O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizоmiy nоmidаgi tоshkеnt dаvlаt pеdаgоgikа univеrsitеti

19. O‘qituvchining tarbiyachilik mahorati qanday namoyon bo‘ladi?

1. 
   O‘z-o‘zini boshqarishda, o‘quvchi shaxsini tushunish, muomalada o‘zini ko‘rsata olishda, o‘z nutqini to‘g‘ri tuzata bilishida.
   
2. 
   O‘z ustida tinimsiz ishlashida, o‘z-o‘zini tarbiyalashda, o‘z-o‘zini takomillashtirishda.
   
3. 
   Ekstensiv, taxminiy, metodologik, kommunikativ, psixologik hamkorlikdagi ijodkorligida.
   
4. 
   O‘quvchilar dunyosiga kirib borishida, ularning mehriga sazovor bo‘lishida, ta’lim muassasasidagi pedagogik faoliyatni ma’lum bir maqsadga yo‘naltira olishida.
   

20. Ta’sir etishning eng muhim usullarini belgilang?

1. 
   Pedagogik mahorat asosida yutuqlarga erishishga o‘z-o‘zini ishontirish metodi.
   
2. 
   O‘z-o‘zini baholash, o‘z-o‘zini kuzatish, o‘z-o‘zini anglash, o‘z-o‘zini ishontirish.
   
3. 
   O‘qituvchining har qanday ta’lim-tarbiyaviy jarayonda o‘z his-tuyg‘usini jilovlay olishi.
   
4. 
   Kasbiy mahoratning ko‘nikma va malakalarini oshirishda o‘z-o‘zini kuzatish metodi.
   

21. Shaxsni har taraflama rivojlantirishning tarkibiy qismlari ?

1. 
   Aqliy, axloqiy, jismoniy, mehnat va estetik tarbiya.
   
2. 
   O‘qitish, tarbiyalash, o‘z-o‘zini tarbiyalash.
   
3. 
   Bilim berish va o‘quv bilish faoliyati.
   
4. 
   Iqtisodiy, ekologik, huquqiy tarbiya.
   

22. Shaxsning ma’naviy shakllanishiga ta’sir ko‘rsatuvchi asosiy

omillar qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan ?

1. 
   Tabiat, ijtimoiy muhit, etnik xususiyatlar
   
2. 
   Tabiat, ijtimoiy muhit, irsiy xususiyatlar
   
3. 
   Ijtimoiy muhit, etnik xususiyatlar, jinsiy xususiyatlar.
   
4. 
   Ijtimoiy muhit, irsiy xususiyatlar, tabiatning ta’siri.
   

23. “Barchamizga ayonki, inson qalbiga yo‘l avvalo ta’lim-tarbiyadan boshlanadi. Shuning uchun qachonki bu haqda gap ketsa, ajdodlarimiz qoldirgan bebaho merosni eslash bilan birga, ota-onalarimiz qatori biz uchun eng yaqin bo‘lgan yana bir buyuk zot – o‘qituvchi va murabbiylarning olijanob mehnatini hurmat bilan tilga olamiz”. Ushbu fikrlar bayon qilingan asarni belgilang?

a. Karimov I.A.: “Inson va uning huquq va erkinliklari – oliy qadriyat”.

b. Abdulla Avloniy: “Turkiy guliston yohud axloq”.

c. Karimov I.A.: “Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch”.

d. Sodiqova T.: “Murabbiy kim?”.
24. O‘qituvchi va o‘quvchi o‘rtasida tashkil etiluvchi pedagogik faoliyat bo‘lib, shaxsga muntazam va tizimli ta’sir etish, jamiyatning ijtimoiy-tarixiy tajribalariga yondashib, shaxsni har tomonlama shakllantirish, uning xulq-atvori va dunyoqarashini ijtimoiy ongini tarkib toptirishda xalqning boy mafkurasiga yo‘naltirilgan faoliyat....-bu?

a. Ta’lim.

b. Tarbiya.

c. Shaxsni shakllantirish.

d. Ta’lim-tarbiya.
25. Qaysi Yunon faylasuflari o‘z asarlarida pedagoglarning kasb mahorati va ularning notiqlik san’ati haqida gapirib o‘tgan?

