O‘zbeкiston respubliкasi oliy va o‘rta mahsus ta’lim vazirligi


 Bandlikni ta’minlashda mehnat birjalari faoliyati. Ishsizlarni



Download 15,11 Mb.
Pdf ko'rish
bet278/321
Sana24.09.2021
Hajmi15,11 Mb.
#183563
1   ...   274   275   276   277   278   279   280   281   ...   321
Bog'liq
2 5415834295740664524

3. Bandlikni ta’minlashda mehnat birjalari faoliyati. Ishsizlarni 

ijtimoiy himoyalash 

 

Ishchi  kuchi  bozori 



xaridorlar – ish beruvchilar 

va  sotuvchilar-  ish  kuchi 

egalaridan  iborat  bo‘ladi. 

Ish beruvchilar davlat idora 

tashkilotlari, xususiy va ja-

moat  tashkilotlari,  mehnat-

ni  taklif  etuvchilar  –  ish 

kuchi  egalari  bo‘lib,  ular 

mehnat qobiliyatiga ega va 

o‘z  ishchi  kuchini  sotishga 

ishtiyoqi bo‘lgan kishilardan tashkil topadi. Ishchi kuchi bozorining 

aniq shakllari bular ‒ mehnat birjalari va ishga yollovchi firmalardir. 

Ishchi  kuchi  bozorini  tartibga  solishda  mehnat  birjalari  alohida 

o‘rin tutadi.  

Mehnat birjasi – ishchi kuchini taqdim qiluvchilar hamda ishga 

yollovchilar o‘rtasida ish kuchini sotish  va sotib olish bo‘yicha ke-

lishuvni  amalga  oshirishda  vositachi  vazifasini  bajaruvchi  maxsus 

muassasadir.                                        

Dastlabki mehnat birjalari X1X asrning birinchi yarmida tashkil 

topgan. Bizning Respublikada mehnat birjalari 2009-yildan boshlab 

–“Aholi bandligiga ko‘maklashish markazlari” deb atala boshlandi. 

Bunday markazlarning asosiy vazifalari quyidagilardir: 

‒  ishsizlarni  ro‘yxatga  olish  hamda  ish  joyini  o‘zgartirmoqchi 

bo‘lganlarni ishga joylashtirishda vositachilik qilishi; 

‒ ishchi kuchiga bo‘lgan talab va taklifni o‘rganish; 

‒ alohida ixtisosliklar bo‘yicha ishchi kuchiga talab haqida ma’-

lumot berish; 



591 

‒ yoshlarni kasb ixtisosliklar bo‘yicha yo‘naltirish, yangi kasb-

hunarga o‘rgatishni tashkil qilish. 

Mehnat  birjalarining  faoliyati  faqat  ish  bilan  ta’minlash  emas, 

balki  iqtisodiyot  tarmoqlari  tarkibidagi  o‘zgarishlar  bilan  bog‘liq 

holda o‘zgarib turadigan mehnat bozori talabini qondirishdan iborat. 

2016-yilda  Respublika  bandlik  xizmati  muassasalariga  263,4 

ming  kishi  ishga  joylashtirishga  ko‘maklashish  uchun  murojaat 

qilib, ulardan 248,2 ming kishi ish bilan ta’minlangan. 

Respublikada  aholining  yuqori  sur’atlar  bilan  o‘sib  bora-

yotganligini,  shuningdek  jahon  moliyaviy-iqtisodiy  inqirozning 

salbiy  ta’sirini  hisobga  olgan  holda  ish  bilan  bandlikni  ta’minlash 

uchun  mamlakatimizda  bir  qator  tad-

birlarni amalga oshirish mo‘ljallangan: 

Birinchidan,  keng  faoliyat  turlari, 

shuningdek,  yakka  tartibdagi  tadbir-

korlikni  kengaytirish  uchun  sharoit 

yaratish.  Birinchi  navbatda  qishloq 

xo‘jaligi  ashyosini  qayta  ishlash,  is-

te’mol  mollari,  mahalliy  xomashyodan 

qurilish  materiallari  tayyorlovchi  xususiy  kichik  korxonalarni  faol 

rivojlantirishni rag‘batlantirish. 

Bu  tadbirlarni  amalga  oshirish  natijasida  kichik  tadbirkorlik 

subyektlarining yalpi ichki mahsulotdagi ulushi 2008-yildagi 48.2% 

dan  2015-yilda  56,5% ga  ortgan. Ularning  sanoat mahsuloti  hajmi-

dagi  ulushi  40,6%  ni,  qurilish  ishlarida  66,7%,  savdoda  87,1%  ni, 

pulli 

xizmatlardagisi 



50,5%  ni  tashkil  qilgan. 

Bugungi 


kunda 

mamlakatimizda ish bilan 

band  bo‘lgan  aholining 

77,9%dan  ko‘prog‘i  ay-

nan  shu  sohaga  to‘g‘ri 

keladi. 


Ikkinchidan,  xizmat 

ko‘rsatish sohasi va kasa-

nachilikning  turli  shakl-



592 

larini  keng  joriy  etish,  qishloq  joylarda  chorvachilikni  rivoj-

lantirishni rag‘batlantirishga alohida e’tibor qaratish.   

Uchinchidan,  qishloqlarda  keng  tarmoqli  ijtimoiy  va  ishlab 

chiqarish  infratuzilmasini  yaratish,  shu  orqali  yangi  ish  joylarini 

ochish, yangi ishlab chiqarishlarni vujudga keltirish. 

To‘rtinchidan, ishdan bo‘shagan xodimlarni qayta tayyorlash va 

qayta o‘qitishni tashkil etishni tubdan o‘zgartirish. 

Beshinchidan,  vaqtincha  ishga  joylashtirish  imkoni  bo‘lmagan 

mehnatga  yaroqli  aholini  davlat  tomonidan  ishonchli  ravishda 

ijtimoiy  himoyalash.  Bu  siyosat  ularning  o‘ta  zarur  ehtiyojlarini 

qondirish  va  kafolatli  tirikchilik  manbalariga  ega  bo‘lishiga 

qaratiladi. 

Aholining  ish  bilan  bandligi  muammosi  ko‘p  qirrali  bo‘lib,  u 

barcha  odamlarga  o‘z  qobiliyatlarini  ishga  solish  imkoniyatini 

berish bilan birga, aholi ehtiyojlarini qondirish uchun dastlabki teng 

imkoniyatlarni  ta’minlovchi  davlat  va  bozor  mexanizmini  vujudga 

keltirish,  ishchi  kuchini  unumli  va  samarali  ish  bilan  band  qilish, 

zarur  hollarda  ishchi  kuchini  iqtisodiyot  tarmoqlari  va  sohalari 

o‘rtasida qayta taqsimlash kabi masalalarni ham o‘z ichiga oladi.  

 


Download 15,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   274   275   276   277   278   279   280   281   ...   321




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish