O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

Sotsial 
gigiena
2-rasm

---

51 
Ishning bunday tashkil qilinganligi tadbiq qilishga imkon bergan. Pedagogik laboratoriya 
xaqida nizomda ancha bu joy pedagogik fikr va ishning markazi bo‘lishi lozim. Shuning uchun bir 
tomondan pedagogik ishning har bir yangilik o‘qitishdagi laboratoriyada to‘plangan boy tajribadan 
foydalanish imkoniyati berilish kerak, bu 
imkoniyat bevosita maktablarga berilish 
kerakdir. Boshqa laboratoriya va kabinetlar 
bilan bir qatorda pedagogik laboratoriya va 
pedagogik 
muzeyda 
eksperimental 
psixologik 
laboratoriyasi 
ham 
mavjud 
bo‘lib, bu erda turli xil psixologik tajribalar 
amalga oshirilgan 1919 yili 1 aprelda 
Kavman Xorvat maorif komissariga xat 
yo‘llab, davlatning ko‘zi ojiz, gung, ruhiy 
kasal va psixologik taraqqiyoti hamda 
psixikasi 
muvozanatsiz 
bolalarni 
o‘z 
tarbiyasiga olishi zarurligini ta’kidlagan. 
Xuddi shu maqsadda butun bir maxsus muassasalar tizimini tashkil etishni taklif etgan. Xorvatning 
taklifi bir necha yo‘nalish bo‘yicha diqqatga sazovordir. 
 
Birinchidan,
bu kompleks xarakterdagi ish bo‘lib, biron bir psixonevrologik kasallik 
nazardan chetda qolmagan. 
 
Ikkinchidan,
bu rejada qattiq ketma-
ketlikdan bir necha bosqich nazarda tutilgan. 
 
1. 
Kasallik 
diagnostikasi 
(tadqiqot 
darajasi); 
 
2. Kasallarni davolash (amaliy tibbiy 
darajasi); 
 
3. Kasallarni tarbiyalash va ta’lim berish 
(amaliy ta’lim darajasi). 
O‘zbekistonda psixologiyani rivojlanishiga 
hissa qo‘shgan olimlar. 
Turkistondagi muassasalardan biri «o‘zbek 
davlat ilmiy tadqiqot instituti», hozirgi Qori Niyoziy nomidagi pedagogika fanlari ilmiy tadqiqot 
instituti 1929 yili tashkil qilingan bo‘lib, hozirgi kunga qadar bu institut o‘qitishning pedagogik 
konsepsiyalari maktab va maktabgacha tarbiya muassasalarida ta’lim-tarbiya nazariyasini 
yaratuvchi yagona markaz hisoblanadi. 
Institut tashkil bo‘lgan vaqtdan boshlab erli xalq xususiyatlar va ijtimoiy muhitini chuqur 
tadqiq qilish bolalarning psixologik ijtimoiy-madaniy xususiyatini hisobga olgan holda darslarni 
yaratish bilan shug‘ullandi. Institut faoliyatining asosiy yo‘nalishlari quyidagilardan iborat edi.