aniqlang.J:130 
276.DNK ni 1-zanjirida G soni shu zanjirdagi A soniga nisbatan 1,5 marta ko`p, 2-zanjirdagi G soniga nisbatan ikki 
barobar ko`p.Shu DNK ning G ni ko`p bo`lgan zanjirdagi A soni G soni kam bo`lgan zanjirdagi A soniga nisbatan 
1,5 marta kam.Shu qo`sh zanjirda 360 ta S bo`lsa u holda DNKning 1- zanjiridagi T ni sonini aniqlang.J:240 
278. 600 ta aminokislotadan iborat polipeptid zanjirga javobgar bo‟lgan gen transkripsiya jarayonida polimeraza 
fermenti umumiy genning 66%ini sintezlandi.shu vaqtda A-T o‟rtasidagi jami H bog‟larning 460tasi 
(41.88%)uzilgan.shunda zanjirdagi G-S o‟rtasidagi qolgan H bog‟lar soni? 
A.879 B.978 C.434 D.500 
279.Translatsiyada qatnashgan gen tarkibida S nukleotidi 240 bo`lib,u gen tarkibidagi G % dan 7,2 % ga kam.G 
foizi U foizidan 6,3 % ga ko`p,A foizi 27 % bo`lib U foizidan 4,5% ga ko`p.DNK tarkibidagi vodorod bog`ni 
toping. 
A.1390 B.3330 C.2780 D.1400 
280..Transkripsiya jarayonida polimeraza fermenti umumiy genni 46 % ni sintezlagan vaqtda DNK tarkibidagi A 
va T o`rtasidagi uzilgan vodorod bog`lar G va S o`rtasidagi uzilgan vodorod bog`larga nisbati teng bo`lib,shu vaqt 
davomida shu DNK tarkibidagi G va S o`rtasidagi umumiy vodorod bog`larning 73,6% uzilgan.Shu vaqtdan so`ng 
G va S o`rtasidagi uzilgan bog`larni A va T o`rtasidagi uzilgan bog`larga nisbati aniqlang.(Shu DNK dan 
sintezlangan oqsilning massasi 72000 D. 
A2:3,1867 B1:4,78 C2:2,39 D1:1,5 
281.Malum bir DNK fragmentidan sintezlangan gendan translatsiya jarayonida 414 ta aminokislota tutgan oqsil 
sintezlangan.Shu DNK ning birinchi zanjirida pirimidin asoslarini 52,5 % joylashgan,shu janjirning purin asoslarini 
38,98% A tashkil etadi.Ikkinchi zanjrida umumiy G larning 46,4 % joylashgan.Ikkinchi zanjirdagi A sonini 
aniqlang. 
A170 B.340 C.510 D.680 
282.RSS 101 tarkibida 1350 juft nukleotid bo`lib,unga yot gen kiritilganda (yot genning 27,9% A tashkil qilib,shu 
bo`lak tarkibidagi G va S o`rtasida 510 ta H bog` mavjuD. shu plazmid tarkibidagi umumiy T ni foizi 31,2% ga 
ortdi.Dastlabi plazmid tarkibidagi S sonini aniqlang. 
A.869 B.986 C.689 D.661 
283. Malum bir DNK da joylashgan genning 10%i intron(axboratsiz) qism bo`lib translatsiya jarayonida 
qatnashmaydi.Shu genning translatsiya jarayonida qatnashgan nukleotidlardan 36000 D og`irlikdagi oqsil 
sintezlangan.Shu DNK uzunligini aniqlang. 
A.340 B.510 C.680 D.170 
284.Ma‟lum bir oqsil sintezida ishtirok etgan kodon tarkibidagi nukleotidlarning 230 tasi G (shu DNK 
fragmentidagiumumiy G larning 2/3 qismini tashkil etadi)bo‟lsa,shu kodonlar tarkibidagi S lar sonini aniqlang? 
A.151 B.172 С.144 D115
285. Ma‟lum bir DNK joylashan genning 15% interon qism bo‟lib translatsiya jarayonida qatnashmaydi.Shu genni 
translatsiya jarayonida qatnashgan nukleotidlardan 48000D og‟irlikdagi oqsil sintezlandi.Shu DNK ning uzunligini 
top? 
A.480 B.690 C.600 D.360
286.422 ta peptid bog`da iborat oqsilning sintez qiluvchi genda 260 ta G bo`lib, u shu genning sinteziga javobgar 
bo`lgan DNK qo`sh zanjiridagi G nukleotidlarining 38,29% ni tashkil qiladi.Shu DNK tarkibidagi A va T 
o`rtasidagi vodorod bog`larni aniqlang. 

---

126 
A.792 B.528 C.594 D.1180 
287.DNK fragmentida jami 608 ta G uchrab uning birinchi zanjiridan sintezlangan i-RNK da 268 G bor.Shu i-
RNKni 48,92 % ni pirimidin asoslari tashkil qilib,purin asoslarini esa 59,88 % ni A tashkil qiladi.Shu DNK 
ikkinchi zanjiridan sintezlangan i-RNK tarkibidagi A aniqlang. 
A300 B150 C. 507 D.600 
288.Himolay quyonlariga radiatsiya nurlari tasir etirilganda ma`lum bir DNK fragmentida nukleotidlar tushib 
qoldi.Mutatsiyaga uchragan DNK sintez qilingan gen dastlabki genga nisbatan 40,8 nm ga kamaygan va undan 380 
aminokislota qoldig`I tutgan yangi oqsil sintezlangan.Dastlabki DNK tarkibidagi nukleotidlarning 23,8 % ni G 
tashkil etib tushib qolgan nuleotidlarni 34,58 % ni tashkil etadi.Mutatsiyaga uchragan DNK tarkibidagi A aniqlang. 
A. 623 B.684 C.710 D.591 
289.DNK fragmentida jami 690 ta A uchrab uning birinchi zanjiridan sintezlangan r-RNK da 280 A bor.Shu r-
RNKni 48,93 % ni purin asoslari tashkil qilib,pirimidin asoslarini esa 38,62 % ni S tashkil qiladi.Shu DNK ikkinchi 
zanjiridan sintezlangan i-RNK tarkibidagi S aniqlang. 
A.480 B.360 C.300 D.400 
290.Gen tarkibida A lar G lar sonidan 0.365 marta kam S lar G lar sonini 64%ini tashkil etadi. Slarni 35% 
miqdoricha U mavjud shu genni sintezida ishtirok etgan DNK molekulasida T 484 ta , fosfoefir bog`lar soni H 
bog`larni necha % iga to`g`ri keladi.
A.73% B. 37 % C. 65% D. 84,76%
291. Ma`lum bir DNK ni bitta zanjirida guanin soni 250 ta bo`lib shu zanjirni 20 % tashkil qiladi.Shu zanjirdan 
sintezlangan t-RNK esa G soni 270 ta.t-RNKdagi purin asoslarini 55% ni A tashkil qilsa shu zanjirdagi U sonini 
toping. 
A.200 B.400 C.240 D.480 
292. Jigar hujayralar kislota hisobiga mutatsiyaga uchrab ma`lum bir DNK fragmentiga nukleotidlar qo`shilib 
qoldi. 
Mutatsiyaga uchragan DNK sintez qilingan gen dastlabki genga nisbatan 81,6 nm uzaygan va undan 500 
aminokislota qoldig`I tutgan yangi oqsil sintezlangan.Dastlabki DNK tarkibidagi nukleotidlarning 26,19 % ni A 
tashkil qiladi,ortgan nuleotidlarni esa 33,335 % ni S tashkil etadi.Mutatsiyaga uchragan DNK tarkibidagi A 
aniqlang.
A.740 B.370 С. 555 D.1110 
293. Bo`g`doy o`simligini ma`lum bir DNK sidan sintezlangan i-RNK dan 250 aminokislotadan iborat gliadin oqsil 
sintezlanadi.Shu DNKga bir bakteriyaning plazmidi rekombinatsiyalandi.(plazmid tarkibida 210 A bo`lib umumiy 
nukleotidlarni 28% tashkil qiladi) Plazmid kirgandan so`ng DNK tarkibidagi A foizi 32 % ni tashkil qildi.Bo`g`doy 
o`simligini dastlabki DNK sidagi G soni toping. 
A.240 B.510 C.288 D.612 
294.Uzunligi 401,2 nm bo`lgan DNK zanjirida purin asoslarini 45% birinchi zanjirda joylashgan, shu 1 zanjirdagi 
pirimidin asoslarini 50,38% S tashkil etadi.Ikkinchi zanjirda umumiy A nukleotidning 60,5 % joylashgan bo`lsa u 
holda birinchi zanjirdagi G toping. 
A.321 B.353 C.642 D.706 
295.pBR322 tarkibida 2000 juft nukleotid bo`lib,unga T-DNK kiritilganda (T-DNK ning 25,47% T tashkil 
qilib,shu bo`lak tarkibidagi G va S o`rtasida 780 ta H bog` mavjuD. shu plazmid tarkibidagi umumiy A
nukleotidlari 30% ga ortdi.Dastlabi plazmid tarkibidagi G sonini aniqlang. 
A.1100 B.2200 C.555 D.1375 
296.Malum bir DNK da joylashgan genning 30%i intron(axboratsiz) qism bo`lib translatsiya jarayonida 
qatnashmaydi.Shu genning translatsiya jarayonida qatnashgan nukleotidlardan 11760 D og`irlikdagi oqsil 
sintezlangan.Shu DNK uzunligini aniqlang. 
A.214.2 B.142.8 C.257.04 D.71.4 
297.Ma`lum bir oqsilning sintezida ishtirok etadigan kodonlar tarkibidagi nukleotidlarning 160 tasi G (shu G DNK 
fragmentidagi umumiy G larning 32,9% ni tashkil etadi) bo`lsa u holda ,shu kodonlar tarkibidagi S aniqlang. 
A.456 B.489 C.326 D.652 

---

127 
298.DNK tarkibida 660 ta vodorod bog` bo`lib,A va T o`rtasidagi vodorod bog`lar G va S o`rtasidagi vodorodga 
nisbati teng.Sh DNK tarkibidagi A nukleotidni aniqlang. 
A.165 B.330 C.110 D.440 
299.DNK tarkibida 1650 ta vodorod bog` bo`lib,A va T o`rtasidagi vodorod bog`lar G va S o`rtasidagi vodorodga 
nisbati 1,5:1.Shu DNK dan sintezlangan oqsilning massasini aniqlang. 
A.68640 B.28800 C.67680 D.28600 
300. 63.Ma‟lum DNKda 1650 ta H bog` bo`lib shu bog`larning 15,18 % A v a T juftligi orasida joylashganshu 
DNKdagi jami nukleotidlar soni va undan sintezlanagan oqsil og`irligini toping 
A.1183;23666 B.833; 1438
C.1083;20000 D.1244;24890 
301.DNK ning 65% qismi egzon hisoblanadi.Shu DNK dagi genni translatsiya jarayonida qatnashgan 
nukleotidlaridan 78000 D og‟irlikdagi oqsil sintezlangan.Shu DNK uzunligini aniqlang? 
A. 1020nm B.663nm C.2040nm D.1326nm 
302.Translatsiyada qatnashgan gen tarkibida S nukleotidi 320ta bo‟lib,u gen tarkibidagi G dan 16%ga kam.G %i 
U%i dan 7.5% ga ko‟p.A foizi 27.5% bo‟lib,U%idan 3% ga ko‟p.DNK dagi H bog‟larni toping? 
A.2480 B.4960 C.2350 D.3720 
303.500 ta aminakislatadan iborat polipeptid zanjirga javobgar bo‟lgan genning traskripsiya jarayonida polimeraza 
fermenti umumiy genni 2/3 qismini sintezlagan vaqtida shu DNK tarkibidagi umumiy G va S orasidagi bog‟larning 
1056 ta (2.75/5 qismi) uzilgan.Shu vaqtdan so‟ng zanjirdagi A va T o‟rtasidagi uzilgan H bog‟larni aniqlang. 
A.861 B.1146 C.1148 D.598 
304.DNK fragmentida 700 ta S bor.Shu DNK dan sintezlangan t-RNK tarkibida pirimidin asoslari 55% bo‟lib S lar 
soni 300 ta,purindagi A lar 35% ni tashkil qiladi.Shu RNK dagi A lar sonini aniqlang. 
A.215 B.322 C.376.25 D.422 
305.DNK tarkibida 120 ta h bog‟ bor.A va T o‟rtasidagi G va S o‟rtasidagi bog‟larning 83.3%ini tashkil etadi.Shu 
DNK dagi A va G ning nisbatini toping? 
A.1;1,2 B.1;0,8 C.1;1,75 D.2,45;1,75 
306.DNK fragmentida jami 440ta S bor.Shu DNK ning birinchi zanjiridan sintezlangan t-RNK tarkibida esa 168ta 
S bor,t-RNK ni 48%i purin asoslari bo‟lib,pirimidin asoslarini esa 54%i U hisoblanadi.Dastlabki DNK ning 
ikkinchi zanjiridagi T nukleotidlar sonini aniqlang. 
A.197 B.190 C.154 D.168 
307.Sholi o‟simligini ma‟lum bir DNK sidan sintezlangan i-RNK dan 320ta aminokislatadan iborat oqsil 
sintezlandi.Shu DNK ga bir bakteriyaning plazmidi rekambinatsiyalandi(plazmid tarkibida 230 ta G bo‟lib umumiy 
nukleotidlarni 2.75/8.25 qismini tashkil etadi).Plazmid kirgandan so‟ng DNK tarkibidagi G lar 30%ini tashkil etgan 
bo‟lsa.Dastlabki DNK dagi A ni G ga nisbati qanday? 
A.1;1,2 B.2;2,25 C.1;1,36 D.1;1,86 
308.I-RNK dan sintezlangan oqsilni massasi 18000 D teng.I-RNK sintezlangan DNK ni 32%ini G tashkil 
qiladi.Shu DNK qo‟sh zanjiri yoyilayotganda nechta H bog‟ uziladi? 
A.1485 B.1188 C.1186 D.1482.5 
309.DNK ni bir zanjirida 200 ta G bor bo‟lib,shu zanjirni 20% ini tashkil etadi.Shu zanjirdan sintezlangan t-RNK 
da esa 250 ta G bor, purin asoslarini 45%i A tashkil etadi.T-RNK tarkibida DNK tarkibida uchramaydigan azot 
asosi nechtasa 
A.276.8 B.432.5 C.346 D.415 
310.Ichak hujayralari spirtli ichimlik hisobiga mutatsiyaga uchrab ma‟lum bir DNK fragmentiga nukleotid 
qo‟shildi.Natijada DNK sintez qilgan gen dastlabki genga nisbatan 108.8 nm ga uzayib,600 ta aminokislata tutgan 
oqsil sintezlangan.Dastlabki DNK tarkibidagi nukleotidlarning 23.5%ini A tashkil etadi,ortgan nukleotidlarni ¼ 
qismi S bo‟lsa,mutatsiyadan so‟ng A lar sonini aniqlang. 
A.508 B.856 C.496 D.526 

---

128 
311.DNK fragmentidan sintezlangan gendan translarsiya jarayonida 420ta aminokislata tutgan oqsil 
sintezlangan.Shun DNK ning birinchi zanjiridan pirimidin asoslarini 48% joylashgan,shu zanjirdagi purin 
asoslarini 35% ini A tashkil etadi,ikkinchi zanjirida umumiy G larning 45% joylashgan bo‟lsa,ikkinchi zanjirdagi A 
lar sonini toping. 
A.321.25 B.402 C.275 D.257 
312.168000D massaga ega bo‟lgan oqsilni sintez qiluvchi genda 1200ta A bor bo‟lib,u shu genni sinteziga javobgar 
bo‟lgan DNK qo‟sh zanjiridgi A nukleotidlarining 45.6% ini tashkil etadi.Transkripsiya jarayonida nechta H bog‟ 
uzilgan? 
A.9699 B.7976 C.1330 D.9969 
313. i-RNK ning uzunligi 85 nm bo`lib undagi U lar soni A dan 1,5 marta (ya‟ni 20tagA. ko`p. S esa G dan 10 taga 
ko`p bo`lsa shu RNKdan teskari transkripsiya jarayonida sintezlangan DNK dagi H bog`lar sonini toping. 
A.650 B.640 C.325 D.400 
314.Uzunligi 418.2 nm bo‟lgan DNK zanjirida purin asoslarini 48% birinchi zanjirda joylashgan,shu zanjirdagi 
pirimidin asoslarini 52%S tashkil etadi.Ikkinchi zanjirda umumiy A nukleotidining 63% joylashgan,birinchi 
zanjirdagi G lar sonini toping. 
