O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

 
Tadrijiy hujum
. 
105-rasm Tadrijiy hujum yoki javob 
hujumini uyushtirishda biron o’yinchi 
juda ko’p uzatishlar yordamida darvozani 
zabt etish uchun qulay pozisiyaga 
chihariladi.
Bu tadrijiy hujumning tezkor hujumdan 
asosiy farqidir. Bu tur hujumdagi jamoa 
harakatlarini bajarishda kombinasiyalar 
qisqa va o’rtacha uzatishlar yordamida 
amalga oshirilgani uchun, to’pni uzoq 
vaqt nazorat qilib turish imkoniyati 
tug’iladi. Yana shuni aytish kerakki, 
to’plar qisman ayniqsa himoya qatori 
o’yinchilari hujumga qo’shilganda, maydonning ko’ndalangiga uzatiladi. To’p uzoq vaqt boshqarib 
turilganiga qaramay, tadrijiy hujumning samaradorligi aytarlik ko’p bo’lmaydi. Hujum 
rivojlanishiga ko’p vaqt sarflanishi mudofaadagilarga kuchlarni bemalol qayta guruhlab olishga va 
darvoza zabt etilishi uchun eng xavfli zonalarni to’sib olishga imkon yaratib beradi. Uyushqoqlik 
bilan amalga oshirilgan mudofaa esa hujum qilayotganlardan himoya qatorini bo’g’inlardan birida 
yorib o’tish niyatida yana bir turkum kombinasiyalar qilishni talab etadi.
Hujumning muvaffaqiyati ko’p jihatdan hujumchilarning mohirona harakatiga bog’liq. Tamomila 
ravshanki, yaxshi mudofaadan oz kuch bilan o’tib ketish qiyin, demak hujumga ko’proq o’yinchi 
qo’shilishi kerak. Bunda maydonning ayrim qismida son jihatdan ortiqlik hosil qilib, shuning 
hisobiga raqiblar mudofaasini yorib o’tish mumkin bo’ladi.
106-rasm Maydonnnig butun uzunasiga va 
ko’ndalangiga 
manyovr 
qilish 
hujumni 
kengaytirish imkonini berish bilan birga 
himoyachilar harakatlarini qiyinlashtiradi, ayni 
chog’da hujum qiluvchilardan puxta va maxsus 
tayyorgarlik ko’rgan bo’lishlarini talab etadi. 
Hozirgi zamon futbolida hujum va himoyada 
o’yinchilarning katta guruhi qatnashadigan 
bo’lgani uchun, o’yin mobaynida jamoa 
bajaradigan ish hajmi ham ancha ko’payib 
ketadi. Bu esa o’yinning taktik qiyofasini 
murakkablashtirish, maydonning butun bo’yi va 
eni bo’ylab ko’p yurishli kombinasiyalar qilish imkonini beradi. Bularsiz tadrijiy hujumda jamoa 
yutib chiqishini umid qilmasa ham bo’ladi.