O`zbEkistоn Rеspublikаsi Оliy vа O`rtа mахsus tа`lim vаzirligi

4.3-rаsm. H - Na-kationitlash chizmasi
1 - H-kationitli filtr; 2 -Na-kationitli filtr; 3 - dekarbonizator; 4 - ventilator; 5 - oraliq bak; 6 - nasos; 7 - oltingugurt kislota eritmasi baki; 8 - eritma tuz baki; 9, 10 - suv baklari (1 va 2 - filtriardagi kationitni yayratish uchun).

4.4-rаsm. Vodorod kationitli filtrlarning kislota xo`jalik chizmasi 1 - sisterna; 2 - lebyodkali blok; 3 - bak; 4, 7 - ejektor; 5 - liniya (quvurlar); 6 - o`lchov baki.

Rasmda kislota xo`jaligi chizmasi keltirilgan. Temir yo'l bilan olib kelingan o`tkir sulfat kislotasi sisternadan blok yordamida Issiqlik ishlab chiqarish uskunasining kislota saqlaydigan bakiga bo`shatiladi. Bakdan ejektor (vakuum so`rg`ich) yordamida sifon orqali sarf o`lchaydigan o`lchov bakiga uzatiladi. Bu idishdan ejektor yordamida tortib olinib, 1-1,5% u eritma holigacha suyultirilib, bakdan so`ng regeneratsiya qilinadigan filtrlarga yuboriladi.
O`lchov bakining hajmi odatda bir yoki bir necha filtrlarni regeneratsiya qilish uchun sarflanadigan kislota miqdoriga mo`ljallangan bo`ladi. Kislota eritmasining konsentratsiyasi maxsus o`lchov asboblari yordamida nazorat qilinadi. Kislota eritmasini suyultirish uchun ejektorga yuborilayotgan suv miqdori ventil yordamida boshqariladi.
Issiqlik ishlab chiqarish uskunalalarida o`tkir sulfat kislotasi har uch oyga yetadigan miqdorda keltiriladi va maxsus isitadigan xonalarga joylashtirilgan sisternalarda saqlanadi, chunki sulfat kis-lota past haroratda muzlab qolish xususiyatiga ega. Agar sisternalar o`rnatilgan joylami isitish imkoni bo`lmasa, sistemalar va kislota yuboruvchi sifon tutatgichlar sirti past haroratli bug` yoki suv oqimi yordamida qizdiriladi.