Oʻzbеkiston rеspublikasi oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi toshkеnt arхitеktura va qurilish instituti

Ustunlik va kamchiliklari. 
Yaxshi  ishlatilgan  portfoliolarning bir  nechta  ustunlik  taraflari bor.  Ular 
hujjatlarni  toʻplash  va  oʻsishni  baholashning  yoʻlini  tanlangan  savol-jvob 
testlaridan koʻra kichikroq hajmda koʻrsatadi. Shuningdek portfoliolar oʻqitishga 
osonlik  bilan  joriy  qilina oladi. Masalan,  oʻrganish uchun baholash  ishlatilishi 
mumkin.  Portfoliolar  shuningdek  oʻz-oʻzini  baholash  va  tahlil  qilish,  yana 
bilimga egalik uchun ham ruhlantiradi. Sinfda talabaning ruhini koʻtaish uchun 
baholashning ishlatilishi keyingi oʻringa qoʻyiluvchi bilim uchun baholashning 
muhim bir tarkibi hisoblanadi. 
Lekin  portfoliolarning  ishlatilishini  ham  koʻp  kamchiliklari  mavjud. 
Birinchidan, bitta yaxshi portfolioni baholab chiqish oʻqituvchining koʻp vaqtini 
va  tashkiliy  ishlarini  talab  qiladi.  Portfolioning  maqsadini,  strukturasini 
tushunishga va yigʻishga va oʻz-oʻzini tahlil qilishga qaror qilishi uchunyordam 
sifatida vaqt kerak boʻladi. Bu vaqtning koʻp qismi birga bir yigʻilishlar uchun 
sarflanishi  kerak.  Рortfoliolarni  sinfdan  tashqarida  koʻrib  chiqish  va  baholash 
juda ham koʻp vaqt oladi. Oʻqituvchilar portfolioning ishlatilishining foydasiga 
sarflangan vaqt bunga arziydimi buni chuqur oʻylab koʻrishlari kerak. 
Ikkinchgidan,  portfoliolarning  ishonchliligini  baholash  va  notoʻgʻri 
tushunchalarni  yoʻqotish  tayyor  javobni  baholashdagiga  qaraganda  qiyinroq 

---

189 
 
boʻladi  chunki  natijalar  turli  boʻladi.  Yozma  ishda  va  matematikada 
Vermontdagi  toʻrtinchi  va  sakkizinchi  sinflarda  portfoliolarni  baholash  uchun 
davlat  miqyosida  keng  koʻlamda  ishlatilishi  tajribasi  juda  ham  jiddiy. 
Oʻqituvchilar  portfolioni  baholayotgan  paytda  bir  xil  analitik  hisoblash 
rubrikalarini ishlatishgan. Birinchi ikki yillikda maktablardan misollar yigʻilgan 
va maktabdan tashqari oʻqituvchilar ha’yati tomonidan baholangan.  
Birinchi yili baholovchilar orasida matematika va  oʻqish uchun kelishuv 
juda yomon edi. Ikkinchi yili baholovchilar orasida kelishuv matematika uchun 
yaxshilangandi, lekin oʻqishga yomon edi. Lekin, yaxshilangan natija bilan ham 
matematikada portfolioni ishlatishga boʻlgan ishonch oʻta past edi. Ishonch past 
boʻlganda,  yaroqlilik  ham  kamaytirildi,  chunki  mukammalshmagan  natija 
samarali hisoblanmaydi. 
Agar  oʻqituvchilar  sinfda  portfoliolarni  ishlatsa,  3.2-javdaldagi  buni 
amalga  oshirish  uchun  bosqichlar  seriyasi  kerak  boʻladi.  Agar  maktab  yoki 
tumanda portfolio bor boʻlsa bu bosqichlar aniqlashtirib olinishi kerak.