O’zbekiston respublikasi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi toshkent to’qimachilik va engil sanoati instituti iqtisodiyot nazariyasi

Zamonaviy bozor xo`jaligi modellari

Mezonlar

Ijtimoiy yo`naltirilgan bozor iqtisodiyoti

Aralash iqtisodiyot

Korporativ iqtisodiyot

Davlat dasturlarining maqsadga yo`naltirilganligi

Fuqarolar manfaatlarini himoya qilish

Tadbirkorlikni rivojlantirish bo`yicha shart-sharoitlar yaratish

Yirik ishlab chiqarish manfaatlari himoya qilish

Iqtisodiyotni tartibga solish tamoyillari

Uzoq muddatli dasturlarning ishlab chiqlishi

Taktik usullardan ustun ravishda foydalanish

Asosiy ustuvorliklarni belgilab olish

Davlat sektorining iqtisodiyotdagi ulush

30%

10% atrofida

Ahamiyatsiz darajada

Ko`rsatilgan mezinlarga muvofiq keluvchi davlatlar

Germaniya

AQSH

Yaponiya, Shvetsiya

2-rasm. Zamonaviy bozor xo’jaligi modellari.

Bu har ikkala turda bozor iqtisodiyotining asosiy belgilari va xususiyatlari saqlanib qoladi, ularda tovar va pulning harakati, ulaming qonun- qoidalari rivojlanish uchun negiz va shart-sharoit bo’lib xizmat qiladi.

Hozirgi zamon bozor xo‘jaligi iqtisodiyotdagi xususiy va davlat sektorlarining o‘zaro aloqasiga asoslanadi. Iqtisodiyotga ta’sirning intensivligi darajasi hamda davlat tomonidan hal etiluvchi ustuvor vazifalardan kelib chiqqan holda, zamonaviy bozor iqtisodiyotining quyidagi modellari farqlanadi (2-rasm).

Bozor iqtisodiyotida yuqorida tilga olingan belgi va tartiblar bilan birga, barcha hozirgi zamon iqtisodiy tizimiariga xos bo‘lgan bir qa­tor shart-sharoitlar bolishi taqozo qilinadi. Bular quyidagilar: ilg‘or texnologiya va yangi texnik vositalardan keng miqyosda foydala­nish; ishlab chiqarishning ixtisoslashishi, modemizatsiyalash diversifikatsiyalash va boshqalar.