A.552 B.442 C.410 D.244 
315.Ma‟lum bir oqsilning sintezida ishtirok etadigan kodonlar tarkibidagi nukleotidlarining 180 G (shu G DNK 
fragmentidagi G larning 35%ini tashkil etadi) bo‟lsa u holda,shu kodonlardagi S larni roping. 
A.343 B.468 C.334 D.434 
316.DNK ning bir zanjiridan transkripsiyalangan i-Rnkdagi uglevod asoslari soni 960 ta bo`lib sintezlangan oqsil 
uzunligi 326.4 nm ga teng har bir peptit bog` uzunligini o`rtacha hisoblang
A.1,023 nm B.2,026 C.3,069 D.4,096 
317.i-RNK dan sintezlangan oqsilning massasi 18600D gat eng.i-RNK sintezlangan DNK ning 33% S tashkil 
qiladi.Shu DNK qo‟sh zanjiri yoyilayotgan vaqtda S va G o‟rtasidagi jami H bog‟ni 2/3 qismi A va T o‟rtasidagi 
jami H bog‟ni esa yarmi uzilgan bo‟lsa jami nechta H bog‟ uzilgan? 
A.426 B.772 C.482 D.284 
318.Translarsiyada qatnashgan gen tarkibida 360ta S bor bo‟lib,u gen tarkibidagi G% dan3.5% ga kam,G% U % 
dan 2.5% ga ko‟p,A foizi 14.5% bo‟lib,u U%idan13.5% ga kam bo‟lsa,DNK tarkibidagi H bog‟ni toping. 
A.4330 B.3430 C.3433 D.2744 
319.529 ta peptid bog‟dan iborat oqsilni sintez qiluvchi genda 320ta A bo‟lib,u shu genni sinteziga javobgar 
bo‟lgan DNK qo‟sh zanjirdagi A nukleotidlarining 44%ini tashkil qiladi.Shu DNK tarkibidagi G va S o‟rtasidagi H 
bog‟larni aniqlang. 
A.1294 B.2584 C.1248 D.1618 
320.420ta aminokislotadan iborat polipeptid zanjitga javobgar bo‟lgan transkripsiya jarayonida polimeraza 
fermenti umumiy genni 55%ini sintezlangan vaqtda shu DNK tarkibidagi umumiy A va T o‟rtasidagi jami 380ta 
(yarmi)uzilgan shu vaqtda G va S o‟rtasidagi uzilgan H bog‟lar sonini aniqlang. 
A.1509 B.1498 C.1333 D.1569 
321 .DNK da jami 750 ta G bo‟lib uning birinchi zanjiridan sintezlangan i-RNK da 350ta G bor shu i-RNK ni 48% 
pirimidin asoslari tashkil qilib,puri asoslarini esa 58% A tashkil qiladi.shu DNK ni ikkinchi zanjiridan sintezlangan 
i-RNK tarkibida A aniqlang? 
A.369 B.254 C.321 D.221 
322.Plazmid tarkibida purin asosilarini nisbati 1:1,5 bo`lib shu DNK da fosfodefir bog`lar soni 1000 bo`lib shu 
DNK da A,T juftligidagi va G,S juftligidagi vodorod bo`g`lar soni o`zaro teng.Shu plazmidga 460 ta vodorod 
bo`g`li 80 ta A nukleotidga ega bo`lgan yot gen kiritildi.Hosil bo`lgan vektordagi S lar sonini aniqlang. 
A.200 B.300 C.380 D.400 
323.Plazmid tarkibida jami fosfodefir va vodorod bo`glar soni 4200 ta G,S juftligidagi vodorod bog`lar soni A,T 
juftligidagi vodorod bog`lar soniga nisbatan 3 marta ko`p.Shu plazmid tarkibidagi G sonini aniqlang. 

---

129 
A.300 B.400 C.1200 D.600 
324. Agar DNK dagi kovalent bog`lar soni 1498 ta bo`lsa va shu DNKda A,T o`rtasidagi va G,S o`rtasidagi 
vodorod bog`lar nisbati 1:3 bo`lsa shu DNK dagi G sonini toping. 
A.500 B.250 C.1000 D.250 
325.Agar mutasiyadan so`ng vodorod bog`lar 240 taga yani 17,15% ga nukleotidlar esa 16,66 % ga yani 200 taga 
kamaygan bo`lsa u holda G va S juftligi dastlabkiga nisbatan necha % ga kamayganligini aniqlang. 
A.20 B.10 C.15 D.20 
326. 2.Ma`lum bir DNKdagi T soni jami fosodefir bog`larga nisbatan 598 taga kam.Shu DNK dagi fosfodefir va 
vodorod bog`ni farqi 152 tani tashkil qiladi.Shu DNK uzunligini aniqlang. 
A.120 nm B.153 nm C.76,5 nm D.60 nm 
327. DNK fragmentida 1840 ta nukleotid bo`lib shu fragmentda A va T juftligi G va S dan 3 martaga ko`p. Mazkur 
fragmentdagi jami bog`lar sonini toping.
A.1838 B. 2070 C. 3908 D.3910 
328 DNK da A va T juftligidagi vodorod bog`lar soni G va S juftligi orasidagi vodorod bog`lar soniga nisbatan 2 
marta kam.Shu DNK dagi azot asoslari orasidagi bog`lar soni uglevod asoslari oarsidagi bog`larga nisbatan 1202 
taga ko`p.Shu DNKdan sintezlangan genning 14,3 % ni axborotsiz qism tashkil qiladi.Translatsiya jarayonida 
ribosoma genni 66,83% ni bosib o`tgan vaqt davomida hosil peptid bog`lar soni 400 tani tashkil qiladi.Shu DNK 
dagi G nukleotidlari soni bilan A nukleotidlari qanchaga farq qilishligini aniqlang. 
A.1800 B.900 C.300 D.400 
329.Agar pnevmakokkni xromosomasida jami vodorod bog`lar soni 14886 ta bo`lib shu xromosomada 1444 juft 
guanin bo`lsa u holda shu xromosomadagi fosfodefir bog`lar sonini toping. 
A.11998 B.11996 C.12000 D.12002 
330. 400 ta aminokislotadan iborat polipeptid zanjiriga javobgar bo`lgan genning transkripsiya jarayonida 
polimeraza fermenti umumiy genni 44% ni sintezlagan vaqtida shu DNK tarkibidagi umumiy A va T o`rtasidagi 
jami H bog`larning 480 ta (42,86%) uzilgan.Shu vaqtdan so`ng zanjirdagi G va S o`rtasidagi uzilgan vodorod 
bog`larni toping. 
A.704 B.1056 C.2112 D.960 
331.Sentriola tarkibidagi mikronaycha 13 ta ipsimon oqsildan iborat bo`lib har bir ip α va β tubulin oqsilidan 
iborat. α va β tubulin oqsillarini transkripsiyasida jami 628 molekula suv ajralgan bo`lib ularni nisbati 1:1,102. α 
oqsilini sintezlovchi genni 30 % oqsil biosintezda qatnashmaydi yani translatsiyada ishtrok etmaydi. β oqsilini 
translatsiyasida qatnashadigan geni α oqsilini translatsiyasida qatnashadigan genidan 5,1 nm uzun.Bitta sentriola 
tarkibidagi jami aminokislotalar sonini aniqlang. 
A.50193 B.100386 C.1885 D.50895 
332.Hujayrada 85 xil oqsil bo`lib ularning jami 1100 molekulani tashkil etadi.Shu hujayrada jami oqsilning 
sintezlanishi uchun necha xil i-RNK(a), t-RNK (b) ,r-RNK(c) ishtrok etganligini va necha marta translatsiya 
jarayoni ro`y berganini (d) aniqlang. 
A.a-1100; b-20; c-85; d-1 B.a-85; b-20; c-1; d-85
C.a-1100; b-20; c-1; d-1100 D.a-85; b-20; c-1; d-1100
333 .Ma`lum bir DNKni dastlabki holatda uzunligi 510 nm bo`lib shu DNK tarkibida jami vodorod bog`lar 3900 
tani tashkil qiladi.Evolutsiyada davomida shu DNKni birinchi zanjiridagi A nukleotidini 10 jufti o`z o`rnini T 
bilan, 15 jufti esa G bilan, 8 jufti esa S bilan o`rin almashdi.Mutatsiyadan so`ng A nukleotidni foiznini va shu DNK 
dagi jami vodorod bog`lar soni aniqlang.
A.18,47% va 3946 B.15,78% va 1973
C.25,5% va 5919 D.14,87% va 3469 
334.Yagona kod bilan kodlanuvchi aminakislotalarning genetik kodonlari nechta fosfat kislota qoldig`i (a) 
nukleotid (b) pentoza (c) tutadi? 
A.a-3; b-3; c-6 C.a-9; b-9; c-9 
B.a-9; b-6; c-6 D.a-6; b-9; c-3 

---

130 
335.Ribosoma genni 76,5 nm bosib o`tgan vaqtda necha marta antikodon bilan kodon bir-birga mos kelganligini 
aniqlang. 
A.224 B.225 C.75 D.250 
336.Agar ma`lum bir oqsilni sintezlovchi gen tarkibida 61 ta va 61 xil kod bo`lsa u holda shu oqsil tarkiba nechta 
aminokisota faqat bir marta takrorlangan? 
A.6 B.1 C.2 D.18 
337.Ma`lum bir plazmidga BamHI va EcoRI yordamida ishlov berilgandan so`ng dastlabki holatga nisbatan 
vodorod bog`lar 12% kamaydi.Shu jarayonda BamHI uzgan juft vodorod bog`lar soni EcoRI uzgan vodorod 
bog`larga nisbatan 40 taga kam bo`lsa u holda hosil bo`lgan jami DNK bo`laklaridagi shakarlar orasidagi bog`lar 
soni shu bo`laklardagi G va S orasidagi vodorod bog`lar soniga nisbatan qanchaga farq qilishligini aniqlang(Shu 
plazmidagi A, Guanin nukleotidiga nisbatan 7,14 % ga kam,shu plazmidda BamHI va EcoRI ni saytlarni nisbati 
1,474:1) 
A.474 B.2232 C.598 D.2432 
338.Ti plazmidga BamHI restriktazasi bilan ishlov berildi.Natijada shu plazmid 15 bo`lakka ajralgan bo`lsa jami 
uzilgan vodorod bog`lar(a) G bilan G o`rasidagi uzulgan bog`lar(b) va shu plazmidda BamHI ning sayti(c)ning 
sonini aniqlang. 
A.a-150; b-30; c-15 B.a-180; b-30; c-14 
C.a-180; b-30; c-15 D.a-160; b-32; c-16 
339.Ma`lum bir DNK fragmentini pirimidin asoslarini 51,2 % ni T tashkil qiladi.Shu DNKdagi T nukleotidlarini 
210 tasi yani 33,33% birinchi zanjirida joylashgan.Shu DNK dagi A nukleotidi ko`p bo`lgan zanjirdagi G soni A 
nukleotidi soni kam bo`lgan zanjirdagi G soniga nisbatan uch hissa ko`p bo`lsa u holda A va S nisbati 1:2,1 
bo`lgan zanjirdan sintezlangan t-RNK necha % ni A tashkil etadi? 
A.34% B.25,8% C.36,6% D.12% 
340.Ma`lum bir oqsilni sintezini translatsiya jarayonida hosil bo`lgan suvni massasi 2142 gr bo`lib shu oqsil 
to`g`risidagi axborot joylgan DNK ni qo`sh zanjirida jami 1390 ta vodorod bog` mavjud.Shu DNKni purin 
asoslarini necha % ni G tashkil qiladi? 
A.56,14 B.28,08 C.43,86 D.21,92 
341.Plazmid tarkibida jami fosfodefir va vodorod bo`glar soni 4200 ta G,S juftligidagi vodorod bog`lar soni A,T 
juftligidagi vodorod bog`lar soniga nisbatan 3 marta ko`p.Shu plazmid tarkibidagi G sonini aniqlang. 
A.300 B.400 C.1200 D.600 
342.Agar genni uzunligini 306 nm bo`lsa va genni 55,56% ni purin asoslari tashkil qilsa.Pirimidin asoslarini 45 % 
ni U tashkil qiladi.Shu gen sintezlanga gen tarkibidagi vodorod bog`lar sonini aniqlang. 
A.2220 B.1260 C.960 D.3180 
343. i-RNK da U-19% va A-25 % bo`lsa, teskari transkripsiya jarayonida hosil bo`lgan DNK qo`sh zanjirida T 
necha %ni tashkil qiladi? J:22 
344.i-RNK da U-19 %, S-11% va A-25% bo`lsa teskari transkripsiya jarayonida hosil bo`lgan DNK qo`sh 
zanjiridagi fosfodiefir bog`lar sonini toping?J:198