Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻ

Terrorizm tushunchasi, mohiyati, uning salbiy illatlari.

Terrorizm — lotincha qoʻrqinch, dahshatdegan ma’noni anglatib, siyosiy raqiblarni, muxoliflarni yoʻqotish yoki qoʻrqitish, aholi oʻrtasida vahima va tartibsizliklar keltirib chiqarish maqsadidagi zoʻravonlik harakatlaridir. Bunga taʼqib qilish, buzish, garovga olish, qotillik, portlatish va boshqalar kiradi. Terrorizm yakka tartibdagi va guruhli terrorizm, masalan, ekstremistik siyosiy toʻdalarning harakatlari kabi toifalarga boʻlinadi. Siyosatshunoslikda davlat terrorizmi tushunchasi ham qoʻllanadi. Terrorizm oʻrta asrlardan boshlab barcha mintaqa va mamlakatlarda uchrab turgan. Lekin oʻtgan asrning oxirlaridan uning yangi koʻrinishlari vujudga keldi. Ularni quyidagicha ta’riflash mimkin: chet el davlatlari va hukumatlari rahbarlarini, ularning diplomatik vakillarini oʻldirish yoki oʻgʻirlash, elchixonalar, missiyalar, xalqaro tashkilotlarning binolarini portlatish, aeroportlar va vokzallarda portlashlar sodir etish, havo kemalarini olib qochish, odamlarni garovga olish va hokazolar. Xalqaro terrorizm keng tarqalib, terrorizm oshkora siyosiy tus ola boshladi. Terrorchilar ayrim mamlakatlar hukumati va unga yaqin tuzilmalardan madad oladigan hollar yuzaga keldi. Ular tomonidan sodir etilayotgan jinoyatlarning ijtimoiy xavflilik darajasi ortdi. Terrorchilar qoʻliga yadroviy, kimyoviy, biologik qurol tushib qolishi xavfi kuchaydi, elektron terrorchilik paydo boʻldi. Koʻp hollarda terrorizm diniy ekstremizm, narkobiznes, separatizm bilan bogʻlikligi, chatishib ketishi kuzatila boshlandi.

Hozirgi davr inson ongi va qalbi uchun kurash kuchayganligi bilan xarakterlanadi. Demak, mavjud ma’naviy tahdidlar, mafkuraviy tajovuzlarga qarshi faqat qurol kuchi bilan, huquqiy vositalar bilan kurash ko‘zlangan natijani bera olmasligi Afg‘oniston, Pokiston, Iroq kabi davlatlarda bo‘layotgan voqea-hodisalar misolida anglab etish mumkin. Shuning uchun O‘zbekistonda boshqa tahdidlar qatori terrorchilik xavfiga qarshi kurashda Prezidentimiz belgilab bergan "g‘oyaga qarshi g‘oya, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish” tamoyiliga asoslanmoqda. Bunda fuqarolarimiz orasida targ‘ibot-tashviqotning keng tarmoqlaridan samarali foydalangan holda, terrorizmning g‘oyaviy, siyosiy shiorlarini mafkuraviy jihatdan fosh qilish asosiy vazifa qilib olingan. Terrorizmga qarshi kurashishning eng zarur choralardan biri bu xalqimizning ogohligidir. Hech bir terroristik harakat tayyorgarliksiz amalga oshmaydi. Uni qaerda amalga oshirilsa, o‘sha erdagi biron holat avvaldan biron o‘zgarishga uchramasligi mumkin emas.

Terrorizm kabi mudhish harakatning qanday kutilmagan oqibatlarga olib kelishi barchani ogohlikka, hushyorlikka, beg‘am bo‘lmaslikka undaydi.