O‘zbеkistоn rеspublikasi оliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi urganch davlat univеrsitеti

Non mahsulotlari mikrobiologiyasi. Bugungi kunda yurtimizda xilma-xil assortimentda non turlari ishlab chiqarilib iste’molchilarga tortiq qilinmoqda. Bu esa nonning kimyoviy tarkibi, foydaliligi, parhezlik xususiyatlari, energiya berish qobiliyati biologik qiymati xilma-xilligidan dalolatdir. Ko‘pchilik holatlarda ninning iste’mol xususiyatlari ishlatiladigan xom ashyolar turi va non tayyorlash texnologiyasiga bog‘liq bo‘ladi. Shu sababli tabarruk ne’mat hisoblangan nonning sifatini baholash ham boshqa oziq-ovqat tovarlarining sifatini baholash singari iste’molchi talabidan kelib chiqadi.
Nonlar sifati bo‘yicha tegishli standartlar va me’yoriy-texnik hujjatlar talablariga javob berishi kerak.
Non zavodlaridan savdo tarmoqlariga yuborilgan nonlar son va sifati bo‘yicha qabul qilinadi. Son bo‘yicha qabul qilinganda donabay sotiladigan nonlar donalab sanaladi, tarozida tortib sotiladigan nonlarning esa massasi o‘lchanadi. Shundan so‘ng son jihatidan qabul qilingan nonlarning organoleptik ko‘rsatkichlari aniqlanadi. Ba’zi hollarda esa fizik-kimyoviy ko‘rsatkichlari ham aniqlanishi mumkin.
Nonlarning sifatini organoleptik ko‘rsatkichlarisiz tasavvur qilish qiyin. Shu sababli nonlarning sifatini aniqlashda shu ko‘rsatkichlarga alohida e’tibor beriladi.
Nonlarning organoleptik ko‘rsatkichlari. Organoleptik ko‘rsatkichlarga nonlarni ko‘z bilan ko‘rib va ularni degustatsiya qilib aniqlanadigan ko‘rsatkichlar kiradi. Shulardan biri nonning tashqi ko‘rinishi hisoblanadi.
Tashqi ko‘rinishi. Nonlarning bu ko‘rsatkichi umumlashma ko‘rsatkich hisoblanadi. Nonlarning tashqi ko‘rinishi tekshirilganda ularning shakliga, yuzasining holatiga va nonning sirtqi yuzasining qizarib pishganlik darajasiga e’tibor beriladi. Nonning shakli to‘g‘ri, tekshirilayotgan non turiga mos bo‘lishi kerak. Nonlar bir-biriga yopishib qolgan va shishib qolgan, ba’zi joylari bo‘rtib chiqqan holda bo‘lmasligi kerak. Ba’zi issiq nonlar bir-birining ustidan bosilsa ezilib, deformatsiyaga uchrab qolishi mumkin. Bunday nonlar esa savdo tarmoqlariga sotish uchun yuborilmaydi.