O`zbeкistоn rеspubliкаsi оliy vа o`rtа mахsus tа`lim vаzirligi


Ta`minlash  tizimi  agregatlarini  ta`mirlash



Download 2,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet89/210
Sana31.12.2021
Hajmi2,34 Mb.
#212659
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   210
Bog'liq
avtomobillar texnik ekspluatatsiyasi

 Ta`minlash  tizimi  agregatlarini  ta`mirlash.  YOnilg`i  nasosini  ta`mirlash.  YOnilg`i  nasosini 
ta`mirlash  uni  avtomobildan  yechib  olishda  detallarini  tozalash  va  tekshirishdan  shikastlangan  di-
afragma  va  qistirmalarni  almashtirishdagi,  klapanlarni  germetikligini  tiklashdan  hamda  uni  ish 
qobilyatini tekshirishdan iborat. 
 Avtomobildan  yonilg`i  nasosi  yechib  olishda  yonilg`i  uzatma  ichaklari  yechib  olinadi  va 
dvigatelga qotirilgan gaykalar bo`shatiladi. 
 YOnilg`i  nasosini  qismlarga  ajratish  quyidagi  tartibda  amalga  oshiriladi.  Nasos  qo‘qog`i  bolt 
yechib olinib qo‘qoq qistirma bilan birga olinadi. Nasosni yuqori va pastki qismlar vintlarini bo`shatib 
uni  yuqori  qismi  ajratib  olinadi.  qismlarni  ajratishda  nasos  shtutserini  oldingi  holatini  saqlashni 
osonlashtirish  maqsadida  ularga  belgi  qo`yish  lozim.  So`ng  nasosni  pastki  qismidan  diafragma  shtok 
bilan birga olinadi. Nasos detallarini qismlarga ajratgandan so`ng ular benzinda cho`tkacha yordamida 
yuviladi  va  havo  yordamida  ‗udaladi.  SHtok  bilan  birga  o`rnashgan  diafragmalar  yig`ma  holatda  al-
mashtiriladi.  qolgan  diafragmalar  gayka  bilan  shtokka  qotirilganligi  sababli  shtokdan  ajratib  olib  al-
mashtiriladi. 
 Diafragma  prujinasi  uni  erkin  va  yuklangan  holatidagi  uzunligini  o`lchash  bilan  tekshiriladi. 
YOnilg`i nasosi diafragmasi prujinasini uzunligi tashkil etadi: VAZ va MEMZ-245 dvigatellari uchun 
erkin holda 46,5 mm va 32 N yuklamada 24 mm, UZAM-331 va 412 larda erkin holda 47 mm va 32 N 
yuklanadi 15 mm bo`lishi lozim. 
 YOnilg`i  nasos  klapanlarini  germetikligini  tiklash  uchun  klapanlarni  va  ularni  nasos  korpusidagi 
o`tirish  joylari  sirtlarini  mayda  qum  qog`oz  yordamida  jilvirlab  tozalanadi.  Buning  uchun  klapanlar 
oboymasini  bolg`acha  bilan  sekin  urib  klapan  sug`irib  olinadi.  Klapanlar  rezinasi  shikastlanganda  va 
qotib  qolganda  almashtiriladi.  Bikrligini  yo`qotgan  prujinalar  almashtiriladi.  Klapanlarni  yig`ishda 
oboyma va prujina orasidagi tirqishni me`yorida ulash lozim. 
 YOnilg`i  nasoslarini  ta`mirlash  uchun  maxsus  chiqarilgan  ta`mir  komplektlaridan  foydalanish 
qulaydir.  Ta`mir  komplektlariga  diafragma,  qistirmalar  hamda  klapanlar  oboyma  va  prujinasi  bilan 
kiradi. 
 Nasos yig`ishdan oldin nasosni bir-biriga yotuvchi yuqori va pastki qismi sirtlarini chiqib ketish-
iga  sabab  bo`ladi.  Bunday  holatlarda  nasosni  yuqori  va  pastki  qismlarini  qattiq  tekis-tekislikka 
o`rnatilgan mayda qumqog`ozga kuch bilan ishqalash bilan tekislanadi. 
 YOnilg`i  nasosini  yig`ish  qismlarga  ajratishga  teskari  ravishda  amalga  oshiriladi.  Nasosni 
yig`ishda  nasosni o`zaro  joylashgan  qismlarini  to`g`riligini  ta`minlash  lozim.  Nasos  korpusini  yuqori 
va pastki qismlarini biriktirishda hamma vintlarini bir ikki rezbadan kuch ishlatmay qotirish so`ng esa 
ularni «Xoch» («krest na krest») tartibida qotiriladi. 
 YOnilg`i nasosini unumdorligi maxsus stenda tekshirishda u hosil qilayotgan bosim va uni unum-
dorligi  o`lchanadi.  YOnilg`i  nasosini  bosimi  va  unumdorligi  har  xil  dvigatellar  uchun  quyidagicha 
bo`ladi:  
-  VAZ va MeMZ-245 dvigatellarida 2000 daq.
-1
da 0,023...0,03 MPa va 54 l/s; 
-  UZAM-331 va 412 dvigatellarida 1800daq.
-1
da 0,03...0,036 MPa va 50 l/s; 
-  yuk avtomobillari dvigatellarida markalariga qarab 42…120 l /s. 
 Avtomobilda  yonilg`i  nasosini  germetikligi  maxsus  asbob  yordamida  o`lchanadi.  Asbob 
manometrda 3  va  2  ta ichaklardan  1  va 5,  ulardan bittasi jumrak  bilan  birgalikda  karbyuratorga  uza-
tilayotgan  yonilg`i  shtutseriga,  2  chisi  esa  almashtiruvchi  shtutserlari  bilan  yonilg`i  nasosidan 
chiqayotgan  ichakka  ulanadi.  Nasosni  tekshirish  jo`mrak  ochiladi,  dvigatel  ishga  tushiriladi.  Tirsakli 
valni  kichik  aylanishlarida  va  salt  yurishda  nasos  erishishi  mumkin  bo`lgan  bosim  manometr  bilan 
o`lchanadi va bu o`lchamlar yuqoridagi koprsatkichlarga mos tushishi lozim. So`ng jo`mrak 2 berkiti-
ladi  va  dvigatel  to`xtatiladi.  30  soniya  o`tgandan  so`ng  manometr  bo`yicha  bosimni  tushishi 
o`lchanadi.  Agar  bosimni  tushishi  30  soniya  davomida  0,01  MPa  dan  ko‘pga  tushmasa,  nasos  soz 
hisoblanadi. Dvigatel  yana 10..15 soniyaga ishga tushiriladi, dvigatelni to`xtatib jo`mrakni berkitmay 
30 soniyadan keyin bosimni tushishi o`lchanadi. qayta tekshirishda bosimni tez tushishi karbyuratorni 
ninasimon klapanini nosozligini bildiradi. 
 Maxsus stend bo`lmaganda  yonilg`i nasosini avtomobilda soddalashgan uslubda tekshirish mum-
kin. Buning uchun yonilg`i nasosidan ichaklar uzib qo`yilib qo`l nasosi yordamida benzin to`kib yubo-
riladi. So`ng kirish shtutseriga kalta ichak ulanadi va ikkinchi uchi benzinli idishga tushiriladi, chiqish 
shtutseriga  esa  uzun  (400...450  mm.)  ichak  ulanadi,  uni  ikkinchi  uchi  nasos  ustiga  koptarilgan.  qo`l 
nasosini 25 marta ishlatgandan  yoki starter  bilan  yonilg`i  400  mm.li balandlikka chiqishi lozim. Aks 
holda yonilg`i nasosi dvigatelda ishlatish uchun yaroqsiz hisoblanadi, uni almashtirish yoki ta`mirlash 
lozim. 


 
41 
 YOnilg`i  nasosini  avtomobilga  o`rnatishdan  oldin  qistirmalar  qalinligini  yoki  sonini  o`zgartirib 
nasos  uzatmasi  (richag)  tortqisi  turtkisini  chiqib  turishi  sozlanadi.  Buning  uchun  nasosni  qotirmasi 
sh‘ilkasiga  yoki  boltiga  zichlovchi  qistirmali  issiqlik  himoyalovchi 
‗rostavka
  o`rnatiladi  va  turtkini 
chiqib turishi D o`lchanadi, u VAZ dvigatellarida 0,8...1,3 mm., MeMZ-245 dvigatelida 3,2...4,3 mm 
va UZAM-331-412 dvigatellarida 1,0...1,5 mm. bo`lishi lozim. 
 VAZ dvigatelida sozlovchi qistirmalar qalinligi 0,27...0,33 mm 0,70...0,80 mm va 1,10...1,30 mm 
bo`ladi, qistirmalarni qalinligini tanlash bilan turtkini chiqib turishini sozlash mumkin, qolgan dviga-
tellarda 0,3 mm li qistirma sonini o`zgartirish bilan sozlanadi. 

Download 2,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   85   86   87   88   89   90   91   92   ...   210




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish