O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi


IV BOB. MUSTAQIL ECHISH UCHUN TOPSHIRIQLAR



Download 0,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/4
Sana29.01.2020
Hajmi0,84 Mb.
#38010
1   2   3   4
Bog'liq
fazoda yugri chiziq va tekislik


 

IV BOB. MUSTAQIL ECHISH UCHUN TOPSHIRIQLAR. 

 

 

1-misol.  Ox  o’q  hamda  A(a



11

;a

12



;a

13

)  nuqta  orqali  o’tuvchi  tekislik  tenglamasini 



tuzing. 

 

2-misol.  B  (a



21

;a

22



;a

23

)  nuqta  orqali  o’tib,  yOz  tekislikka  parallel  bo’lgan  tekislik 



tenglamasini tuzing.  

 

3-misol.  M(a



31

;a

32



;a

33

)  nuqtadan  o’tgan  va  a



31

x–a


22

z+  a


23

=0  tekislikka  parallel 

bo’lgan tekislik tenglamasni tuzing. 

 

4-misol. A(a



32

;a

22



;a

12

) nuqtadan o’tib, a



11

x-a


21

y+a


31

z-a


32

=0  va  a

12

x+a


22

y-a


23

z+a


31

=0 


teksliklarga perpendikulyar  bo’lgan tekslik tenglamasini tuzing. 

 

5-misol.  M



1

(a

21



;a

31

;a



11

),  M


2

(a

22



;a

12

;a



32

),  M


3

(a

13



;a

33

;a



23

)    nuqtalardan  o’tuvchi   

tekislik tenglamasini tuzing. 

 

6-misol.  M



1

(a

22



;a

11

;a



33

),    M


2

(a

31



;a

21

;a



13

)  nuqtalardan  o’tib,  -x+y-1=0  tekslikka 

perpendikulyar bo’lgan tekislik tenglamasini tuzing. 

 

7-misol. a) a



11

x a


21

y+a


32

z-a


12

=0 va x-2y+2z-4=0  

     

b) x-y-2z+5=0   va a



31

x-a


22

y-a


12

z+a


32

=0 teksliklar orasidagi burchakni toping. 

 

8-misol.  M(a



31

;a

22



;a

13

)  nuqtadan  2x-3y+6z-4=0  tekslikgacha  bo’lgan  masofa 



topilsin. 

 

9-misol.  M



1

(a

12



;0;0)  va  M

2

(0;0;  a



32

)  nuqtalardan  o’tib 2x+y-2z+2=0    tekslik  bilan 

60



burchak tashkil qiladigan tekslik tenglamasi tuzilsin. 



 

10-misol. a

12

x+a


22

y-a


32

z-a


33

=0 va a


11

x+a


31

y-a


21

z+a


23

=0 teksliklar orasidagi masofani 

toping. 

 

11-misol A(a



31

;a

23



;a

12

) nuqtadan 



2

3

1



4

2

z



y

x



  to’g’ri chiziqqacha bo’lgan 



masofani toping. 

 

12-misol.  Kesishmaydigan 



1 2

9

a



x

=



1 3

2

a



y



=

2 2


a

z

    va 


3 1

a

x

=



1 1

7

a



y

=



21

2

a



z

    to’g’ri  chiziqlar 



orasidagi eng qisqa masofani toping. 

 

30 


 

 

13-misol      M



1

(a12;a22;a32)    nuqtadan  o’tuvchi  va 



s

={-a


11

;a

21



;-a

31

}  vektorga 



parallel to’g’ri chiziqning kanonik va umumiy tenglamasini tuzing. 

 

14-misol.  Ox  o’qqa  parallel  va  A(a



32

;a

11



;a

22

)  nuqtadan  o’tuvchi  to’g’ri  chiziq 



tenglamasini tuzing. 

 

 



15-misol    









0

0

3 1



1 2

1 1


2 2

2 1


1 3

a

z

a

y

x

a

a

z

a

y

a

x

 to’g’ri chiziqni yasang. 

 

16-misol  M(a



32

;a

11



;-a

22

)  nuqtadan o’tuvchi va koordinata o’qlari bilan mos 



ravishda 

3



;





3

2





 burchaklar tashkil etuvchi to’g’ri chiziqning kanonik va 

parametrik tenglamalarini tuzing. 

 

17-misol. Umumiy ko’rinishda berilgan to’g’ri chiziq    



 

 









0

0

3 1



1 1

1 2


3 2

2 2


1 3

z

a

y

a

x

a

a

z

a

y

x

a

   va 








0

2



3

0

3 2



2 1

1 2


2 1

z

y

a

z

a

y

a

x

a

  lar orasidagi burchakni toping. 

