O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi bеrdаq nоmidаgi qоrаqаlpоq dаvlаt univеrsitеti

Kimiyoviy bog’ energiyasi

Bog’ energiyasi uning mustahkamligini bildiradi. Kimyoviy bog’ hosil bo’lganda energiya ajralib chiqadi, ya’ni bog’ hosil bo’lishi sistema energiyasining kamayishi bilan sodir bo’ladi. bog’ hosil bo’lganda qancha energiya ajralib chiqsa, shu bog’ni uzish uchun ham shuncha energiya sarflanadi. Shuning uchun bog’ energiyasi deganda shu bog’ni uzish uchun kerak bo’lgan energiya miqdori tushuniladi. Buenergiya kj/mol yoki kkal/mollarda ifodalanadi. Molekulada bir xil bog’lardan bir nechta bog’ bo’lsa, (masalan, metanda 4 ta C – H bog’ mavjud), bitta bog’ energiyasini topish uchun molekulaning hosil bo’lish energiyasini yoki parchalanish energiyasini bog’lar soniga bo’lish zarur. Bog’ hosl qilib turgan atomlarning elektromanfiyliklari bir – biridan qancha katta farq qilsa, bog’ energiyasi ham yuqori. Qo;sh bog’ energiyasi oddiy bog’, uch bog’ energiyasi esa qo;sh bog; energiyasidan katta. Qo;sh bog; energiyasi ikkita oddiy bog’ energiyasidan kichik. Uch bog’ energiyasi qo’sh bog’ energiyasidan katta.

Oddiy bog’lar energiyasi (Kkal/Mol)*

X – X	H – X	C – X	O – X
H – H 104,2 C – C 82,6 Cl – Cl 58 S-S 54 P-P 51,3 Br-Br 46,1 Si-Si 42,2 N-N 39 F-F 36,6 J-J 36,1 O-O 35	H – F 134,6 H – O 110,6 H-Cl 103,2 H-C 98,7 H-N 93,4 H-Br 87,5 H-S 83 H-P 76 H-J 71,4 H-Li 58,5 H-Na 48,2	C – F 116 C – H 98,7 C-O 85,5 C-Cl 81 C-N 72,8 C-Br 68 C-S 65 C-J 51	O – H 110,6 O – P 145 O-Si 88,2 O-C 85,5 O-N 53 O-Cl 52 O-F 45 O-S 128