1. 
   Sokrat, Demosfen, Aristotel, Esxil.
   
2. 
   Komenskiy, Demosfen, Forobiy.
   
3. 
   Sitseron, Beruniy, Ibn Sino.
   
4. 
   Komenskiy, Aristotel.
   

10 - VARIANT
1. Tarbiyachilik mahoratining tarkibiy qismlarini belgilang?

a. Tarbiyada maqsadning aniqligi; texnologik tizim.

b. Ijtimoiy psixologik tizim; estetik tizim; o‘z-o‘zini anglash.

c. Ixtiyoriylik; tarbiyaning uzluksizligi.

d. Barcha javoblar to‘g‘ri.
2. Dastlab texnologiya tushunchasi fanga nechanchi yilda kirib kelgan ?

1. 
   1900 yilda.
   
2. 
   1725 yilda.
   
3. 
   1872 yilda.
   
4. 
   1772 yilda.
   

3. O‘qituvchi faoliyatida kasb mahoratini oshirishga xizmat qiluvchi texnologiyalarni belgilang?

1. 
   Jismoniy, intellektual, mehnat, ijtimoiy, psixologik.
   
2. 
   Ta’limiy, nazoratli, umumlashtiruvchi; tarbiyaviy, rivojlantiruvchi; ijodiy; kommunikativ, tashhisli, kasbga yo‘nalganlik
   
3. 
   O‘quv fanlari asosida, syujetli, rasmli, ko‘rgazmali, ishbilarmonlik, immitatsion, drammatik.
   
4. 
   Kompyuterli, televizorli, o‘qitishning texnik vositalari; harakat qiluvchi texnikali.
   

4. Barkamol insonni tarbiyalab rivojlantirishda o‘qituvchi tarbiyaviy

jarayonning quyidagi asosiy xususiyatlarni bilishi kerak?

a. Tarbiyaning yaxlitligi va tizimliligi.

b. Tarbiyaning davriyligi

c. Tarbiyaning texnologiyaviyligi.

d. Barcha javoblar to‘g‘ri.

5. Tarbiya texnologiyasida “dolzarb rivojlanish hududi” nima?

a. Boshlang‘ich ta’lim jarayonida bolalarni ijtimoiy muhitga moslashtirib

borish orqali tarbiyalash.

b. Bolaning biror harakatni kattalarning yordamisiz qila olishi mumkin

bo‘lgan holati.

c. O‘quvchilarning balog‘at yoshida o‘zgaradigan dunyoqarashi, tafakkuri, hayotga

nisbatan munosabatining tarkib topishi.

d. Mustaqil hayotga qadam qo‘ygan yosh yigit va qizlarning ma’lum bir maqsad

sari intilishi.
6. O‘quvchining ta’lim va tarbiya ko‘rganligini aniqlashda ko‘p foydalaniladigan metodni belgilang?

a. Ommaviy metod.

b. An’anaviy metod.

c. Diagnostik metod.

d. Baholash metodi.
7. Ta’lim-tarbiya jarayonida o‘qituvchi mahoratini belgilovchi

maqsadlar?

1. 
   Ta’limiy, tarbiyaviy, rivojlantiruvchi.
   
2. 
   Ilmiy, texnik, psixologik.
   
3. 
   Texnik, texnologik, ishlab chiqaruvchi.
   
4. 
   Yozish, chizish, o‘qish, aytish.
   

8. Pedagogik refleksiyaga berilgan mukammal ta’rif qaysi javobda

ko‘rsatilgan?

a. Pedagogik refleksiya o‘qituvchining o‘z-o‘zini kasbiy jihatdan har

tomonlama mukammal takomillashtirish, hamisha amalga oshiradigan

faoliyatidir.

b. Pedagogik refleksiya o‘qituvchi faoliyatidagi tashqi sabablarning ichki

shart-sharoitlar asosida bilvosita harakati.

c. Pedagogik refleksiya o‘qituvchiga o‘z-o‘zini kasbiy jihatdan

takomillashtirish manbalarini o‘z bilimi va imkoniyatlaridan izlab

topishda ko‘maklashadi hamda uning rivojlanishini ta’minlaydi.

d. Pedagogik refleksiya o‘qituvchi pedagogik faoliyatida muvaffaqiyatlarga

erishish, unda refleksiyaning mukammal rivojlanganlik darajasini

belgilaydi.

9. Tarbiya texnologiyalarining samaradorligini oldindan ko‘ra bilish yoki loyihalashtirishda va tadqiq etishda modellashtirishdan foydalanish to‘g‘risidagi muammo qanday nom olgan?

a. Tarbiyaviy modellashtirish.

b. Pedagogik modellashtirish.

c. Texnikaviy modellashtirish.

d. Diagnostik modellashtirish.
10. Pedagogikada jadvallar, chizmalar, formulalar qanday modellar sifatida namoyon bo‘ladi?

a. Pedagogik modellashtirish.

b. Predmetli modellashtirish.

c. Loyihali modellashtirish.

d. Belgili modellashtirish.
11. “Kompyuterlashtirishni yanada rivojlantirish va axborot kommunikatsiya texnologiyalarini joriy etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori qachon qabul qilingan?

a. 2002-yil, 6 iyundagi 200-sonli.

b. 2008-yil, 10 martdagi 197-sonli.

c. 2004-yil, 27 avgustdagi 211-sonli.

d. 2006-yil, 5 sentyabrdagi 211-sonli.
12. O‘z muhitida axborot ob’ektlarini, ularning o‘zaro aloqasini, axborotlarni yaratish, tarqatish, qayta ishlash, to‘plash texnologiyalari va vositalarini, shuningdek axborot jarayonlarining tashkiliy va huquqiy tarkibini mujassam-lashtiruvchi faoliyat... ?

a. Zamonaviy pedagogik texnologiyalar.

b. Zamonaviy axborot texnologiyalari.

c. Portal va internet tizimi.

d. Integrallashtirish va texnik taraqqiyot.
13. O‘qishga va o‘rgatishga yo‘naltirilgan hozirgi zamon ta’lim paradigmasini belgilang?

a. O‘qituvchi – darslik – o‘quvchi.

b. Darslik – o‘qituvchi – o‘quvchi.

c. O‘quvchi – darslik – o‘qituvchi.

d. Darslik – o‘qituvchi – o‘quvchi.
14. O‘quvchining shaxsiy xususiyatlarini, qobiliyati va imkoniyatlarini inobatga oluvchi, ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalaridan o‘quvchi shaxsini rivojlantirishda samarali foydalanuvchi o‘qitish… bu?

a. Fanlararo aloqadorlikda o‘qitish.

b. O‘qituvchining qiziqishlari asosida o‘qitish.

c. Axborot texnologiyalari asosida o‘qitish.

d. Shaxsga yo‘naltirilgan o‘qitish.
15. Zamonaviy jamiyatda ta’lim tizimini rivojlantirishning

strategik yo‘nalishda qanday vazifalarga e’tibor beriladi?

a. Ta’lim tizimini isloh qilish.

b. Mustaqil faoliyat tamoyilini, ta’lim-tarbiyaning asosiy tamoyili

sifatida e’tirof etish.

c. Ta’lim va tarbiya jarayoniga zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy

etish.

d. Barcha javoblar to‘g‘ri
16. Ikkita o‘quvchi nizolashayotganlarida o‘qituvchi tomonidan alohida-alohida “muhim” topshiriq ikkala o‘quvchiga berildi. Bu psixologik ta’sir ko‘rsatishning qaysi turiga xos bo‘ladi?

1. 
   Endogen va ekzogen ta’siriga xos bo‘ladi.
   
2. 
   Oldindan rejalashtirilgan ta’sir.
   
3. 
   Rejalashtirilmagan ta’sir.
   
4. 
   Ochiq turdagi ta’sir.
   

17. Ta’lim muassasalarida kompyuter axborot muhiti va hozirgi zamon talablariga javob bera oladigan darajadagi axborot bazasini yaratish zarurligini, gipermant va multimedia, o‘qitishda immitatsiya, kommunikatsiya tizimlarini rivojlantirishni, zarur axborotlarni kompyuter texnikasi yordamida kiritish, tizimlashtirish, saqlash va foydalanish uchun tavsiya qilinadigan ma’lumotlar bazasini yaratishni ilk bor taklif etgan olim kim?

a. Marahimov A.R.

b. Begimqulov U.Sh.

c. Taylaqov N.I.

d. Inoyatov U.I.
18. Pedagogik texnika xususiyatlarini belgilang?

a. O‘quvchining shaxsiy fazilatlarini va kasbiy malakalarini shakllantirishga qaratilgan faoliyat.

b. Kasbiy texnik ko‘nikma va malakalar, bosiqlik va osoyishtalik, aniq fikr yuritish, vaziyatni tez tahlil qilish.

c. Sinf jamoasida pedagogik muloqot madaniyatiga erishish, erkin demokratik muvozanatni saqlab olish.

d. O‘quvchilar bilan erkin muloqot qilish qobiliyati, tarbiyaviy maqsadlarni aniq belgilash.
19. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “O‘qituvchi kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish to‘g‘risida”gi Qarori qachon qabul qilingan?

1. 
   2006 yil, 16 fevraldagi 25-sonli Qarori bilan
   

qabul qilingan.