 

18-misol. Berilgan M



1

 (a


32

;a

33



;a

31

) nuqtadan o’tib, berilgan 



4

2

3



4

2

3







z



y

x

 to’g’ri 

chiziqqa parallel bo’lgan to’g’ri chiziqning tenglamasini toping. 

 

19-misol. 



3

2

4



33

22

11







a

z

a

y

a

x

 va  


4

1

2



12

31

21



a

z

a

y

a

x





to’g’ri chiziqlarning 

kesishish nuqtasini toping. 

 

20-misol.  



2

1

2



31

23

13



a

z

a

y

a

x





to’g’ri chiziq va 2x-4y+4z-6=0 tekisliklar 

orasidagi burchakni toping. 



 

31 


MUSTAQIL ISH UCHUN   TOPSHIRIQLAR 

 

v



ar

ian


t  

 



a

11

 

a

12

 

a

13

 

a

21

 

a

22

 

a

23

 

a

31

 

a

32

 

a

33

 

v

ar



ian

t  


2

 



a

11

  a

12

  a

13

  a

21

  a

22

  a

23

  a

31

  a

32

 

a

33

 

-2 





-4 



-3 

16  1 



-1 





-4 



-2 





-4 



17  3 

-4 





-3 

-1 


-1 



-1 



-3 


-4 



18  4 

-3 


-0 


-1 





-1 



-2 





19  3 

-2 


-1 


-4 




-4 




-2 



20  2 



-1 


-3 






-3 



-1 


-6 



21  -2 

-3 


-1 


-1 





-3 







22  -1 



-2 


-1 





-2 


-3 




23  2 


-1 



-4 



-2 



-6 



-2 



-1 



24  -1 



-3 





10  -4 







25  3 

-1 






11  3 


-2 




-4 


26  1 






12  4 



-5 




-2 



27  2 



-1 




13  -2 




-1 



-5 


28  5 





-3 



14  0 



-2 




29  3 






15  3 



-2 


-4 




30  -2 








 



FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 

1.  T.Jo’raеv  va  boshqalar  “Oliy  matеmatika  asoslari”  ,  1-qism,  T.1995 

“O’zbеkiston” 

2. Yo.Soatov “Oliy matеmatika” 1-jild, T.1992 “O’qituvchi” 

3. V.Е.Shnеydеr “Oliy matеmatika qisqa kurs, 1-qism, T.1987 “O’qituvchi” 

4.  X.Latipov,  Sh.Tojiеv  “Analitik  gеomеtriya  va  chiziqli  algеbra”,  T.1995 

“O’zbеkiston” 

5. T.Shodiеv “Analitik gеomеtriya va chiziqli algеbra”, T.1984 “O’qituvchi” 

6. B.A.Abdalimov “Oliy matеmatika” T.1994 “O’qituvchi” 

 

 



 

32 


M U N D A R I J A. 

 

K I R I S H . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  3  

 

I BOB. Tekislik va uning tenglamalari  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 

1 – §.   Tekislikning  normal  tenglamasi  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..4 

2 – §. Tekislikning umumiy tenglamasi  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 

3 – § . Tekislikning har xil tenglamalari  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8  

4 – §. I bob mazusiga doir misollar  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 

II  BOB.  Fazoda to’g’ri chiziq tenglamalari. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15  

1 –  §. To’g’ri chiziqning vektor shaklidagi tenglamasi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15  

2 – §.  To’g’ri chiziqning parametrik va kanonik tenglamalari. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 

3 – §. To’g’ri chiziqning umumiy va berilgan ikki nuqtadan  

o’tuvchi tenglamalari. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 

4 – §.  To’g’ri chiziqning yo’naltiruvchi kosinuslari. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17  

5 – §.  Fazodagi ikki to’g’ri chiziqning parallellik va perpendikulyarlik shartlari  . . . .18 

6 – §.  Nuqtadan to’g’ri chiziqqacha bo’lgan va ikki to’g’ri chiziq  

orasidagi masofalar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 

III BOB.  TO’G’RI CHIZIQLAR VA TEKISLIK  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22  

1  –  §.    To’g’ri  chiziq  va  tekisliklar  orasidagi  burchak,  ularning  parallellik  va 

perpendikulyarlik shartlari. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  22 

2 – §.   Fazodagi to’g’ri chiziq va  tekislikka doir ba’zi  formulalar. . . . . . . . . . . . . . . .23  

3 – §. III bob mavzulariga doir misollar  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 

IV BOB. MUSTAQIL ECHISH UCHUN TOPSHIRIQLAR. . . . . . . . . . . . .  29 

 

Foydalanilgan adabiyotlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  31   

 

Mundarija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 


 

33 


2,31,4,29,6,27,8,25,10,23,12,21,14,19,16,17 

 

32,1,30,3,28,5,26,7,24,9,22,11,20,13,18,15 



Download 0,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish