O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta mahsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti magistratura bo‟limi


-rasm. Xalqaro Bazel andozasi talablariga ko„ra, tijorat banklarining



Download 1,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/41
Sana29.12.2021
Hajmi1,06 Mb.
#77521
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   41
Bog'liq
investitsiya loyihalarini bank kredit

2.2-rasm. Xalqaro Bazel andozasi talablariga ko„ra, tijorat banklarining 

asosiy kapitalining resurs manbalari tarkibi

20

 

                                                           

20

 N.X.Jumayev.  Investitsiya  faoliyatini  rivojlantirishda  tijorat  banklarinig  ishtirokini  kuchaytirish  maslalari. 



“Iqtisodiyot va invovatsiyalar” ilmiy electron jurnali. 2011-yil, sentabr. №1. 4b 

Xalqaro Bazel andozasiga ko'ra tijorat banklari asosiy 

kapitalining resurs manbalari tarkibi: 

- ustav kapitalining to„langan qismi; 

- qo„shimcha kapital; 

- o„tgan yillarning taqsimlanmagan foydasi; 

- umumiy zaxiralar; 

- bankning nokumulyativ imtiyozli aksiyalarini sotishdan olingan 

tushum. 



43 

 

 

Ustav  kapitalining  to„langan  qismini  olaylik.  “Banklar  va  bank  faoliyati 

to„g„risida”gi  O„zbekiston  Respublikasi  Qonuniga  muvofiq,  tijorat  banklarining 

aksionerlari  moliyaviy  yil  davomida  o„zlarining  ustav  kapitalidagi  ulushlarini 

olishga  haqli  emaslar.  Demak,  aksiyadorlarning  bank  ustav  kapitalidagi 

mablag„lari tijorat banklari uchun barqaror resurs hisoblanadi. Asosiy kapitalning 

ikkinchi bir elementi bo„lgan taqsimlanmagan foyda xususida ham shunday deyish 

mumkin. 

Taqsimlanmagan  foyda  sof  foydaning  dividendlar  to„langandan  keyin 

qolgan  ozod  qoldig„i  bo„lib,  unga  nisbatan  bank  kreditorlari  tomonidan  hech 

qanday e‟tiroz mavjud emas. Bir so„z bilan aytganda, barqarorlik darajasi yuqori 

bo„lgan resurs hisoblanadi. 

Tijorat  banklari  tomonidan  chiqariladigan  nokumulyativ  imtiyozli 

aksiyalarning barqarorlik darajasi quyidagi omillar bilan belgilanadi: 

-  tijorat  banklarining  nokumulyativ  imtiyozli  aksiyalari  uni  sotib  olgan 

sub‟ektlarning xohishiga ko„ra, bankka qaytarilishi mumkin emas. Bu aksiyalarni 

qaytarib sotib olish masalasini banklarning o„zi hal qiladi; 

-  tijorat  banklarining  nokumulyativ  imtiyozli  aksiyalarida  aniq  qoplash 

muddati  mavjud  bo„lmaydi,  demak,  ular  muddatsiz  bo„ladi.  Shunisi  e‟tiborliki, 

aksiyadorlar umumiy yig„ilishining qarori bilan tijorat banklarining nokumulyativ 

imtiyozli aksiyalariga dividendlar to„lanmasligi mumkin. To„lanmagan dividendlar 

keying  yillarda  to„lab  berilmaydi.  Shu  sababdan  ham  bu  asosiy  kapitallarni 

barqaror kapitallar sirasiga bemalol kirita olamiz. 

Bank  nazorati  bo„yicha  Bazel  qo„mitasi  tavsiyaga  ko„ra,  regulyativ  kapital 

yetarliligiga talab 8 foizni, 2019-yil 1 yanvardan boshlab maxsus zaxira kapitaliga 

minimal talabni hisobga olgan holda 10,5 foiz belgilangan. 

O„zbekiston Respublikasi tijorat banklarining 2014-yil yakuni bo„yicha bank 

tizimida  kapitalning  yetarlilik  darajasi  23,8  foizni  tashkil  etdi.  Bu  esa,  bank 

nazorati  bo„yicha  Bazel  qo„mitasi  tomonidan  belgilangan  xalqaro  me‟yordan 

deyarli 3 barobar yuqoridir (2.3-rasm). 



44 

 

 

 


Download 1,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   41




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish