O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

Sport psixologiyasi
 
– 
atamasini ilk bor fanga 
olimpiya o’yinlari asoschisi 
Pyer de Kuberten
 kiritgan.
 
Sport psixologiyasi
 sohasida 
birinchilardan bo’lib 
Ozbekistonda psixolog 
olimlardan 
Gaynutdinov 
Ramil Zaydullayevich
 
tadqiqotlar olib borgan
1955 ylda tug’ilgan 
Oldingi 
mavzularimizda 
aytilganidek 
psixolog albatta, u mutaxassis sifatida ma’lum bir 
darajalarga ega bo‘lishi kerak. O‘z mas’uliyatini 
amaliy psixolog albatta hamma sohalarda 
ishlatishi mumkin. psixologda ijtimoiy himoya 
bo‘lishi talab qilinadi, u o‘zini himoyalangan deb 
hisoblashi kerak. Bunda u psixologlarning 
jamiyatiga murojaat qilishi kerak bo‘ladi. Bu 
manzilda amaliy psixologlar uchun himoya 
beriladi. Psixologlar bakalavr mutaxassisliklarida 
umumiy psixologiya, eksperimental psixologiya, 
ijtimoiy psixologiya, psixodiagnostika, sotsial 
trening, yosh davrlari psixologiyasi, oilaviy 
munosabatlar psixologiyasi, differensial psixologiya, etnopsixologiya, sport psixologiyasi, 
psixologiya tarixi, pedagogik psixologiya, oliy maktab psixologiyasi, din psixologiyasi, marketing 
psixologiyasi va boshqa psixologik sohalardan ilmiy nazariy ma’lumotlarga ega bo‘lishadi. 
Ularning nazariy ma’lumotlari ma’lakaviy bitiruv ishlarida amaliy tahlil qilinadi.
Sport psixologiyasi: yuzaga kelishi va hozirgi holati 
Sport psixologiyasi – psixologiya fanining eng yosh maxsus sohalaridan biridir. “Sport 
psixologiyasi” tushunchasining o’zi va maxsus psixologik bilimlar ana shu sohasidagi ba’zi savollar 
birinchi bor olimpiya o’yinlari asoschisi Pyer de Kuberten maqolalarida paydo bo’ldi. Uning bu 
maqolasi XX asrning eng boshida nashr etilgan va tasvirlash xususiyatiga ega bo’lgan. 1913 yilda 
Lozannada uning tashabbusi bilan tashkil etilgan Xalqaro Olimpiya qo’mitasining sport 
psixologiyasi bo’yicha maxsus kongressda u birinchi bor muhokama etildi. Ammo o’sha paytda 
sport psixologiyasi muammolarini haqiqiy ilmiy o’rganish mavjud emas edi, uni ilmiy psixologik 
bilimlar maxsus sohasi sifatida tan olish ham sodir bo’lmadi. Sport xali yaxshi rivojlanmaganligi, 
sport psixologiyasi masalalari faqatgina alohida jamoatchilik arboblari va olimlarni qiziqtirganligi 
sababli uni tan olishi xali mumkin emasdi. Lekin 
baribir Pyer de Kubertenning tashabbusi va 
Lozanna 
kongressi 
sport 
psixologiyasini 
o’rganishda ma’lum turtki bo’ldi va ularni 
o’rganish 1920-1940 yillar davomida Germaniya 
va AQShda hamda boshqa mamlakatlarda faol olib 
borildi. 
Sport psixologiyasi ayniqsa ikkinchi jahon urushidan keyin jadal rivojlandi va hozirgi kunda 
uni ilmiy ishlab chiqish dunyoning ko’pgina mamlakalarida amalga oshirilmoqda. Bunga asosiy 
sabab sport yutuqlarining butun dunyoda jadal o’sib borishi va sportning obro’si oshishi bo’ldi, 
ayniqsa sport turlari bo’yicha jahon birinchiliklari va olimpiya o’yinlarida bu yaqqol namoyon 
bo’ldi. 1965 yilda sport medisinasi Italiya 
Federasiyasi tashabbusi bilan Rimda yana sport 
psixologiyasi bo’yicha birinchi kongress tashkil 
etildi. Bu kongressda sport psixologiyasi Xalqaro 
jamiyati 
(ISSP) 
tomonidan 
doimiy 
faoliyat 
yurituvchi rahbar organni va tashkilot prezidenti 
saylanishi muhim hodisa bo’ldi. Bu sport 
psixologiyasini xalqaro tan olinishini bildiradi. ISSP 
o’z vazifalarini faol bajaradi. Rim kongressidan 
keyin yana uchta kongress o’tkaziladi: 1968 yilda 
Vashingtonda; 1973 yilda Madridda va 1977 yilda 
Pragada. Madrid kongressida tashkilot prezidenti etib Chexoslovakiya vakili Miroslav Vanek