2. 
   2009 yil, 25 yanvardagi 14-sonli Qarori bilan
   

qabul qilingan.

3. 
   2007 yil, 19 sentyabrdagi 271-sonli Qarori bilan
   

qabul qilingan.

4. 
   2008 yil, 29 avgustdagi 198-sonli Qarori bilan
   

qabul qilingan.
20. Ilg‘or pedagogik tajribani o‘rganishning asosiy bosqichlarini

aniqlang?

a. Tajriba o‘rganishning maqsadi va vazifasini rejalashtirish, dolzarb mavzuni aniqlash, maktab amaliyotida tajribali o‘qituvchilarning yutuqlarini aniqlash, materiallarni to‘plash, tahlil, xulosa.

2. 
   Shaxsni bilish, o‘quvchilar bilan axborot almashish, pedagogik faoliyatni tashkil etish.
   
3. 
   Ta’lim va tarbiyaga yo‘naltirilgan modelni tuzish, muomalani boshqarish, muomalani tahlil etish.
   
4. 
   Pedagogik faoliyatda tarbiyaviy maqsadga qaratilgan mustahkam nazariy va amaliy vazifalarni bajarish.
   

21. Ijtimoiy-psixologik shakllanishda va shaxsning rivojlanishida o‘z ustida ishlashi juda ko‘p vazifalarni bajaradi. Bular quyidagilar:

1. 
   O‘quv dasturlarini egallashda yuksak professional saviyada ta’lim berishni ta’minlash, bolaning obro‘sini hurmat qilish.
   
2. 
   Axborot berish, rivojlantirish, ta’sir etish, bilimga munosabatni shakllantirish, xarakatga intilishni uyg‘otish.
   
3. 
   O‘z-o‘ziga ko‘rsatma berish, o‘z-o‘zini nazorat qilish, o‘z-o‘ziga hisobot berish va hokazo.
   
4. 
   Ekstensiv, taxminiy, metodologik, kommunikativ, psixologik hamkorlikdagi ijodkorlik.
   

22. Yosh o‘qituvchi o‘zining ish faoliyatida qanday psixologik to‘siqqa

duch keladi?

1. 
   Do‘stlik va chiqishib hamjihat bo‘lib ishlashga ojizlik, o‘quvchilar oldida o‘z hayajonini yenga olmaslik.
   
2. 
   Yolg‘on xushomad qilish, kasbga bo‘lgan salbiy munosabatni yenga olmaslik, o‘ziga ishonchsizlik.
   
3. 
   Ijtimoiy munosabatdan va sinfdan qo‘rqish, o‘quvchi va o‘qituvchi o‘rtasida oraliqning hosil bo‘lishi.
   
4. 
   O‘quvchilarni mensimaslik tufayli sodir bo‘ladigan o‘zaro hurmatsizlik, buyruq, noo‘rin ayblash.
   

23. “Refleksiya – sub’ekt tomonidan o‘zining ichki psixik jarayoni va holatlarini bilish, nazorat qilish ”. Refleksiyaga nisbatan ushbu ta’rif qaysi fan nuqtai nazaridan berilgan?

a. Pedagogika fani.

b. Falsafa fani.

c. Ijtimoiy fanlar.

d. Psixologiya fani.
24. Pedagogik faoliyatning sub’ektlarini belgilang?

1. 
   Ota-onalar, tarbiyachilar, o‘qituvchilar va sinf jamoasi.
   
2. 
   Tarbiyachilar, o‘qituvchilar, jamiyat va inson.
   
3. 
   O‘qituvchi, o‘quvchi va ota-onalar.
   
4. 
   Sinf jamoasi, ota-ona va o‘quvchi.
   

25. Nutqda tembr nima?

a. Nutqiy nafas olishda fonatsional usullardan foydalanish.

b. Adabiy til normalariga doimiy rioya qilish.

c. Notiqlik san’atini mukammal egallash.

d. Tovush bo‘yog‘i, tovushning yorqinligi, yumshoq hamda o‘ziga xosligi.
26. “Ideal notiq egasi yuksak ma’naviyatli, chuqur bilimga ega, tafakkuri boy faylasuf bo‘lishi kerak.” Ushbu g‘oya muallifini belgilang?

a. Sokrat

b. Demosfen

c. Sitseron

d. Isokrat

1^ Avloniy Abdulla. Turkiy guliston yoxud axloq. – Toshkent, O‘qituvchi, 1992.

1¹ Karimov I.A. Barkamol avlod orzusi. – Toshkent, O‘zbekiston, 2000. – 97-bet.