O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta mahsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti magistratura bo‟limi

Investitsiya 

faoliyatining 

asosiy 

yo‟nalishlari 

Investitsion 

loyihalarga bank 

mablag„larini 

jalb etish 

Investitsion 

maqsadlarga 

asoslangan 

kreditlash 

Qimmatli 

qog„ozlar, pay va 

ulushli ishtirok 

etishga 

investitsiyalash. 

---

21 

 

diversifikatsiyalash va kengaytirish hamda yangi daroamad manbalarining yuzaga 

kelishiga sharoit yaratadi. 

Tijorat  banklari  tomonidan  ular  faoliyatiga  ta„sir  ko„rsatuvchi  turli  xil 

omillarni hisobga olgan holda investitsiyalashning samarali shaklini tanlash  qilona 

investitsiya  siyosatini  ishlab  chiqish  va  amalga  oshirishni  talab  etadi.  Tijorat  

ashkiloti sifatidagi faoliyati jihatidan qaraganda, banklarning iqtisodiy manfaatlari  

o‟z operatsiyalarining likvidlilik va ishonchliligini saqlagan holda yuqori foydalilik 

darajasini  ta‟minlashdan  iborat.  Asosan  banklar  o„z  mablag„lari  hisobiga  emas, 

balki  jalb  etilgan  mablag„lar  hisobiga  faoliyat  ko‟rsatadi,  shunga  ko‟ra, 

banklarning  investitsion  loyihalarni  moliyalashtirishda  risk  darajasini  baholashi 

lozim hisoblanadi.  

Tijorat  banklari  investitsiya  faoliyatining  indikatorlari  quyidagilardan 

iborat:

15

 

-  tijorat banklari investitsion resurslarning hajmi; 

-  investitsion resurslar real qiymati indeksi; 

-  bank investitsiyalari hajmi; 

-  banklar  investitsion  faoliyatining  samaradorlik  ko„rsatkichlari,  jumladan, 

investitsiyalar hajmi hisobiga aktivlar va foydaning qo„shimcha o„sishi; 

-  bank aktivlarida investitsion qo‟yilmalarning ulushi; 

-  bank investitsiyaviy qo‟yilmalarining tarkibiy ko‟rsatkichlari; 

-  ishlab  chiqarishga  yo‟naltirilgan  mablag‟larning  moliyaviy  aktivlarga 

yo‟naltirilgan mablag‟larga nisbatan daromadlilik ko‟rsatkichlari. 

Tijorat  banklari  investitsiya  faoliyati  shakllarining  klassifikatsiyasi 

investitsiyalarning  turlari  va  shakllari,  shuningdek  bank  faoliyatining  o‟ziga 

xosligiga bog‟liq. 

Tijorat 

banklarining 

investitsiya 

kiritish 

uchun 

yo„naltiradigan 

mablag„larining  manbalari o„z  mablag„lari  va  jalb  qilingan  mablag„lardan  tashkil 

topadi.  O„z  mablag„lari  bank  kapitalidan  iborat  bo„lsa,  jalb  qilingan  mablag„lar 

                                                           

15

 А.В.Беликова. Методический журнал “Инвестиционный банкинг” № 3(3)/2006.c-17 

---

22 

 

turli  shakldagi  depozitlar  hisobidan  shakllanadi.  Tijorat  banklari  faol  investitsiya 

faoliyatini olib borishlari uchun, avvalo kapitallashuv darajalarini oshirish zarur. 

Shu sababli mamlakatimizda banklarning kapitallashuv darajasini oshirishga 

alohida e‟tibor qaratib kelinmoqda. Erishilayotgan ijobiy ko„rsatkichlar esa xalqaro 

moliya tashkilotlarining ekspertlari tomonidan ham e‟tirof etilmoqda.